نقره‌داغ سفته‌بازان

بررسی آمارها از بازارهای دارایی نظیر دلار،مسکن،طلا و خودرو نشان دهنده آن است ثبات ایجاد شده در قیمتها به ناامیدی سفته بازان دامن زده است و احتمالا با بهبود دورنمای انتظارات تورمی،میتوان انتظار داشت بازارها در آرامشی نسبی به سر ببرند و اقتصاد رفته رفته فرصت بازسازی خود را داشته باشد.

البته باید یادآوری کرد که در صورت اجرایی شدن سند بودجه ۱۴۰۰،بار تورمی زیادی ایجاد خواهد شد و ممکن است دستاورد فعلی کاملا از بین برود بنابراین سیاتگذار اقتصادی باید به دقت اعمال مدیریت کند.یک اقتصاددان معتقد است که بدون اتفاقات غیرمترقبه مثبت یا منفی، اگر شرایط فعلی اقتصاد تا اسفند ماه ادامه پیدا کند، در انتهای سال نقدینگی به ۳۳۰۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد و رشد اقتصادی نیز منفی ۳٫۵ درصد می‌شود. این دو فاکتور تورم بالا را به دنبال دارد که رقم آن بیش از ۵۰ درصد است.

در اقتصاددان به نقل از تجارت‌نیوز،  پیمان مولوی گفت: این وضعیت نقدنیگی، تورم و رشد اقتصادی در تمام بازارها خودش را نشان می‌دهد، نقدینگی که بین بازارها در حال حرکت است الزاما توزیع نرمالی ندارد. اما در نهایت اتفاقاتی که در سال ۹۹ برای بازارها رخ داد در سال بعد نیز با کف تورم ۵۰ درصد تکرار می‌شود.او برای اقتصاد کشور در دوره ریاست‌جمهوری بایدن در آمریکا، دو سناریو را متصور شده است.در اولین و خوشبینانه‌ترین سناریویی که این اقتصاددان عنوان کرده، اگر بایدن به برجام برگردد، پول‌های بلوکه شده ایران آزاد شود و فروش نفت سرعت بگیرد، رشد بالای پس از برجام دوباره تکرار شود، اما نقدینگی سرجای خودش هست اما شاهد واردات کالا خواهیم بود.به گفته پیمان مولوی، سناریو دوم این است که کشور با آمدن بایدن تا زمان انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در سال ۱۴۰۰ با دوره تعلیق روبه‌رو شود.او می‌گوید: در این دوره از یک سو با افزایش نقدنیگی و رشد منفی اقتصادی روبه‌رو هستیم، از سوی دیگر اگر درآمدها اضافه نشود و همین روند ادامه پیدا کند نمی‌توانیم امیدوار باشیم که اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۰ به مسیر بهبود برگردد. شرایط کرونایی و نحوه مدیریت آن نیز وجود دارد که شرایط را تشدید می‌کند.آنطور که مولوی عنوان می‌کند، اگر در این دوره نشانه‌هایی از مذاکره به جامعه اقتصادی داده شود، با این که نقدینگی وجود دارد انتظارات تورمی را تعدیل می‌کند ولی چون اقتصاد نمی‌چرخد مردم تاثیر آن را نمی‌بینند. این موضوع باعث می‌شود که بازارها متلاطم شود.

سفته بازی چیست؟

سفته بازی یعنی انجام معامله‌ای مالی که در آن ریسک بالایی برای از دست دادن بخش یا تمام مبلغ سرمایه‌گذاری شده‌ی اولیه وجود دارد و در مقابل، انتظار می‌رود که سود قابل‌توجهی به دست آورده شود. در سفته ‌بازی، ریسک ضرر ‌و ‌زیان، بیشتر از احتمال دستیابی به سودی بالاست و به همین دلیل به آن سفته‌ بازی و معامله‌ی پرریسک گفته می‌شود. گاهی تشخیص سفته ‌بازی از سرمایه‌گذاری مشکل می‌شود. تمایز این دو مفهوم به عوامل مختلفی مانند ماهیت دارایی، طول دوره‌ی نگهداریِ مورد انتظار و میزان اهرم افزایش سرمایه بستگی دارد.خرید مسکن نیز می‌تواند با توجه به نوع خرید، سرمایه‌گذاری ساده و یا سفته ‌بازی در نظر گرفته شود. به‌طور مثال زمانی که فردی یک‌خانه باهدف اجاره آن خریداری می‌کند، سرمایه‌گذاری کرده است اما زمانی که فردی چند خانه را با قیمت‌هایی از قیمت فروش و با هدف کسب سود در کوتاه‌مدت می‌خرد، سفته‌ بازی انجام داده است. سفته‌بازان، نقدینگی بازار را فراهم می‌کنند و طیف وسیعی از تقاضاهای باز را پاسخ می‌دهند، همچنین به تولیدکنندگان در پوشش ریسک کمک می‌کنند. فروش استقراضی توسط سفته‌بازان به جلوگیری از ایجاد حباب قیمتی کمک می‌کند. صندوق سرمایه‌گذاری مشترک و صندوق‌های پوشش ریسک نیز گاهی در سفته ‌بازی شرکت می‌کنند. می‌توان درمجموع گفت: سفته‌ بازی یک معامله مالی با ریسک بالا و درعین‌حال بازده بسیار بالا است. اگر سود قابل‌توجهی در پیش نباشد، انگیزه‌ای برای شروع سفته ‌بازی وجود ندارد.

چشم انداز بازار ارز و مسکن در ماه‌های آینده

یک تحلیلگر اقتصادی در واکنش به گزارش بانک مرکزی درباره کاهش انتظارت تورمی گفت: تمام بازارها در ماه‌های آینده ثبات نسبی خواهند داشت و بازار ارز و مسکن نیز بعید است که افزایش قیمت را تجربه کنند.  براساس این گزارش، چندی پیش رئیس کل بانک مرکزی از کاهش انتظارت تورمی خبر داده و اظهار کرده بود که با تغییر قابل ملاحظه در انتظارات تورمی، امید می‌رود که با این اقدامات، التهابات و نااطمینانی‌های تورمی کاهش یابد. به تازگی در این زمینه نیز، بانک مرکزی اعلام کرد که آذرماه نقطه عطفی در روندهای قیمتی بود؛ به‌گونه‌ای که نه تنها تورم نقطه به نقطه پس از هشت ماه کاهش یافت، بلکه بازارهای دارایی ثبات و کاهش قیمت را تجربه کردند.همچنین، آمار بانک مرکزی حکایت از افت قیمت مسکن تهران در آذر ماه دارد؛ امری که سال‌ها بود در این ماه رخ نداده بود.در این زمینه، کامران ندری توضیح داد: با توجه به نتایج انتخابات آمریکا، خوش بینی نسبت به اینکه تحریم‌ها تعلیق و درآمدهای نفتی مجددا احیا می‌شود، ایجاد شده است؛ بنابراین انتظارت تورمی کاهش پیدا کرد و از آنجا که انتظارات تورمی به سرعت تغییر می‌کنند، هر خبر بدی می‌تواند این متغیر  را دستخوش قرار دهد که خبرهای خوب و بد به تحولات سیاسی در آینده بستگی دارد.وی با بیان اینکه بعد از این در انتظارات تورمی تعدیل دیگری نخواهیم داشت، افزود: تا زمانی که بایدن به طور مشخص سیاست خود را نسبت به ایران اعلام کند، یک وضعیت با ثباتی در بازارها شاهد خواهیم بود. همچنین، در ماه‌های آینده بازار ارز ثبات نسبی خواهد داشت و مسکن هم بعید است که افزایش قیمت را تجربه کند.  این کارشناس اقتصادی با تاکید بر ثبات نسبی در بازارها، گفت: نرخ ارز بر انتظارات تورمی بسیار تاثیرگذار است و اگر نرخ ارز به سمت پایین یا  بالا تعدیل شود، بر انتظارات تاثیر شدیدی می‌گذارد. علاوه براین، اوایل بهمن ماه مقداری افزایش تقاضا در بازار داریم که با تدابیر انجام شده توسط بانک مرکزی و آزادسازی نرخ ارز در بازار نیما، این افزایش قابل مدیریت است.

ع