ضربه ناپایداری اینترنت بر اقتصاد
درحالی که در سالهای گذشته زنگ خبر مهاجرت نخبگان بارها به صدا درآمده بود، اکنون در چهار ماه گذشته، بهدنبال قطعیهای مکرر اینترنت، مشکلات کیفیت و سرعت شبکههای خارجی و داخلی، فیلترینگ بازماندههای پلتفرمهای فیلترنشده از جمله واتساپ و اینستاگرام و حتی فروشگاههای آنلاین اپلیکیشنها، جامعه نخبهی حوزه فناوری اطلاعات را هم تا حد زیادی
درحالی که در سالهای گذشته زنگ خبر مهاجرت نخبگان بارها به صدا درآمده بود، اکنون در چهار ماه گذشته، بهدنبال قطعیهای مکرر اینترنت، مشکلات کیفیت و سرعت شبکههای خارجی و داخلی، فیلترینگ بازماندههای پلتفرمهای فیلترنشده از جمله واتساپ و اینستاگرام و حتی فروشگاههای آنلاین اپلیکیشنها، جامعه نخبهی حوزه فناوری اطلاعات را هم تا حد زیادی دلسرد کرده تا جایی که بسیاری از آنها بهفکر مهاجرت از کشور برای دنبال کردن رشتههای شغلیشان هستند و برخی که توان یا علاقهای به خروج از کشور ندارند هم بهدنبال ایجاد فضایی که دامنه فناوری اطلاعات هر روز در آن تنگتر میشود، بهناچار به تغییر حوزه کاریشان فکر میکنند. در عین حال در شرایطی که فضای دیجیتال و اقتصاد سنتی به هم گره خوردهاند، با مشکلات اینترنتی، دیگر تنها اقتصاد دیجیتال آسیب نمیبیند بلکه با درهم آمیختگی، این کل اقتصاد کشور است که آسیب میبیند.
به گزارش اقتصاددان به نقل از اسکناس، بالغبر چهار ماه از محدودیتهای فضای مجازی میگذرد، اتفاقاتی که اکنون در فضای مجازی کشور رخ داده و فضایی که به اینترنت حاکم است، نتایجی است که کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات انتظار داشتند با تصویب طرح موسوم به صیانت رخ دهد. حالا در شرایطی هستیم که اگرچه طرح «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی» ظاهرا تصویب نشده، اما آنچه که کارشناسان از بابت آن نگرانی داشتند، عملی شده است، بسیاری از کسبوکارها با اختلال مواجه شدند، نخبگان فناوری اطلاعات در تلاش برای گرفتن بورسیه تحصیلی برای خروج از کشور یا فرصتهای شغلی در آنسوی مرزها هستند و استارتآپهایی که در چند سال گذشته تمام تلاش خود را برای پیشرفت کاسبی خود کرده بودند، چشمانداز روشنی را نمیبینند.
در حال حاضر بررسیها حاکی از این است که سرعت رشد علم در کشور کمی کمتر شده است و تعداد خروج نخبهها زیاد شده است، تا جایی که مهاجرت به هیئت علمیها نیز رسیده است. از طرف دیگر، محدودیتهای اینترنت، موجب قطع ارتباط نرمافزارها با کاربران و سرویسهای خارجی شده و همین هم باعث شده کارهای روزانه این شرکتها مختل شود و انجام پروژههایشان به تعویق بیفتد. در نتیجه کارفرمایان این شرکتها هم نتوانستهاند خدمات مدنظر خود را دریافت کنند. جذب یک مشتری گاهی سه سال طول میکشد؛ اما این محدودیتها موجب میشود که یکشبه مشتری از دست برود. در این شرایط اعتبار شرکتهای نرمافزاری خصوصا نزد مشتریان خارجی از دست میرود. به اعتقاد کارشناسان فناوری اطلاعات، با مشکلات اینترنتی ضمن افت کارایی و ناامیدی و سرخوردگی متخصصان از وضعیت فعلی فضای کسبوکار، محدودیتهای اینترنت موجب ازدسترفتن سرمایه انسانی و مهاجرت متخصصان میشود که خسارت معنوی جبرانناپذیری است. این درحالی استکه مشکلات در یک نقطه متوقف نمیشوند؛ بلکه روزبهروز بیشتر میشوند. یک روز واتساپ از دسترس خارج میشود، روز بعد پیامکها ارسال نمیشوند و بعد هم نوبت ایمیلها میرسد». او توضیح داد که چنین اتفاقاتی موجب میشود که فضا برای شرکتها قابل پیشبینی نباشد؛ بنابراین نتوانند برنامهریزی کنند.
کل اقتصاد کشور در معرض خطر است
در عین حال هاتف خرمشاهی یک کارشناس توسعه و تحول دیجیتال، معتقد است که با کند شدن ضربان تبادل مجازی یا بسترهای ارتباطی مانند اینترنت، دیگر تنها اقتصاد دیجیتال آسیب نمیبیند بلکه با درهم آمیختگی فضای دیجیتال و اقتصاد سنتی، این کل اقتصاد کشور است که آسیب میبیند. او در گفتوگو با «انتخاب» درباره تاثیر مخرب بیثباتی وضعیت اینترنت کشور بر کاهش سرمایهگذاری و فرصتسوزی در بخشهای مختلف اقتصاد دیجیتال، گفت: «مسائل و چالشهایی که قطع اینترنت این روزها برای کشور ایجاد کرده، یک موضوع چندبعدی و چند وجهی است. موضوع اولش این است که رشد اقتصاد دیجیتال را هم در هسته و هم در پوسته کند کرده است. هسته اقتصاد دیجیتال یعنی درآمدی که از کسبوکارهای مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات ناشی میشود. به عنوان مثال درآمد اپراتورهای مخابراتی که کاهش چشمگیری پیدا کرده، از این قسم است. اما اتفاق بدتری که رخ داده این است که این کاهش درآمد و کیفیت به هسته محدود نمانده و تاثیرات مخرب مانند مذاب، به پوسته اقتصاد رسیده است.» وی ادامه داد: «اقتصاد دیجیتال یک پوستهای هم دارد که در این بخش فناوری اطلاعات و فناوری ارتباطات بسترساز رشد صنعت، تسهیل تجارت و تسریع توسعه می شود. برای مثال آنجا که فناوری اطلاعات با تجارت برخورد دارد، بحث تجارت الکترونیک خلق میشود یا آنجا که با سلامت و اقتصاد سلامت تعامل دارد، بحث سلامت دیجیتال آفریده میشود. در واقع از رهگذر این تقاطعهاست که فناوری اطلاعات، بسترساز و توانمندساز توسعه اقتصادی و اجتماعی سایر بخشها میشود.» این کارآفرین اقتصاد دیجیتال کشور افزود: «چالش بدتر این است که صنایعی که از اقتصاد دیجیتال خدماتی همچون خدمات امنیت، ایمنی، خدمات بانکداری و پرداخت یا خدمات زیرساختی میگیرند، آنها هم دچار مشکل شدهاند. از این رو هر دو بخش اساسی و محوری در کشور در این موارد اخیر ضرر کردهاند.»
تسریع روند مهاجرت نخبگان
خرمشاهی در توضیح خود از سومین آسیبی که وارد شده است، بیان کرد: «ضرر سوم که از دو مورد پیشین غیرقابل جبرانتر است، تسریع روند مهاجرت نخبگان است. چراکه بخشی از مهندسین فناوری اطلاعات و امنیت و زیرساخت به جای آنکه با تمام وجود و متمرکز و مصمم در داخل ایران و برای کارفرمای ایرانی کار کنند، به علت دهها مانع پیدا و پنهان به صور مختلف با شرکتهای خارجی کار میکنند.» وی درمورد کاهش نیروی کار، خاطرنشان کرد: «ما در کمیت و کیفیت سرمایه انسانی دچار ریزش جدی هستیم که یک بخشی از آن ناشی از مهاجرت، یک بخشی ناشی از حرکت به سمت آزادکاری (فریلنسری) و بخش دیگری هم ناشی از تغییر ناخواسته اقتصادی است. یعنی مهندس فناوری اطلاعاتی که تا این مقطع چالشی و بحرانی یک سرویس و یک ارزش اقتصادی با ارزش افزوده بالا در کشور تولید میکرد، شغلش را تغییر نمیدهد بلکه کارفرمایش را تغییر میدهد و برنامهنویس یک شرکت خارجی میشود. در واقع تمام ارزش اقتصادی که دارد تولید میکند در GDP یا تولید ناخالص داخلی کشور ما جذب و صرف نمیشود؛ در تهران است ولی دارد برای پیشرفت زیرساختها یا خدمات در بازارهای ترکیه و قطر و عمان کار میکند. به این میگویند مهاجرت نخبگان، البته به صورت مجازی.» خرمشاهی در اینباره ادامه داد: «بارها دیدهام که درمورد مهاجرت نخبگان آمار اعلام میکنند ولی این آمارها برای افرادی است که بلیت و ویزایشان را میگیرند و از کشور خارج میشوند؛ در این حالت ما میتوانیم آنها را بشماریم اما آن دستهای که نمیتوانیم حساب کنیم، کسی است که دست و دلش و حاصل دسترنجش از چرخه اقتصادی کشور خارج میشود و به چرخه اقتصادی مثلا ترکیه پیوند میخورد که در کوتاه مدت جبران نقصان این افراد در اقتصاد کشور بسیار مشکل است.»
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع
برچسب ها :اقتصاد ، مهاجرت نخبگان ، ناپایداری اینترنت
- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰