نقدینگی به سمت تولید نرفت

محمود جامساز، کارشناس مسائل اقتصادی در مورد رشد نقدینگی در سالجاری اظهار کرد: این میزان رشد نقدینگی طبیعی بود، زیرا دولت در تنگنای شدید مالی قرار دارد و معاملات خارجی کاهش یافته؛ همچنین سرمایه گذاری در بخش مولد هم منفی است.

وی با اشاره به نقدینگی ۲۹۰۰ هزار میلیارد تومانی، افزود: این نقدینگی به سمت تولید و چرخه واقعی اقتصادی هم حرکت نکرده است و براساس پیش بینی‌ها و وضعیت موجود، رشد اقتصادی کشور در سال جاری به شدت منفی خواهد بود.

این کارشناس اقتصادی گفت: دولت با کسری بودجه ۲۵۰ هزار میلیارد تومانی مواجه است که برای تامین آن، اقدام به فروش اوراق قرضه کرد و از سوی دیگر با ایجاد رونق کاذب در بورس بخشی از دارایی‌ها و سهام خود را فروخت؛ همچنین از هر معامله در بازار سهام، مالیات ‌گرفت.

جامساز ادامه داد: اقدامات دولت قطعًا” قادر به تامینه کسرى بودجه نخواهد بود  به همین دلیل برای پوشش هزینه‌های مصرفی مجبور است از بانک مرکزی استقراض کند که این یعنی چاپ پول.

وی با تاکید بر اینکه خالص بدهی دولت به بانک مرکزی با روند افزایشی به حدود ۹۶ هزار میلیارد تومان رسیده است، گفت: استقراض دولت از بانک مرکزی برای تامین کسری بودجه و هزینه‌های مصرفی، پایه پولی را بالا می‌برد و امروز ضریب فزاینده پولی کشور به حدود عدد ۸ رسیده است و این یعنی نقدینگی بالغ بر ۸ برابر  افزایش پایه پولى می‌ گردد.

جامساز با اشاره به چاپ پول تصریح کرد: این پول تقاضا را افزایش می‌دهد و چون در این بازه زمانى میزان تولید کالا ثابت مانده، باعث افزایش قیمت‌ها شده و در نهایت عامل کاهش ارزش پول ملی (افزایش نرخ ارزهای خارجی) خواهد شد.

این اقتصاددان با اشاره به افزایش نرخ دلار در چند ماه گذشته و افت آن در چند روز گذشته، بیان کرد: این میزان رشد و افت به دلیل انتظارات سیاسی و روانى بود، زیرا متاسفانه دولتمردان و مردم به انتخابات آمریکا چشم دوختند و فکر می‌کنند اگر دموکرات‌ها پیروز شوند، درب باغ سبز به روی کشور باز و دوباره برجام برقرار می‌شود و اقتصاد ایران به سامان می‌رسد در صورتی که این یک تصور اشتباه و موهوم است.

جامساز اضافه کرد: در حقیقت  چندان تفاوتی بین انتخاب بایدن و ترامپ وجود ندارد و ما باید به دارایی‌ها و توانایی‌ها ى خودمان تکیه کنیم و دولت هم سعی کند با انضباط مالی و کاهش مصارف خود برای کاهش کسری بودجه اقدام کند.

وی با بیان اینکه در طول سال‌های گذشته کسری بودجه پنهان داشتیم که در نیمه دوم سال اثر آن مشخص می‌شد، گفت: کسری بودجه کنونی، بالاترین رقم در تاریخ کشور است که تحریم‌ها و سیاست‌های ناکارآمد دولت در آن اثر داشته است. دولت  به جای استقراض از بانک مرکزی بایستی در مورد کاهش هزینه های خود  جدی باشد. و لایحه اصلاحی بودجه براى کاهش مصارف ردیف هاى غیر ضروزى که نقشى در افزایش تولید ندارند به مجلس ارائه دهد.

تورم هم سه رقمی خواهد شد؟/ استقراض دولت از بانک مرکزی

این اقتصاددان در مورد اینکه افزایش ۲۶ درصدی بدهی دولت در ۶ ماه نخست امسال از بانک مرکزی نشان از اسقراض از این محل است؟، گفت: بله؛ البته زمانی بانک مرکزی با تهاتر بدهی دولت به بانک‌ها، خالص بدهی دولت را افزایش می‌دهد و زمانی هم دولت از بانک مرکزی استقراض می‌کند و خالص بدهی بالا می‌رود.

جامساز ادامه داد: خالص بدهی دولت به بانک مرکزی یکی از اجزای پایه پولی است و وقتی یکی از اجزا بالا می‌رود یعنی رشد نقدینگی اضافه و پول پرقدرت وارد چرخه اقتصاد می‌شود. آمار بانک مرکزی نشان می‌دهد که روز به روز دولت به این بانک بدهکارتر شده و با توجه به شرایط اقتصادی کنونی می‌توان انتظار داشت نقدینگی و نرخ تورم افزایش یابد.

وی تاکید کرد: برای افزایش سرانه ملی کشور باید به تولید بپردازیم تا باعث رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال شود و غیر از آن روز به روز با افزایش حجم نقدینگی، ارزش پول ملی کاهش خواهد یافت و سال بعد هم همین گونه خواهد بود و تکرار می‌شود. امروز ارزش پول ملى به کمترین میزان رسیده و با استمرار این  روند تورم سه رقمی  هم درسال آینده دور از انتظار نخواهد بود.