کم آبی فاجعه بار

کمبود بارش باران، تامین سنتی برق از طریق توربین های سدهای آبی، مصرف بالای آب شرب ایرانیان نسبت به سایر کشورهای پیشرفته دنیا و نبود آموزش در صنعت کشاورزی همه و همه دست به دست هم داده تا کشورمان به بحران کم آبی دچار شود؛ البته نقش بی مدیریتی و نداشتن نگاه تخصصی در وزارت خانه نیرو، کشاورزی و صمت را نباید در این زمینه نادیده گرفت.

طبق آمارهایی که به دست ما رسیده است؛ میزان بارش باران در سال آبی نسبت به سال آبی مشابه به شدت کاهش پیدا کرده و اطلاعات حاکی از آن است که تابستان امسال بحران انرژی در ایران به وجود خواهد آمد و ساعت ها برق و آب به روی شهروندان قطع خواهد شد.

کاهش بارندگی در سال جاری

سال آبی از اول مهرماه هر سال تا ۳۱ شهریور سال بعد محسوب می‌شود، اگر بخواهیم سال گذشته را محاسبه کنیم یعنی اول مهرماه ۹۹ تا ۳۱ شهریور ۱۴۰۰ سالی کم‌بارشی در کشور و به عبارتی یکی از بدترین سال‌ها از لحاظ میزان بارش بود تا جایی که ۳۰ درصد زیر حد نرمال طی این سال ها تجربه شده است؛ اما در سال های گذشته یعنی ۹۸ و ۹۷ میزان بارندگی نرمال بود و در سال گذشته بحران کم آبی آن طور که باید احساس نشد چرا که در ذخایر آبی کشور به حد مصرف آب وجود داشت.

در این بین وضعیت سال آبی جاری از سال آبی گذشته بهتر گزارش شده است؛ به طوری که پنج سد تامین کننده آب تهران که ۱۸ درصد جمعیت کشور را را در خود جای داده است با کاهش ۵۰ درصدی نسبت به مدت مشابه وجود دارد؛ طبق آمارها در سال گذشته میزان آب ذخایر شده ۷۱۷ میلیون مترمکعب بود، در حالی که این روز ها این رقم به ۴۵۳ میلیون مترمکعب رسیده است.

آمارها چه می گویند؟

  به گزارش اقتصاددان به نقل از پرسون ،  بر اساس گزارش پژوهشکده آب وزارت نیرو، وضعیت پیش‌بینی سه ماهه اسفند ۱۴۰۰ تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۱ در اکثر حوضه‌های آبریز کشور (به استثنای حوضه آبریز دریای خزر) کمتر از میانگین بلندمدت است.

بارش پیش بینی شده برای حوضه آبریز دریای خزر از ابتدای اسفند ماه سال جاری تا پایان اردیبهشت سال آینده ۱۴۹ میلی متر است که نسبت به میانگین بلندمدت ۱۴۵ میلی متری ۳ درصد مثبت خواهد بود.

حوضه آبریز دریاچه ارومیه از ابتدای اسفند سال گذشته تا پایان اردیبهشت سال جاری ۱۴۹ میلی متر بارندگی خواهد داشت که نسبت به دوره بلندمدت ۱۵۰ میلی متری با رشد منفی یک درصدی همراه است.
بارندگی پیش بینی شده برای حوضه آبریز فلات مرکزی از ابتدای اسفند ماه سال گذشته تا پایان اردیبهشت سال جاری ۵۲ میلی متر بوده است در حالی که بارندگی بلندمدت این حوضه ۸۴ میلی متر بوده که ۳۸ درصد کاهش می یابد.
حوضه آبریز قره قوم از ابتدای اسفند ماه سال گذشته تا پایان اردیبهشت سال جاری ۹۵ میلی متر بارندگی خواهد داشت که نسبت به دوره بلندمدت ۱۱۲ میلی متری بارندگی ثبت شده، ۱۵ درصد کاهش خواهد داشت.
پیش بینی میزان بارندگی برای حوضه آبریز مرز شرقی از ابتدای اسفند ماه سال گذشته تا پایان اردیبهشت ماه سال جاری ۳۶ میلی متر بوده که در بلندمدت ۶۷ میلی متر بوده که ۴۷ درصد کاهش داشته است.

سال کم آبی قابل پیش بینی بود

موضوع کم آبی در سال جاری از سال گذشته مشخص بوده است، به طوری که در شهریور ماه سال گذشته حمید رضا کشفی، معاون راهبری و نظارت بهره برداری شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشورخبر از تابستان کم آبی را برای سال ۱۴۰۱ داده بود.

وی گفت بود: اگر سال آبی جدید که از ابتدای پاییز آغاز می شود، سال آبی کم بارش و خشکی باشد، قطعا تابستان ۱۴۰۱ شرایطی سخت تر از تابستان ۱۴۰۰ در تأمین آب خواهیم داشت.

وی ادامه داد: اگر نتوانیم منابع آبی سطحی و زیر سطحی که در سال گذشته از دست دادیم را جبران کنیم، تابستان آینده تابستان بسیار سختی خواهد بود.

کشفی با بیان اینکه “برنامه های مدیریت تنش آبی برای سال ۱۴۰۱ دیده شده”، گفت: پیشنهاداتی را به مجلس و دولت ارائه کردیم تا بتوانیم با انجام اقداماتی، شرایط تنش آبی در سال ۱۴۰۱ را مدیریت کنیم.

وی افزود: اقداماتی از قبیل اجرای پروژه های ذخیره سازی آب از طریق احداث مخازن جدید، حفر چاههای جدید و ایجاد رینگ بین مخازن شهرها که بتوانیم آب را به نحو مطلوبی توزیع کنیم؛ اجرای این طرح ها می تواند به مدیریت توزیع، افزایش تاب آوری شهرها و کاهش تنش آبی کمک کند.

معاون راهبری و نظارت بهره برداری شرکت مهندسی آب وفاضلاب کشور با اشاره به اینکه این برنامه ها هم به دولت سیزدهم و هم به مجلس شورای اسلامی ارائه شده، گفت: اجرای این پروژه ها نیازمند اعتبارات است و پیشنهادات ارائه شده در دولت و مجلس درحال بررسی است.

آب‌های زیرزمینی متلاشی شده است

احد وظیفه رئیس مرکز ملی خشکسالی سازمان هواشناسی با پیش‌بینی بارندگی بهتر از امسال در بهار سال ۱۴۰۱، گفت:‌ توان کشور از نظر تأمین آب به‌شدت ضعیف و آب‌های زیرزمینی متلاشی شده است

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی پیش‌تر با اشاره به پیش‌بینی بارش‌های نرمال در زمستان امسال، گفته بود: اجرای برنامه‌های ریاضتی در حوزه آب الزامی است.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی بیان کرد: توان کشور به هیچ وجه پاسخگوی مصرف آب کشاورزی نیست. در مجموع اگر بارندگی‌های زمستان در حد نرمال باشد و کم‌بارشی هم نداشته باشیم، باز هم نمی‌‌توانیم این‌همه تقاضا برای آب را پوشش دهیم.

قطع آب و برق قطعی است

هنوز هوا در کشور بهاری است و بسیاری از شهروندان تصمیم به راه اندازی سیستم های خنک کننده خود در واحد های مسکونی و محیط کارشان نکرده اند؛ اما با بالا رفتن دمای هوا قطعا وزارت نیرو توان تامین برق و آب را نخواهد داشت.