برگزاری دومین همایش سالانه “پوینده مردی به راه”

اقتصاددان : دومین همایش سالانه “پوینده مردی به راه” روز جمعه ۱۷ فروردین در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. به گزارش روابط عمومی خانه اندیشمندان علوم انسانی، دومین همایش سالانه “پوینده مردی به راه” به همت موسسه دین و اقتصاد و با همکاری خانه اندیشمندان علوم انسانی، روز جمعه ۱۷ فروردین

اقتصاددان : دومین همایش سالانه “پوینده مردی به راه” روز جمعه ۱۷ فروردین در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی خانه اندیشمندان علوم انسانی، دومین همایش سالانه “پوینده مردی به راه” به همت موسسه دین و اقتصاد و با همکاری خانه اندیشمندان علوم انسانی، روز جمعه ۱۷ فروردین ۱۴۰۲ در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. خلاصه ای از گزارش این همایش در ادامه می آید.

جعفر آهنگران: علی رضاقلی چیزی نگفت که خود به آن باور نداشته نباشد

جعفر آهنگران از اساتید دانشگاه، ابراز داشت: از طرف خانه اندیشمندان علوم انسانی، به همه عزیزان خوشامد می گویم و از موسسه دین و اقتصاد برای برپایی این آیین ارجمند تشکر می کنم. رضاقلی استادی است که جای او در این زمانه خالی است. باید این سوال را مطرح کرد که چرا سخن، کتاب و راه و رسم او، این همه لایه های اجتماعی را درنوردید؟

وی افزود: رضاقلی چیزی نگفت که خود به آن باور نداشته و به آن پایبند نبوده باشد. او هر جا از توسعه می گوید، همه فهم است. به همین خاطر او به تاریخ و ادبیات کشیده شد. او یک استاد همه جانبه نگر بود. وی در نگارش کتاب هایش همواره به دنبال ارتباط با جامعه بود و در پی جامعه ای پرسشگر و مطالبه گر بود. رضاقلی عاشق ایران بود و در دومین سالگرد او، امیدوارانه می گویم پویندگان راه او به میدان آمده اند. دست در دست هم دهیم و از ظرفیت خانه اندیشمندان علوم انسانی برای گفتگوی اندیشمندان تا زمانی که زنده اند استفاده کنیم.

سید محمدعلی ایازی: علی رضاقلی از دغدغه هایی صحبت می کرد که با جانش آن ها را لمس کرده بود

سید محمدعلی ایازی از اساتید حوزه و دانشگاه، اظهار داشت: موضوع بحث من، توسعه و ایمان است. علی رضاقلی همیشه از موانع توسعه سخن می گفت. او در اواخر کارش، مباحث جامعه شناسی را با تاریخ تلفیق کرده بود. وی اضافه بر دانش و اندیشه، عاشق هم بود و از جانش سخن می گفت. می شد اخلاص و درد را در زبانش دید. او از دغدغه هایی صحبت می کرد که با جانش آن ها را لمس کرده بود.

وی افزود: در دوره هایی تکیه بر توسعه اقتصادی بود اما ناکامی هایی که در بعضی کشورها رخ داد، نشان داد که توسعه یک امر یک جانبه نیست. هر کشوری الگوی توسعه متفاوت دارد و نمی توان نسخه واحدی را برای مسئله توسعه پیچید. یکی از محورهای توسعه، خود توسعه ایمان است. وقتی صحبت از ایمان می شود، دو تلقی به ذهن می آید. یکی، ایمانی که عقل مدار است و بر منطق عقل می چرخد و دیگری، ایمانی که بیشتر شعائرگرایی، ظاهرگرایی و بسته اندیشی است. معنی سخن من، مورد دوم نیست. ایمانی که در آن عقلانیت نباشد، ایمان کاملی نیست. ایمان باید لوازمی را در جامعه خودش نهادینه کند که یکی از آن ها مسئله اخلاق است. همچنین اهتمام به حقوق زنان و جبران حقوق عقب افتاده آن ها را باید جدی گرفت. مسئله دیگر، مسئله فرهنگ است که به ایمان هم ربط پیدا می کند.

او ادامه داد: در مدیریت جامعه، کاسه دین را از کاسه جامعه و متخصص گرایی جدا کنیم. ما مشکلی در حوزه نسبت دین و علم نداریم. یک کاسه کردن دین و حکومت باعث شده است که امروز تفسیرهای غلطی از دین بشود. هر دین و ایمانی، یکی از مسائل اصلی اش پرسش در مورد نگاه به انسان است. اگر ایمانی می خواهد پایدار باشد، باید به مسئله انسان و کرامت او بها بدهد. مسئله دیگر، مسئله رواج فرهنگ امید آفرینی است. یکی از چالش های امروز ما در حوزه توسعه، مسئله یأس است. چالش دیگر، مسئله گفتگو است.

مرجان فقیه نصیری: همه دغدغه علی رضاقلی، توسعه ایران بود

مرجان فقیه نصیری از همکاران سابق علی رضاقلی، بیان داشت: علی رضا قلی مردی بود که همه دغدغه اش توسعه ایران بود. درد مشترک همه ما توسعه ایران است. من حدود ده سال همکار رضاقلی در مرکز تحقیقات پست بودم. او در طول زندگی اش همگام با گسترش و تعمیق فکری که برای خودش ایجاد می شد، ارتقاء پیدا می کرد. انگار روح توسعه را در خود او می توانستیم ببینیم.

او ادامه داد: در یک نقطه عطف و در مسیر انقلاب فناوری، مرکز تحقیقات پست توانست جای خود را باز کرد هر چند به سختی و با تلاش های کسانی مانند علی رضاقلی. ما در آن مرکز باید مبانی فکری به کارگیری فناوری را تبیین می کردیم. ما بنای فکری برای ایجاد پست مالی را ایجاد کردیم. ما روی پروژه قیمت تمام شده خدمات پستی هم کار کردیم. ما با انرژی و با فضایی که علی رضاقلی برای ما فراهم می کرد، در مرکز تحقیقات فعالیت می کردیم.

لطف الله میثمی: علی رضاقلی معتقد بود که توسعه در ایران موانع زیادی دارد

لطف الله میثمی از دوستان علی رضاقلی ضمن بیان خاطراتی، در سخنان کوتاهی ابراز داشت: علی رضاقلی تیزبین بود و آینده را می دید. او معتقد بود که توسعه در ایران موانع زیادی دارد. متاسفانه امروزه فساد گسترش پیدا کرده است.

مسیحا رضاقلی(والا): علی رضاقلی جایش در قلب مردم است نه روی جلد کتاب هایش

مسیحا رضاقلی(والا) فرزند علی رضاقلی، اظهار داشت: علی رضاقلی جامعه شناسی مردمی بود و جایش در قلب مردم است نه روی جلد کتاب هایش. او از آگاهی جمعی نمی گوید بلکه به ذهن جمعی می پردازد. وی ذهن جمعی را شکل دهنده فرد تاریخی ایرانی می داند. او در دهه ۶۰ به شدت از منش علت گرایی مارکس به دور است و بسیار هوشمندانه به دلیل گرایی می پردازد. از پشت عینک او استبداد ایرانی، استبداد غربی نیست. او کلام را به عنوان اندیشه ای نظام وار می داند. او در کتاب اندیشه بی خانمان بیان می کند که مسلمانی ایرانی که بر مبنای تکلیف است به راحتی می تواند از میان برداشته شود چون ساختارهای تشکیل دهنده ایمان که در منطقه هست، بسیار شکننده است.

سید محمدرضا بهشتی: علی رضاقلی به دنبال یک پرسش دغدغه مندانه بود

سید محمدرضا بهشتی از اساتید دانشگاه، ابراز داشت: کتاب اندیشه بی خانمان سال ۱۳۷۴ انتشار پیدا کرده است. رضاقلی به دنبال یک پرسش دغدغه مندانه بوده است مبنی بر این که چرا علوم انسانی به طور عام و علوم اجتماعی به طور خاص، آن جایگاهی را که باید داشته باشند، ندارند؟ و پاسخ آن است که چون این علوم بستر مناسبی را پیدا نکرده اند که دو دلیل دارد. یکی، پس زمینه معرفتی مناسبی پیدا نکرده اند و دومی، ما دچار یک ساختارهای نامناسب هستیم.

وی افزود: رضاقلی دو قلمرو را انتخاب می کند. قلمرو اول شاهنامه است که با نگاه فردی که نگرش اجتماعی، سیاسی و اقتصادی دارد. قلمرو دوم، میدان کلام اسلامی است. او بحثی را در مورد نوعی زهدگرایی و دنیاگریزی مطرح می کند که این در کلام اسلامی زمینه پیدا می کند. باید کارهای پیشاهنگی رضاقلی را قدر بدانیم.

احسان رضاقلی: علی رضاقلی تاریخ را ترجیع بند تمام صحبت هایش قرار می داد

احسان رضاقلی برادرزاده علی رضاقلی، بیان داشت: سه منظر از دیدگاه های نقد ادبی را بیان می کنم. منظر اول، نقد سنتی است که در آن، چگونگی تاریخ دوره شاعر را بررسی می کنند. دومی، نقد فرمالیستی است که در مقابل نقد سنتی قرار می گیرد و بر این عقیده هستند که ادبیات با واقعیت تفاوت دارد. سومی، نقد جامعه شناسانه است که در آن به طبقه زندگی شاعر و نویسنده کار داریم. در این جا دست خالق اثر کاملا باز نیست و عوامل اجتماعی بر اثر خلق شده تاثیر می گذارند.

وی افزود: نقد جامعه شناسانه کامل تر و جامع تر از دو نقد دیگر است. علی رضاقلی، تاریخ را ترجیع بند تمام صحبت هایش قرار می داد. او باور داشت که تاریخ، علم بودن نیست و علم شدن است. او فردوسی را انتخاب کرد چرا که فردوسی حماسه سرایی است که در باب اول شعرش، از خرد صحبت می کند.

رضا مجیدزاده: علی رضا قلی، استاد تجسم کار به مثابه تکلیف بود

رضا مجیدزاده از شاگردان علی رضاقلی، ابراز داشت: علی رضا قلی، استاد تجسم کار به مثابه تکلیف بود. او روشنفکری صادق بود و می خواست که ما خودمان را تکمیل کنیم. او فردی بود که هم در عرصه عمل و هم عرصه اندیشه، میراث بزرگی برجای گذاشت. در حوزه اندیشه، همیشه در مورد روش شناسی گوشزد می کرد.

وی افزود: رضاقلی به ما یاد داد که باید به تاریخ رجوع کنیم. مهم ترین رکن روش شناسی، رجوع به تاریخ است. نکته دیگر، مفهوم علم است. او روی تعریف جامعه شناختی علم تاکید می کند. وی می گوید که ما باید مسائل بومی خود را بشناسیم.

فرشاد مومنی: علی رضاقلی به آینده نظر داشت و به جمع های اهل علم اهمیت می داد

فرشاد مومنی رئیس موسسه دین و اقتصاد، اظهار داشت: از همه کسانی که بنای این جلسه را استوار کردند، سپاسگزارم. توصیه می کنم که در آثار علی رضاقلی در جامعه شناسی نخبه کشی و خودکامگی متوقف نشوید چرا که بخش اصلی اندیشه این مرد بزرگ، پس از این آثار رخ داده است. او به ایران عشق داشت.

وی افزود: در تجربه شخصی من، در میان اندیشه ورزان ایران، کمتر کسی را به اندازه علی رضاقلی مطالبه گر ملتمسانه نقد خود دیده ام و او متقاضی باز شدن باب گفتگو بود. به روش شناسی حساسیت بسیار شدیدی داشت و بر ضرورت آشنایی اندیشه ورزان توسعه ایران با تاریخ، اقتصاد سیاسی، آینده شناسی و امثالهم، پافشاری می کرد. او به آینده نظر داشت و به جمع های اهل علم اهمیت می داد.