حامد امانیشهرستان تکاب درتقسیمات کشوری سال 1397 خورشیدی، مشتمل بر دو بخش به نامهای مرکزی و تخت سلیمان، با یک شهر و شش دهستان است. بر اساس آخرین سرشماری مرکز آمار ایران[1]، جمعیت این شهر حدود50هزار نفر برآورد شده است.
به گزارش اقتصاددان و به نقل از برزن نیوز: تکاب یکی از شهرهای استان آذربایجان غربی است. این شهر از سمت شمال به شهرستان چاراویماق در استان آذربایجان شرقی، از سمت جنوب به شهرستانهای سقز و بیجار در استان کردستان، از سمت شرق به شهرستان ماهنشان در استان زنجان و از سمت غرب به شهرستان شاهیندژ و شهرستان بوکان در استان آذربایجان غربی محدود شدهاست. شهر تکاب از لحاظ دسترسی، در یک بنبست ارتباطی قرار گرفته و اصلیترین راه ارتباطی آن به تهران، جزء راههای ارتباطی درجه ۲ از لحاظ کیفیت و سطح سرویس میباشد. به عبارتی این شهر بر سر راه ارتباطی شهرهای بزرگ یا مراکز استانی واقع نشده و بیشتر مرکز منظومه برای سکونتگاههای روستایی به شمار میآید. شهرستان تکاب درتقسیمات کشوری سال ۱۳۹۷ خورشیدی، مشتمل بر دو بخش به نامهای مرکزی و تخت سلیمان، با یک شهر و شش دهستان است. بر اساس آخرین سرشماری مرکز آمار ایران[۱]، جمعیت این شهر حدود۵۰هزار نفر برآورد شده است. منطقه تکاب از لحاظ قدمت، دارای اصالتی و تمدنی کهن و برخودار از آثار و جاذبههای تاریخی، باستانی و طبیعی گردشگری است و مراکز سکونتی انسانی باستانی مانند تختسلیمان، غار کرفتو و زیویه در نزدیکی آن واقع شدهاند و خود شهر نیز مرکز سکونتی بسیار قدیمی و تاریخی است. از لحاظ پراکنش قومیتی و مذهبی، شهر دارای دوگانه قومیتی(کرد و ترک) و مذهبی(شیعه و سنی) است.
بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران، حدود۶۵ مردم این شهر از راه کشاورزی و دامپروری کسب درآمد میکنند ، به عبارتی بیشتر ساکنین شهر درآمد مستقیم خود را از طریق فعالیتهای کشاورزی و باغداری کسب میکنند و به نوعی این شهر بیشتر محل استراحت فصلی آنهاست تا محل فعالیت و مابقی جمعیت عمدتاً، به کار خدماتی مشغولاند و به نوعی پشتیبان و مکمل بخش اصلی اقتصاد شهر به حساب میآیند. اشتغالزایی در بخش صنعتی این شهر بسیار محدود و در بخش معدن، شهر تکاب علیرغم برخورداری از بزرگترین مجموعه تولید طلای ایران[۲]، سهم ناچیزی از اشتغال و توسعه از این واحد را دارد. در واقع شهر تکاب علیرغم سابقه تاریخی سکونتی طولانی در سطح منطقه در مقایسه با شهرهای جدیدتر و نوپاتر مانند: دیواندره، شاهیندژ و…[۳]، برخوردار از اقتصاد مولد کشاورزی و دامداری، وجود معادن مهم و درآمدزا، وجود قشر تحصیلکرده و متخصص و پتانسیل جاذبههای غنی تاریخی و طبیعی در پیرامون، در چند دهه گذشته دچار رکود و سکون توسعهای شده و به نوعی انگار در سایه دیگر شهرهای استان آذربایجانغربی قرار گرفته است. این مساله در بررسی وضعیت فیزیکی و زیرساختی ورودیها و سطح شهر و دیگر شاخصهای اقتصادی آن بوضوح قابل مشاهده است. تحلیل عوامل موثر در ایجاد شرایط فعلی گویای این است که هرچند این شهر از لحاظ جغرافیایی در موقعیت سوقالجیشی و در مسیر مراکز استانی مهم مانند شهر دیواندره و سقز واقع نشده است، اما برخورداری تکاب از پتانسیلهای طبیعی، اقتصادی و انسانی محرک توسعه میتوانست در صورت وجود مدیریت مدبرانهتر و دلسوزانهتر[۴] – که نیازمند بهرهگیری از توان انسانی متخصص و متعد بومی است – نقشی موثرتر و قویتر برای این شهر در رقابت تنگاتنگ با دیگر شهرهای اطراف رقم بزند. هرچند هنوز هم با بازنگری در رویه مدیریت کلان و خرد منطقه و دوری از تعصبات و تبعیضهای قومی و مذهبی و جناحی دستیابی به این امر ممکن است و میتواند بخشی از سرمایه های و فرصتهای باقیمانده در سطح منطقه را جذب نماید و جانی دوباره به این شهر مهم و باسابقه بدهد. منابع: مطیعی لنگرودی و همکاران، امکانسنجی توسعه گردشگری در نواحی روستایی از دیدگاه گردشگران(بخش تختسلیمان شهرستان تکاب)، نشریه چشمانداز جغرافیایی در مطالعات انسانی، سال هشتم، شماره۲۴، پاییز۱۳۹۲، ص ۱-۱۷٫ وبسایت مرکز آمار ایران، amar.org.ir. محمدی، علی. تکاب افشار. تهران: ناشر، مؤلف کتاب، علی محمدی، ۱۳۶۹. وبسایت خبرگزاری فارس، farsnews.com. [۱] . سالنامه آماری مرکز آمار ایران، سال۱۳۹۵٫ [۲] . بزرگترین معادن طلای خاورمیانه با ذخایر ۸۰ تن طلای خالص در معادن زرهشوران (اولین در ایران) و آقدره (دومین در ایران) در تکاب قرار دارد. [۳] . تاریخچه شهر شهر شدن تکاب به سدههای قبل برمیگردد اما به عنوان مثال: شهر دیواندره در اوایل دهه ۱۳۵۰هجریشمسی تبدیل به شهر و شهر شاهیندژ نیز تا کمتر از ۱۰۰سال قبل آبادی بوده است. [۴] . البته این مسئله به معنای نادیده گرفتن زحمات کسانی که علیرغم تمامی کمبودها برای توسعه این شهر تلاش میکنند، نیست و مردم نیز به خوبی این مسئله را درک و قدردان این زحمات هستند.
- منبع خبر : برزن نیوز