سرمایه گذاری بانک‌ها در بورس، سازنده یا مخرب

به گزارش اقتصاددان به نقل از فابانیوز ، اما در این میان برخی از کارشناسان و فعالان بورس این مصوبه را مخرب دانسته و معتقدند این مصوبه و سرمایه گذاری بانک ها در بورس موجب خلق پول و نقدینگی و همچنین دامن زدن به افزایش تورم می شود. با توجه به نظرات معاون وزیر اقتصاد و مدیرعامل بورس تهران مبنی بر غیر مخرب و غیر تورمی بودن این مصوبه، توجه شما را به دو نقد مطرح شده توسط کارشناسان این حوزه جلب می کند.

معاون وزیر اقتصاد و دارای می گوید؛ نوسانات ذات بازار سرمایه است و در همه جای دنیا بورس با افت و خیز‌هایی روبروست. علت حمایت از بورس این است که هدف سیاستگذاری اقتصادی هر کشور، رشد و توسعه اقتصادی است که با رشد سرمایه گذاری محقق می‌شود و برای تقویت سرمایه گذاری باید اقتصاد را تامین مالی کنیم. در کشور ما تاکنون بار اصلی تامین مالی بر دوش بانک‌ها بوده است، اما الان ما انتخاب کرده ایم که بازار سرمایه را به عنوان تامین کننده مالی اقتصاد کشور حمایت کنیم و توسعه دهیم و با ابزار اوراق تبعی و اوراق خزانه و بازارگردانی سهامداران نباید نگران نوسانات بازار سرمایه باشند.

از سوی دیگر، مدیر عامل بورس تهران اعلام کرده است که طبق مواد ۱۶ و ۱۷ آیین نامه رفع موانع تولید، بانک‌ها مجاز به تامین سرمایه در بازار سرمایه نبودند و با مصوبه جدید می‌توانند در بورس اقدام به سرمایه گذاری کنند و این موضوع تاثیر تورمی هم ندارد.

نظرات مسولان بورس و منتقدین در مورد مصوبه جدید شورای بورس؛

سرمایه گذاری بانک موجب صیانت و افت بازار سرمایه می شود.

لغو ممنوعیت سرمایه گذاری بانک ها در بورس گامی جدید برای رونق بورس است.

علت حمایت از بورس رشد و توسعه اقتصادی است.

نوسانات ذات بازار سرمایه است.

با ابزار اوراق تبعی و اوراق خزانه و بازارگردانی، سهامداران نگران نوسانات بازار نباشند.

بر خلاف نظر مسولان بورس، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس معتقد است که این کار نتیجه ای تورمی دارد. از سوی دیگر برخی از کارشناسان اقتصادی همچون محمد امینی رعیا نیز بر این باورند که اگر سرمایه گذاری بانک‌ها به بخش واقعی اقتصاد نرسد، تورم زاست و تصمیم اخیر شورای عالی بورس موجب سفته بازی شده و به همین دلیل تورم را افزایش می‌دهد.

بنابراین گزارش؛ محمد امینی رعیا با اشاره به تصمیم شورای عالی بورس مبنی بر لغو ممنوعیت سرمایه گذاری بانک‌ها در بازار بورس، می گوید؛ هرگونه سرمایه‌گذاری بانک و هر اقدامی که باعث شود سمت راست ترازنامه آن افزایش یابد، مانند ارائه تسهیلات، سرمایه گذاری، شرکت‌داری (درقالب خرید سهام یا افزایش سرمایه شرکت‌های زیر مجموعه) و ملک داری به معنای خلق پول است و باعث افزایش نقدینگی می‌شود، چراکه در ابتدا سمت راست ترازنامه بانک‌ها افزایش پیدا می‌کند، سپس در سمت چپ به سپرده تبدیل می‌شود و چون مجموع سپرده‌ها، مجموع نقدینگی را تشکیل می‌دهد، تسهیلات دهی بانک‌ها موجب افزایش نقدینگی می‌شود.

رعیا کارشناس مسائل اقتصادی؛

اگر نقدینگی به سمت بخش واقعی اقتصاد نرود، موجب تورم می‌شود.

سرمایه گذاری بانک‌ها در بورس تورم زاست.

سرمایه گذاری بانک‌ها در بورس موجب افزایش تورم می شود.

سرمایه گذاری بانک‌ها در بورس صرف سفته بازی می‌شود.

تزریق این پول به بورس برای جلوگیری از افت شدید است.

بر اساس این گزارش رعیا ادامه می دهد؛ وقتی بانکی در حوزه‌ای سرمایه‌گذاری می‌کند، این سرمایه گذاری سمت راست ترازنامه را افزایش می‌دهد و در سمت چپ ترازنامه نیز در حسابی که آن بانک سرمایه گذاری می‌کند، سپرده اضافه می‌شود این حساب می‌تواند، حساب کارگزار بورس یا هر حساب دیگری باشد. سرمایه گذاری بانک باعث می‌شود دو طرف ترازنامه افزایش پیدا کند و چون مجموع سمت چپ ترازنامه معادل مجموع نقدینگی کل کشور است نقدینگی افزایش می‌یابد.

بر پایه این گزارش، این کارشناس اقتصادی معتقد است؛ وقتی نقدینگی افزایش پیدا کند و به سمت بخش واقعی اقتصادی نرود باعث تورم می‌شود، یک بخش از افزایش نقدینگی، تسهیلاتی است که بانک‌ها ارائه می‌دهند این تسهیلات درصورتی که معوق شود یا به سمت تولید نرود یا صرف خرید ارز و طلا شود باعث خلق پول اضافه می‌شود اما در ازای آن بخش مولد اقتصاد رشدی نمی‌کند. متأسفانه درصورتی که تسهیلات به بخش واقعی نرسد، تسهیلات را یک شخص دریافت کرده و صرف کارهای دیگر می‌کند اما هزینه اش را تمام جامعه باید پس بدهند.

در ادامه وی با اشاره به آسیب‌های سرمایه گذاری بانک‌ها در بورس، می گوید؛ سرمایه گذاری بانک در بورس نیز از همین جنس است و نقدینگی را افزایش می‌دهد چراکه این پول، قرار است صرف سفته بازی و خرید سهام عده‌ای شود و با هدف عدم افت شاخص و منفی نشدن سهام صورت می‌گیرد و به بخش واقعی اقتصاد نمی‌رسد. این پول تنها با این هدف به بورس تزریق خواهد شد که بعد از رشد شدید این بازار که بسیار سریع‌تر از بازارهای دیگر و غیرقابل تصور بود، بورس دچار افت شدید نشود. با این هدف، هم خلق پول صورت می‌گیرد و هم از طرف دیگر تولیدی اتفاق نمی‌افتد و تنها موجب زیان نکردن عده‌ای می‌شود که در بازار سهام بوده‌اند و سود چند برابری برده‌اند.

به گفته این کارشناس اقتصادی؛ در این بین مردم دیگری نیز هستند که به تازگی وارد بازار سرمایه شده‌اند و به دلیل اینکه ناآگاهانه وارد بورس شدند در این بازار زیان کرده‌اند اما این نباید منجر به اتخاذ تصمیمات اشتباه برای خلق نقدینگی شود چرا که تورم شدید ناشی از این خلق نقدینگی به کل جامعه تحمیل می‌شود؛ ضمن اینکه همین سهامدارانی که قرار است از آنها حمایت شود بعداً باید تورم‌های شدیدی را تجربه کنند.