«کجا تحریم را بی‌اثر کردیم؟»

به گزارش اقتصاددان به نقل از تسنیم ،  ۲۸ آبان سال ۹۸ جلسه مهمی با حضور ۲۵۰۰ نفر از تولیدکنندگان، کارآفرینان و فعالان اقتصادی در حضور امام خامنه‌‌ای برگزار گردید که نکات مهمی در باب تحریم و تولید در آن جلسه از سوی مقام معظم رهبری مطرح شد.

شاه‌بیت سخنان رهبری در آن جلسه از این قرار بود که “این تحریم فعلاً خواهد بود؛ این‌که کسی امید ببندد به اینکه حالا یک سال دیگر، دو سال دیگر این تحریم تمام می‌شود، خیال باطل است، این تحریم حالاحالاها هست،کار اساسی مصون‌سازی اقتصاد کشور از آسیب دیدن از تحریم است، باید کاری کرد که ما در مقابل تحریم آسیب‌پذیر نباشیم. تولید بایستی در کشور پیشرفت پیدا کند؛ علاج کار این است. اگر توانستیم با تکیه‌ی بر توان داخلی، تحریم را بی‌اثر بکنیم، آن عامل تحریم‌کننده هم از تحریم دست برمی‌دارد؛ یعنی او هم وقتی فهمید تحریم فایده‌ای ندارد، از تحریم دست برمی‌دارد.”

در این بخش به یکی از نمونه‌هایی از شکست تحریم در صنعت نفت با تکیه و برنامه‌ریزی کامل بر توان داخلی می‌پردازیم.

تجهیزات سرچاهی یکی از مهمترین گروه‌های کالایی صنعت نفت است. پس از حفاری و تکمیل چاه به‌منظور کنترل آن و همچنین در جهت بهره‌برداری از چاه نسبت به موقعیت و نیازهای پیش‌بینی‌شده آن، تجهیزاتی به‌روی چاه تعبیه می‌شود که قسمتی از این وسایل مستقیماً به‌روی خود چاه و بخشی از آن در مجاورت چاه و در اتصال با قسمت اول کار گذاشته می‌شوند. این تجهیزات با توجه به مورد استفاده در چاه، نحوه تکمیل آن، فشار و وجود گازهای اسیدی، طراحی می‌شوند.

شرکت فناوری تجهیزات سرچاهی (وتکو) کار طراحی، ساخت و نصب تجهیزات سرچاهی را از سال ۱۳۸۰ با همکاری شرکت ABB آغاز کرد. شرکت ABB یک شرکت چندملیتی سوئیسی و سوئدی است که عمدتاً در زمینه‌های برق، قدرت و تکنولوژی اتوماسیون فعالیت می‌کند؛ اما سالها پیش در حوزه نفت و گاز هم فعالیت می‌کرد. این شرکت در سال ۱۳۸۴، بخش نفت و گاز خود را واگذار کرد و این بخش به شرکت نفت VETCO GRAY تغییر نام داد و این شرکت نیز در تابستان ۱۳۸۵ صددرصد سهم خود را به شریک ایرانی خود واگذار کرد.

بعد از تمام‌ایرانی‌شدن نیروهای متخصصی که روی طراحی و ساخت تجهیزات سرچاهی فعالیت می‌کردند، به‌مرور زمان تأمین مواد اولیه ساخت تجهیزات سرچاهی نیز با انجام پژوهش‌های متعدد از ظرفیت‌های داخلی، از داخل کشور صورت گرفت، در حالی که پیشتر از کشورهای انگلیس، سنگاپور و آمریکا خریداری می‌شد.

کارخانه وتکو، نقش مهمی در بی‌نیازی کشور از تجهیزات سرچاهی دارد و گام‌های بلندی در تقویت تولید ملی برداشته و بیش از نیمی از مجموعه تجهیزات سرچاهی را که شامل ۱۲۰ مجموعه تجهیزات بود، با عمق ساخت داخل ۹۴ درصد تحویل صنعت نفت داده است و مابقی هم در این کارخانه در حال ساخت است.

در واقع طی یک مسیر ۱۴ساله (از سال ۱۳۸۵ تاکنون) با تکیه بر توان طراحی، پژوهشی، مهندسی و اجرای نیروهای ایرانی، امروز ایران در تأمین بسیاری از تجهیزات سرچاهی که بسیار در صنعت نفت پرکاربرد و استراتژیک هستند، خودکفاست؛ اگرچه خودکفایی کامل و بِروزسازی تکنولوژی در این عرصه در قالب یکی از پروژه‌های کلان ده گروه کالایی استراتژیک صنعت نفت همچنان در حال پیگیری است.

هم‌اکنون پروژه‌ای با نام “تجهیزات سرچاهی و رشته تکمیلی درون‌چاهی” با شناسایی ۳۵ قلم تجهیز اصلی و ۱۰۲ ریزتجهیز، در قالب یکی از گروه‌های کالاهای راهبردی صنعت نفت در حال پیگیری برای خودکفایی کامل صنعتی است.