کاهش فقر، پیش نیاز برنامه های توسعه اقتصادی (مطالعه دانشگاه آکسفورد)

به گزارش اقتصاددان، مهرداد حاجی زاده فلاح مدرس علوم بانکی دانشگاه در یادداشتی اختصاصی برای اقتصاددان نوشت:

کاهش فقر در کشورهای در حال توسعه یکی از دغدغه های دیرینه و اصلی اقتصاد توسعه بوده است. طی دو دهه گذشته ، تغییر قابل توجهی در رویکرد اقتصاددانان توسعه ای برای پرداختن به این سوال ایجاد شده است. محققان به طور فزاینده ای تلاش های خود را بر روی کارآزمایی های کنترل شده متمرکز کرده اند. برای تعیین اثربخشی برنامه ها و مداخلات ضد فقر. این تغییر با جایزه نوبل اقتصاد سال ۲۰۱۹ برجسته شد. با این حال، یک سوال که باقی می ماند این است که میزان کلی فقر با اجرای پروژه ها ، برنامه ها یا مداخلات سیاستی که می تواند رفاه افراد فقیر مطلق را در سطح معینی از درآمد افزایش دهد ، در مقایسه با میزان کاهش فقر تا چه حد مورد انتظار است؟

۱٫۱ میلیارد نفر در ۲۵ سال گذشته از فقر شدید خارج شده اند. رشد گسترده مهمترین منبع کاهش فقر است.
 با این حال پیشرفت در مناطق مختلف یکنواخت نبوده و چالش های قابل توجهی همچنان باقی است. کاهش چشمگیر فقر شدید در شرق آسیا، به ویژه در چین ، سهم مهمی از پیشرفت های مبارزه با فقر جهانی را به خود اختصاص داده است ، کاهش فقر در جنوب آسیا نیز سهم آنها را افزایش داده است. در مقابل پیشرفت در کشورهای جنوب صحرای آفریقا بسیار کندتر بوده است. اگر سرانه مصرف یا درآمد خانوار روزانه زیر “خط فقر” باشد، بانک جهانی همه افراد یک خانواده را “فقیر” می داند. از سه آستانه مختلف فقر، ۱٫۹۰ دلار ، ۳٫۲۰ دلار و ۵٫۵۰ دلار برای هر نفر در روز استفاده می کند ، که در آن ارزش پول محلی به ارزش دلار تبدیل می شود و با در نظر گرفتن این واقعیت که کالا و خدمات در کشورهای فقیر ارزان تر است (به اصطلاح “قدرت خرید برابری ”نرخ تبدیل ارز). 

بانک جهانی اشاره به کاهش قابل توجهی در فقر شدید (کمتر از ۱٫۹۰ $ در هر روز) دارد. بیش از ربع قرن گذشته، با کاهش از ۳۶ درصد در سال ۱۹۹۰ به ۱۰ درصد در سال ۲۰۱۵٫ با این حال، بیش از ۷۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان همچنان در فقر شدید زندگی می کنند.

یکی از راه های در نظر گرفتن رابطه بین رشد اقتصادی و فقر ، بررسی در سراسر کشورها و مقایسه میانگین درآمد و سهم جمعیتی است که در فقر زندگی می کنند. درآمد متوسط ​​سطح درآمدی است که در آن نیمی از مردم دارای درآمد بیشتر از این میزان و نیمی از جمعیت دارای درآمد کمتر از این میزان هستند. آمارشناسان بیشتر از درآمد متوسط ​​بر درآمد متوسط ​​تمرکز می کنند زیرا تعداد کمی از افراد با سطح درآمد بسیار بالا میانگین را بسیار بیشتر از متوسط ​​تغییر می دهند و می توانند تصویری مخدوش از مشخصات درآمد یک کشور ایجاد کنند. 
تفاوت در نحوه توزیع درآمد در داخل کشورها می تواند باعث شود که میزان فقر در دو کشور با درآمد متوسط ​​یکسان متفاوت باشد. برای نمونه ای افراطی ، کشوری را با متوسط ​​درآمد سرانه ۵۰۰۰ دلار (معادل حدود ۱۳٫۷۰ دلار برای هر نفر در روز) در نظر بگیرید. در این کشور امکان ندارد هیچ کس با درآمد کمتر از ۵٫۵۰ دلار در روز زندگی کند ، که عملاً دارای نرخ فقر صفر در آستانه ۵٫۵۰ دلار در روز است. متناوباً ، نیمی از مردم می توانند با درآمد کمتر از ۵٫۵۰ دلار در روز زندگی کنند. در این صورت ، ۵۰ درصد نرخ فقر وجود دارد.  بنابراین ، لزوماً رابطه تنگاتنگی بین درآمد متوسط ​​در یک کشور و میزان فقر آن وجود ندارد. 

با این حال ، در واقع ، بین درآمد متوسط ​​و نرخ فقر در بین کشورها رابطه بسیار تنگاتنگی وجود دارد.با استفاده از داده های ۶۳۳ مشاهده در ۱۴۱ کشور و آستانه فقر ۵٫۵۰ دلار به ازای هر نفر در روز ، همبستگی بین نرخ فقر و فقر پیش بینی شده تنها بر اساس درآمد متوسط ​​۹۹ درصد است (۲۸ کشور ثروتمند، کشورهایی هستند که نرخ فقر بسیار پایینی دارند از این تحلیل حذف می شوند.) این بدان معناست که هنگامی که کشورها به سطوح بالاتر از درآمد متوسط ​​می روند ، می توان انتظار کاهش چشمگیر جمعیت فقیر را داشت .هیچ کشوری با متوسط ​​درآمد سرانه زیر ۲۵۵۸ دلار در سال (۷ دلار در روز) کمتر از یک سوم جمعیت ساکن در این کشور را نداشته است.

تغییرات در درآمد متوسط ​​کشورها یا مصرف متوسط ​​و تغییرات در نرخ فقر مربوط به آنها نیز بسیار مرتبط است. تجزیه و تحلیل تغییر درآمد یا مصرف یک کشور در طول یک دهه یا بیشتر و تغییر میزان فقر در همان مدت برای ۱۱۴ کشور با داده های قابل اعتماد در مورد این دوره های طولانی تر نشان می دهد؛ برخی از کشورها با توجه به رشد درآمد یا مصرف خود (به عنوان مثال اندونزی ، نپال) میزان فقر بیشتری نسبت به آنچه پیش بینی می شد ، کاهش دادند (در حالی که کشورهای دیگر کمتر (به عنوان مثال مالی ، سوازیلند) کاهش فقر بسیار دقیق توسط پیش بینی شده بود.

می توان سطح و تغییر فقر را بدون هیچ گونه اشاره ای به تغییرات در توزیع درآمد زیر سطح متوسط ​​پیش بینی کرد ، که می تواند همان تغییری باشد که می توان در برابر فقر تصور کرد. هدف این برنامه ها هنوز منبع مهمی از تفاوت در میزان فقر یا سرعت کاهش فقر کلی بوده است.  

با این حال ، تعیین اینکه چه چیزی باعث رشد پایدار برای کشورهای فقیر می شود و چگونه می توان سیاست هایی را افزایش داد که باعث افزایش یا تداوم رشد می شود ، چالش های عمیق تحقیق و سیاست است. نوبلیست ها به درستی اشاره کرده اند که از تجزیه و تحلیل های ساده نسل قبلی که پیش شرط های خاصی را با رشد بعدی مرتبط می کند ، در مورد سیاست های مناسب جهت ارتقاء رشد ، راهنمایی قابل قبولی دریافت نمی کنید. اخیراً ، اقتصاددانان سعی کرده اند با مطالعه ماهیت اپیزودیک جهش های رشد در کشورهای در حال توسعه و همچنین آنچه با شتاب و کاهش بیشتر رشد همراه است ، توصیه های کاربردی تری ارائه دهند. علاوه بر این ، رویکردهای “تشخیص رشد” تلاش می کند تا حقایق و شرایط خاص یک کشور را به توصیه های سیاست ترسیم کند. در حالی که این نشان دهنده پیشرفت در ارائه راهنمایی مفید برای سیاست گذاران است ، همه موافق هستند که تحقیقات بیشتری برای بهبود این رویکردها باید انجام شود.
رشد گسترده ، که به عنوان فرآیندی که درآمد متوسط ​​را افزایش می دهد ، تعریف می شود ، مهمترین منبع کاهش فقر تلقی می شود. هیچ موردی وجود ندارد که نشان دهد کشوری بدون دستیابی به مصرف متوسط ​​مکزیک به میزان فقر زیر ۱/۳ جمعیت خود برسد (در خط فقر متوسط ​​۵٫۵۰ دلار).برنامه هایی برای مبارزه با فقر وجود دارد که مقرون به صرفه نیستند و باید قطع یا حذف شود. تجزیه و تحلیل این نوع برنامه ها می تواند استفاده موثرتری از منابع اختصاص یافته برای کاهش فقر را ممکن سازد.

ح