اثر دلار روی هزینه‌های ساخت جاده

آنگونه که مدیرعامل شرکت احداث، نگهداری و بهره‌برداری آزادراه اصفهان- شیراز اعلام کرده است، از سال ٩٧ تا کنون هزینه ساخت پروژه‌های آزادراهی ۵ برابر شده است، به گونه‌ای که حداقل هزینه ساخت هر کیلومتر آزادراه در سطح هموار به بیش از ١١٠ میلیارد تومان جهش کرده است.

در فروردین سال ۱۳۹۷ یعنی زمانی که هنوز دولت وقت امریکا از «برجام» خارج نشده بود اما در بهمن سال ۱۳۹۶ و به هنگام آخرین تمدید سه ماه این توافقنامه اعلام کرده بود که دیگر آن را تمدید نخواهد کرد، هر دلار امریکا در ایران به ۵ هزار تومان افزایش یافت. هم اینک نیز هر دلار امریکا حدود ۶۰ هزار تومان در بازار آزاد قیمت دارد. بنابراین، با تساهل و تسامح می‌توان گفت که از ابتدای سال ۱۳۹۷ تا کنون قیمت هر دلار امریکا در ایران، ۱۰ برابر شده است. بازتاب این جهش در کارهای عمرانی اما به این اندازه نبوده و به گفته مدیرعامل شرکت احداث، نگهداری و بهره‌برداری آزادراه اصفهان- شیراز ۵ برابر بوده است. این وضعیت نشان می‌دهد، در این دوره، به ازای هر افزایش ۲ برابری نرخ دلار امریکا در ایران، هزینه‌های عمرانی ساخت آزاد راه، یک برابر افزایش یافته است. این وضعیت اما درباره شاخص متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در شهر تهران کمی متفاوت است. در فروردین سال ۱۳۹۷ متوسط قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در شهر تهران حدود ۵,۵ میلیون تومان بود. در آخرین گزارش‌های رسمی، این شاخص به ۸۱ میلیون تومان به ازای هر متر مربع رسیده است که نشان‌دهنده رشد ۱۳۷۲ درصدی قیمت مسکن (رشدی بیش از ۱۳ برابر) از ابتدای ۱۳۹۷ تا کنون بوده است.

به گزارش اقتصاددان به نقل از تعادل  ،  اگر چه خروج دونالد ترامپ از برجام در تاریخ ۱۸ اردیبهشت سال ۱۳۹۷ نوسان‌های زیادی را به واسطه جهش‌های ارزی به اقتصاد ایران تحمیل کرد، اما واقعیت این است که موتور پنهان کاهش ارزش پول ملی، رشد فزاینده نقدینگی و افزایش حجم آن طی دهه‌های اخیر و به ویژه طی شش ساله اخیر بوده است. بدیهی است که رشد فزاینده نقدینگی نیزتحت تاثیر مجموعه‌ای از سیاست‌های کلان اقتصادی و غیراقتصادی کشور قرار داشته است. به عبارت روشن‌تر، رشد نقدینگی بدون پشتوانه (رشد اقتصاد) محصول چاپ پول از سوی دولت‌ها با هدف پوشش کسری بودجه‌های سالانه رخ می‌دهد. در این حالت، تامین مالی اقدامات دولت‌ها به‌طور غیرمستقیم از جیب مردم و به ویژه ضعیف‌ترین اقشار اجتماعی که مالک مسکن، خودرو و سایر دارایی‌های با دوام نیستند، صورت می‌گیرد و در نهایت آثار تورمی چاپ پول نیز بیش از همه اقشار، دامن اقشار ضعیف جامعه را می‌گیرد.

ساخت آزاد راه معطل بودجه

به گزارش ایلنا، رضا محمدیان، در یک نشست خبری در حاشیه بازدید از آزادراه شیراز-اصفهان با بیان اینکه ۶ قطعه از این آزادراه به اجرا رسیده و زیر بار ترافیک رفته‌ است، اظهار داشت: این مسیر آزادراهی حلقه مفقوده کریدور شمال-جنوب است، در ادامه این کریدور ابتدا آزادراه کاشان – اصفهان وارد کمربندی شرق اصفهان می‌شود، در ادامه آزادراه اصفهان-ایزدخواست را داریم و سپس در مسیری ۲۲۰ کیلومتری آزادراه ایزدخواست-شیراز (شاهچراغ) به تنگه خیاره پایان منطقه ۶ در شیراز متصل می‌شود. این مسیر آزادراهی نسبت به محور قدیم، حدود ۱۳۰ کیلومتر فاصله را کوتاه‌تر می‌کند؛ در واقع مسیر ۳۴۵ کیلومتری محور قدیم به ۲۲۰ کیلومتر تبدیل شده است.

وی ادامه داد: برای ساخت قطعه ٧ به طول ١٢.٨ کیلومتر سهم وزارت راه و شهرسازی سهم ٧٠ درصدی دارد و سهم شرکت ساخت احداث ٣٠ درصد است که اگر وزارت راه سهم خود را تخصیص دهد تا آذر ماه سال جاری این قطعه هم به زیر بار ترافیک می‌رود و در ادامه قطعه ٨ که شیراز را به بوشهر متصل می‌سازد، به احداث خواهد‌رسید.

وی با بیان اینکه سازمان برنامه و بودجه باید در تامین مالی قطعه ٧ کمک کند تا وزارت راه و شهرسازی بتواند سهم خود را بدهد، گفت: این قطعه امروز به ١۴٠٠ میلیارد تومان هزینه نیاز دارد که ٨٠٠ میلیون تومان در این قطعه کار شده است و تا کنون شرکت احداث به در جایگاه بخش خصوصی بیش از ٣٠ درصد آورده داشته است.

مدیرعامل شرکت احداث، نگهداری و بهره‌برداری آزادراه اصفهان- شیراز تاکید کرد: برای اتمام قطعات ٧ و ٨ آزادراه شیراز- اصفهان بزرگ‌ترین محدودیت، تامین مالی است.

استفاده از ظرفیت مولدسازی و تهاتر

محمدیان با تاکید بر اینکه امکان استفاده از ظرفیت مولدسازی برای تامین مالی و تهاتر وجود دارد، گفت: ٢٣ اردیبهشت ماه سال جاری برای واگذاری برخی از اموال مازاد دولت مزایده برگزار شد که خریدار نداشت، از این رو پیشنهاد دادیم که این اموال با سهم دولت برای ساخت قطعات ٧ و ٨ تهاتر شود که مذاکراتی انجام شده است، نامه استفاده از ظرفیت مولدسازی برای این پروژه پروسه اداری در حال انجام است.

وی درباره مشخصات فنی ۶ قطعه آزاد راه شیراز -اصفهان اظهار داشت: ارزش روز ۶ قطعه ٣٠ هزار میلیارد تومان است و این آزادراه مدت زمان جاده قدیم را تا ٢ ساعت کاهش داد و قطعه ٧ تاثیر قابل توجهی در گشایش‌ ترافیک خواهش داد و کل مسیر ١٣۶ لیتر سوخت را کاهش می‌دهد. موضوع دیگر افزایش ایمنی مسیر است که خوشبختانه در طول ایام نوروز حتی یک تصادف منجر به فوت رخ نداد.

محمدیان با بیان اینکه در طول ٧ ماه افتتاح آزادراه شیراز- اصفهان تا کنون هیچ عوارضی دریافت نشده، گفت: هنوز نرخ عوارضی تایید نشده اما این مسیر ۶ گیت خواهد داشت و برآوردها این است که میزان عوارضی بین ٣٠ تا ۴٠ هزار تومان باشد.

بازگشت سرمایه ساخت آزاد راه؛ ۱۴ تا ۱۸ سال

محمدیان در پاسخ به سوال ایلنا مبنی بر اینکه در حال حاضر متوسط قیمت ساخت هر کیلومتر آزادراه در مسیر هموار چه هزینه‌ای دارد، تاکید کرد: هزینه‌های ساخت هر کیلومتر آزادراه به عوامل متعددی بستگی دارد اما به‌طور متوسط ساخت هر کیلومتر در مسیر هموار حداقل ١١٠ میلیارد تومان است که از سال ١٣٩٧ تا به امروز هزینه‌های ساخت تا ۵ برابر افزایش پیدا کرد.

وی ادامه داد: بازگشت سرمایه این پروژه بین ١۴ تا ١٨ سال است و هر سال هم شاهد افزایش هزینه‌های ساخت هستیم و هر چند قیمت‌ها مشمول تعدیل هم می‌شود اما معمولا تعدیل‌ها زیر نرخ تورم هستند.

مدیرعامل شرکت احداث، نگهداری و بهره‌برداری آزادراه اصفهان- شیراز افزود: در این شرایط ٧ ماه عوارضی هم پرداخت نشده است و با این شرایط بخش خصوصی از سرمایه‌گذاری در پروژه‌های آزادراهی منصرف خواهد شد.

استهلاک سریع با عبور کامیون ها

محمدیان در پاسخ به سوالی دیگر مبنی براینکه در این مدت چه درآمدی از عوارضی از دست رفته است، گفت: طبق برآوردهای تقریبی درآمد روزانه از عوارضی چیزی حدود ١.٢ میلیارد تومان است. اما موضوع اصلی تردد کامیون‌های و انواع کشنده از مسیر این آزادراه با بار تناژ بالا است که منجر به استهلاک سریع جاده می‌شود و عوارضی این کشنده با ضریبی نسب عوارضی سواری‌ها محاسبه می‌شود.

علت رویگردانی بخش خصوصی

از ساخت آزادراه

همچنین حسین مینایی، رییس هیات مدیره شرکت احداث و نگهداری آزاد راه شیراز – اصفهان با اشاره به مدت زمان طولانی برگشت سرمایه پروژه‌های آزادراهی گفت: سرمایه‌گذاری در حوزه آزادراهی به دلیل بازگشت طولانی‌مدت سرمایه، با استقبال بخش خصوصی مواجه نیست. به‌طوری که برای آزادراه شیراز -بوشهر تنها ٢۵ درصد کار را قبول کردیم و ۵٠ درصد ساخت برعهده وزارت راه و شهرسازی است اما ساخت ٢۵ درصد دیگر مشتری ندارد. این در حالی است که حمل و نقل پایه و ستون توسعه است و یکی از عناصر پیشرفت و توسعه هر کشوری زیرساخت‌های حمل و نقل و ترانزیت است.

وی ادامه داد: سال هفتم بهره‌برداری از این مسیر باید بازسازی شود که همین اقدام به ١٠ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.

مینایی تاکید کرد: این شرکت زیرمجموعه وزارت دفاع است اما از بودجه وزارت دفاع برای این پروژ‌ه‌ها استفاده نمی‌کنیم و اگر همین سرمایه‌گذاری را در بخش مسکن انجام داده بودیم تاکنون به سود چند برابری می‌رسیدیم.

وی تاکید کرد: الان حدود ۷ ماه آزادراه افتتاح شده است ماهانه ۲.۵ میلیارد تومان اگر هیچ شرایط جوی خاصی نباشد در این آزادراه هزینه می‌شود و ضرورت دارد هر چه سریع‌ترعوارضی این آزادراه برقرار شود.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع