حذف ارز ترجیحی خوب یا بد ؟؟!!

سیاست ارز ترجیحی از جمله اقداماتی بود که برای مقابله با آثار و عوارض تحریم ها در دستور کار قرار گرفت اما اکنون مساله ساز شده و رانت و فساد و سوء استفاده فراوانی به دنبال داشته است. بنابراین نیازمند تجدیدنظر اساسی در سیاست های ارزی کشور هستیم تا موانع موجود از سر راه صادرات و واردات برداشته شود.

اقتصاددان: نظرات سلیقه ای کارشناسان درباره چگونگی تخصیص ارز و اینکه ارز را به چه کالایی تخصیص بدهیم و به چه کالایی تخصیص ندهیم، مساله ساز شده و افزایش قیمت مواد اولیه را در پی داشته است.کالاهای واردشده با ارز ترجیحی با قیمت بسیار بالایی وارد بازار شده و خیلی وقت ها شاید قیمت ها با نرخ بازار آزاد تعیین می شود و واردکنندگان کالاها را با قیمت ارز آزاد می فروشند. سیاست ارز ترجیحی مشکل دارد و منافع این سیاست به طور واقعی به مردم نمی رسد.

همچنین سیاست ارز ترجیحی بر تولیدات داخلی اثر مخربی دارد .  در برخی حوزه ها شاهد این تاثیرگذاری منفی بوده ایم، برای نمونه گاهی به دلیل اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی به یک داروی وارداتی، قیمت آن پایین تر از داروی داخلی می شود و به طور طبیعی تولیدکننده داخلی دارو از این سیاست آسیب می بیند. بنابراین امیدواریم تغییر سیاست ها به گونه ای نباشد که شرایط را بدتر کند. ما در سالیان گذشته شاهد این بوده ایم که هر زمان به منظور درست کردن شرایط قانونی را حذف کردند، موجب بدتر شدن اوضاع شده اند.

هدف از وجود دلار ۴۲۰۰ در اقتصاد کشور ، تامین برخی از مایحتاج عمومی مردم به قیمت ارزان و قرار گرفتن آن در اختیار مصرف‌کنندگان بود، در حالی که استفاده از این ارز از هدف اصلی خود دور شده بود. با توجه به وجود این ارز در اقتصاد کشور اما کالاها با قیمت بالا در اختیار مردم قرار گرفته بود و ارز ۴۲۰۰ تومانی هیچ نقشی را در تامین کالاهای مردم نداشت.

برای مثال اگر قرار باشد کالایی مانند مرغ با قیمت ارزان به مردم داده شود باید با توجه به استفاده از ارز ۴۲۰۰ تومانی این کالا با قیمتی حدود ۱۲ هزار تومان در اختیار مصرف کننده قرار گیرد، در حالی که اکنون مرغ با نرخ ۳۰ هزار تومان در هر کیلو به مصرف‌کنندگان داده می‌شود. این اختلاف قیمت، رانتی است که برخی از محل ارز ۴۲۰۰ تومانی استفاده می‌کنند، در واقع کالا با قیمت بالا در اختیار مردم قرار می‌گیرد و فقط رانت استفاده از این ارز بین برخی از افراد توزیع می‌شود.

برای سر و سامان دادن به رانت ایجاد شده باید تلاش شود تا یارانه به صورت مستقیم در اختیار مصرف‌کننده قرار گیرد که در این خصوص چاره‌ای جز حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی وجود ندارد و هیچ راهکار دومی برای دولت باقی نمانده است. در این میان برخی از کارشناسان به دلیل ترس از تورم و نگرانی موجود برای معیشت مردم مخالف اجرای حذف از ۴۲۰۰ تومانی از سوی دولت سیزدهم هستند، در حالی که دولت قرار است این اقدام را در قالب یارانه‌های مستقیم یا اعطای کارت اعتباری خرید به مردم پرداخت کند.
طرح جدید دولت در صورت شناسایی درست دهک‌های ضعیف جامعه موفق خواهد بود، زیرا با این اقدام ضمن جلوگیری از ایجاد رانت و دلالی در کشور، مصرف‌کننده نهایی قادر به استفاده از یارانه مربوط به دولت است.

بنده معتقدم به دلیل معضلات ایجاد شده تحت تاثیر استفاده از ارز ۴۲۰۰ تومانی، دولت باید راه مدنظر را در پیش بگیرد و چاره ای جز حذف این ارز از اقتصاد کشور را ندارد، و  امیدوارم که با مدیریت درست این اتفاق بیفتد و کمترین آسیب به اقشار ضعیف جامعه وارد شود.

/پ