الگوی مصرف ناتراز و بنزین بی کیفیت

وضعیت مصرف بنزین و سایر حامل‌های انرژی در ایران ناتراز است. برای متعادل‌سازی این روند نامتوازن، دولت راهکارهایی را در پیش گرفته که لازم است درباره معایب و مزایای این ایده‌های جدید صحبت شود. مبتنی بر این راهبردها، تلاش‌هایی برای افزایش تولید بنزین در ایران در دستور کار قرار گرفته (مثلا بحث تولید بنزین از متانول مطرح شده) از سوی دیگر برخی معتقدند که باید زمینه‌های بهینه‌سازی و اصلاح الگوی مصرف انرژی را نیز در ایران فراهم کرد. شخصا معتقدم برای تراز کردن مصرف حامل‌های انرژی لازم است روش میانه‌ای در پیش گرفته شود . یعنی هم در زمینه افزایش تولید می‌بایست برنامه‌ریزی شود و هم الگوی مصرف سوخت در ایران در مسیر اصلاح قرار گیرد. در زمینه تولید، ایران پس از واردات بنزین طی سالیان متمادی، اقدام به ساخت پالایشگاه ستاره خلیج فارس کرد. این روند باعث شد هم از منظر کمی میزان تولید بنزین ایران بالا رود و هم از نظر کیفیت، بنزین مطلوبی را تولید کند. فراموش نکنید، خوراک پالایشگاه ستاره خلیج فارس، نفت خام نبود و بیشتر از میعانات به عنوان خوراک استفاده می‌شد.

به گزارش اقتصاددان به نقل از تعادل  ،روندی که باعث شده بود هم بنزین تولیدی و هم گازوییل تولیدی در این پالایشگاه با کیفیت مطلوبی تولید شود. این روند اما ادامه‌دار نبود. اقتصاد ایران یک اقتصاد دولتی است و حضور مدیران دولتی و سفارش شده در آن باعث می‌شود، مشکلات بسیاری شکل بگیرد. این مدیران دولتی با سیاست‌های مداخله‌جویانه دولتی باعث شدند، رشد و توسعه پالایشگاه خلیج فارس که به تنهایی می‌توانست به بسیاری از نیازهای امروز ایران در حوزه تولید بنزین، گازوییل و سایر حامل‌های انرژی پاسخ دهد، متوقف شود. از سوی دیگر در حوزه مصرف، سیاست‌های بهینه‌سازی درستی اعمال نشدند، خودروهای تولید شده ایران هیچ‌کدام به سمت بهینه‌سازی مصرف و کاهش مصرف و استانداردسازی محصولات تولید شده حرکت نکردند. ضمن اینکه مساله ارزان بودن نرخ سوخت هم مزید بر علت شد تا هم میزان مصرف سوخت بالا رود، هم خودروسازان اقدامی برای کاهش مصرف سوخت محصولات خود صورت ندهند و مهم‌تر از همه تکنولوژی‌های جدید در صنعت خودروسازی ایران به کار گرفته نشود. اینگونه شد که بازار خودروی ایران در اختیار برندهای خودروسازی نه چندان مرغوب چینی قرار گرفت و مشکلات افزون‌تر شدند. رشد مصرف بنزین اما تنها یک مساله اقتصادی نیست و باعث آلودگی هوا و مشکلات زیست‌محیطی بسیاری می‌شود. در این وضعیت پرسش مهم آن است که برای بهبود این ساختار معیوب چه باید کرد؟ ایران می‌بایست هم سیاست‌های درستی برای اصلاح الگوی مصرف به کار بگیرد و هم تلاش کند، تولید بنزین را از نظر کیفی و کمی ارتقا دهد.طرح مباحثی از جمله تولید بنزین توسط پتروشیمی‌ها، باعث افزایش نگرانی‌های بسیاری در افکار عمومی ایرانیان شده است. افکار عمومی از خاطر نبرده که کیفیت پایین بنزین تولیدی تا چه اندازه سلامت عمومی مردم را با مخاطره روبه رو می‌ساخت. امروز هم تولید محصولات بی‌کیفیت ممکن است باعث گسترش بیماری‌های خاص و بیماری‌های صعب‌العلاج شود. ایران می‌توانست (و همچنان می‌تواند)، ظرفیت پالایشگاه‌هایی از جنس خلیج فارس را ارتقا داده، فازهای ۲ و ۳این نوع پالایشگاه‌ها را راه‌اندازی کند و به این  وسیله ضمن افزایش تولید محصولات تولیدی، بنزین و گازوییل با کیفیت تولید کند. در اقتصاد انرژی و خصوصا اقتصاد سوخت باید از دیدگاه‌های کارشناسی استفاده شود و دولت نباید سایه سنگین خود را بر همه شؤون و بخش‌های اقتصادی گسترده سازد. در نهایت اقتصاد دستوری و اقتصاد دولتی باعث شده، انرژی در ایران به ضعیت نامناسبی گرفتار شود. این در حالی است که این اقتصاد در همه جهان ذیل اقتصادهای پیش رو و رو به رشد قرار دارد و بیشترین سرمایه‌گذاری‌ها در این حوزه متمرکز می‌شود. امروز در بسیاری از حوزه‌های اقتصادی مرتبط با انرژی بخشنامه‌های دستوری، دخالت‌های گاه و بیگاه دولت و… باعث بروز مشکلات عدیده شده است. این دخالت‌ها باعث افزایش ناترازی در مصرف سوخت، کیفیت پایین محصولات تولید شده و گرانی مواد تولیدی و… شده است. روندی که تداوم آن خسارات بسیاری را متوجه کشور می‌کند.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع