اهمیت وظایف نظارتی مجلس، کمتر از وظیفه قانونگذاری نیست!

تذکر شفاهی، تذکر کتبی، سؤال از وزراء و رئیس جمهور، استیضاح، تحقیق و تفحص، رأی اعتماد، نظارت موضوع ماده (۲۳۴) قانون آیین‌نامه داخلی مجلس (نقض، عدم توجه به شأن یا استنکاف از اجرای قوانین)، نظارت کمیسیون اصل نودم قانون اساسی، نظارت دیوان محاسبات کشور، نظارت رئیس مجلس بر مقررات دولت، نمایندگان ناظر در شوراهای اجرایی، نظارت بر عملکرد دستگاه‌های دولتی، نظارت خاص کمیسیون‌های تخصصی، ایجاد کمیسیون ویژه به‌ منظور نظارت و تصویب برخی موارد اجرایی خاص و مهم!

اقتصاددان:  واقعیت این است که وظایف حوزه بومی نمایندگی یک نماینده به صورت قوانینی نانوشته و فاقد چارچوب مشخص و خارج از محدوده تعیین شده در قانون است. از این رو، هر نماینده به تشخیص خود در ایفای نقش در حوزه انتخابیه خود، اقدام می‌کند.

نماینده مجلس اختیارات اجرایی ندارد و در حوزه انتخابیه نیز وظیفه‌اش نظارتی است، مثل نظارت بر نحوه اجرای قانون و مصوبات و بودجه در حوزه انتخابیه که می‌تواند ضعف مسئولین بومی را به مقامات عالی گزارش دهد، مردمان یک منطقه به نمایندگی از خودشان یک یا چند نفر را انتخاب میکنند تا حرف، مشکلات، کاستی‌ها را  به عنوان منتخب مردم و امین مردم به گوش مراجع بالاتر برسانند و در کنار آن پیگیر خواسته‌های بر حق مردم و منطقه باشد.

نماینده مجلس باید بی‌عدالتی های احتمالی را در سطح منطقه پیگیری و از حق و حقوق مردم در حوزه انتخابیه خود با هدف اجرای هر چه بیشتر عدالت دفاع کرده و با تلاش و کوشش مضاعف از بی عدالتی و حق‌کُشی نسبت به حقوق حقه مردم جلوگیری کند.

معرفی شاخص ها، توانمندی ها، ظرفیت موجود از نظر کمی و کیفی به مسؤلان عالی کشوری و استانی، توسط نماینده می تواند یکی از مصداق های نظارت بر اجرای قانون باشد.

اگر نامزدی در انتخابات مجلس، وعده اجرایی کردن مطالبات کف خیابان را می‌دهد! درواقع از همین شأن نظارتی قانون مبنی بر پرسیدن سوال از وزرا (به صورت مثال #وزیر_کشور _ استانداران! شهرداران!) وام می‌گیرد و با ایجاد فشار از بالا (سوال از وزیر کشور!) و چانه‌زنی در پائین (اجرایی کردن خواست نماینده توسط اعضای شورای‌شهر و شهرداران!) سعی می‌کند وعده‌های انتخاباتی خویش را اجرایی کرده، تا بتواند طرفداران و حامیان خود را راضی نگه دارد!

شأن نظارتی نماینده مجلس، از نظارت و احراز صلاحیت‌های داوطلبان شوراهای شهر و روستا، تا نظارت بر تمامی مسئولان استانی (استانداران، فرمانداران، مدیران‌کل وزارت‌خانه‌ها، سازمان‌ها و نهادها) با ابزار قانونی طرح سوال، تحقیق و تفحص، دیوان محاسبات و کمیسیون اصل نود قانون اساسی امکان‌پذیر است، از این رو اهمیت چنین نظارتی تا حدی است که فعالیت و درجه اعتبار مجلس تا اندازه زیادی به چگونگی این نظارت بستگی دارد، به گونه‌ای که اعمال صحیح آن می‌تواند زمینه ساز محو بسیاری از مفاسد شود و همچنین عدم استفاده و یا استفاده نادرست از این حق، از ارزش مجلس بکاهد.

/پ