نحوه تقسیم سهام بین بنیان‌گذاران شرکت

نویسنده: Michael Seibel

مترجم: فرزاد پریدار

بنیان‌گذاران اغلب می‌پرسند که چگونه باید سهام شرکت را بین شرکای خود تقسیم کنند. وقتی که در وب در حال جست‌وجوی مواردی در این زمینه بودم، به توصیه‌های وحشتناکی برخوردم که طرفدار توزیع نابرابر آن هم به‌صورت قابل توجه، در میان اعضای گروه بنیان‌گذاران بودند. البته ما انعکاس این روند را در هزاران برنامه کاربردی که سالانه در Y Combinator مورد بازنگری قرار می‌دهیم می‌بینیم.

در اینجا برخی از متداول‌ترین دلایل تقسیم نابرابر سهام آورده شده است:

• ایده شرکت از من بوده است.

• من n ماه قبل از اینکه شرکا به مجموعه اضافه شوند در اینجا کار می‌کردم.

• قبلا در این مورد به توافق رسیدیم.

• شرکای من برای n ماه حقوق بر داشتند ولی من این کار را نکردم.

• من n ماه قبل از شرکا کارم را به‌صورت تمام وقت شروع کردم.

• من با تجربه‌تر/ مسن‌تر از شرکا هستم.

• من بعد از به‌دست آوردن n هزار دلار، شرکایم را آوردم.

• من بعد از راه‌اندازی MVP، شرکایم را آوردم.

بنیان‌گذاران اغلب تمایل دارند تا بر اساس میزان کار اولیه افراد در تقسیم سهام دچار اشتباه شوند. همه این دلایل به چهار روش اساسی آسیب‌رسانی می‌کنند:

• ۷ تا ۱۰ سال طول می‌کشد تا یک شرکت ارزش زیادی به‌دست آورد. در سال اول تغییرات کوچک هستند، این امر باعث می‌شود که تغییرات انبوه در حقوق صاحبان سهام در سال‌های دوم تا دهم را توجیه نکند.

• عدالت بیشتر= انگیزه بیشتر. تقریبا می‌توان گفت بیشتر استارت‌آپ‌ها شکست می‌خورند. چیزی که انگیزه بنیان‌گذاران را بیشتر می‌کند، بالارفتن شانس موفقیت است. در صورت بی‌انگیزگی در گروه بنیان‌گذاری، به‌دست آوردن مقدار بیشتری از سهام ارزشی ندارد چون در نهایت فقدان انگیزه منجر به شکست می‌شود.

• اگر شما برای شرکای خود ارزش قائل نشوید، هیچ‌کس دیگری هم برای آنها و شما ارزش قائل نمی‌شود. سرمایه‌گذاران برای اینکه از نحوه ارزش‌گذاری مدیرعامل به شرکای خود آگاه شوند، به تقسیم سهام بنیان‌گذاران نگاه می‌کنند. اگر شما به یک شریک خود فقط یک یا ۱۰ درصد از سهام را اختصاص دهید، بقیه فکر می‌کنند که او عضو خوبی نیست و نمی‌تواند فرد تاثیرگذاری در کسب‌وکار شما باشد. کیفیت گروه مهمترین عاملی است که باعث سرمایه‌گذاری یا عدم سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذار می‌شود. چرا وقتی که گروهی دارید که ارزش آنها را بالا نمی‌برید، با سرمایه‌گذار ارتباط برقرار می‌کنید؟

• استارت‌آپ‌ها در مورد اجرا هستند، نه ایده. تقسیم نابرابر سهام بنیان‌گذاران آن هم به‌طور چشمگیر، باعث برتری ناروای بنیان‌گذاری می‌شود که از ابتدا با ایده به استارت‌آپ آمده است، در صورتی که در مقابل آن بنیان‌گذاران در یک گروه کوچک به ارائه محصول به بازار و ایجاد کشش اولیه مورد نیاز می‌رسند. سهام بنیان‌گذاران باید به‌صورت برابر بین آنها تقسیم شود چرا که همه کارها پیش روی شما هستند.

توصیه من در مورد تقسیم سهام، احتمالا بحث برانگیز خواهد بود، اما این همان کاری است که ما برای استارت‌آپ‌های خود انجام می‌دهیم و همیشه هم به YC توصیه می‌کنیم این کار را انجام دهد: سهام را به‌طور برابر بین شرکای بنیان‌گذار خود تقسیم کنید. چرا که در صورت عدم انجام این کار با آنها به مشکل برخواهید خورد. شما بیشتر از اعضای خانواده با آنها هستید. اینها همان افرادی هستند که به شما در مهم‌ترین تصمیم‌گیری‌ها کمک کرده‌اند. همان افرادی هستند که شما موفقیت‌تان را با آنها جشن خواهید گرفت. معتقدم که تقسیم برابر یا تقریبا برابر سهام میان بنیان‌گذاران باید تبدیل به یک استاندارد شود. اگر تمایل ندارید که سهام برابر به شریک خود اختصاص دهید، شاید شریک را اشتباه انتخاب کرده‌اید.

نکته: اگر شما از این می‌ترسید که مجبور به به هم زدن شراکت خود شوید، از داشتن برنامه واگذاری (واگذاری سهام) مناسب اطمینان حاصل کنید. یک نمونه موفق از برنامه واگذاری سهام، واگذاری چهار ساله با یک سال تنفس است. به عبارت دیگر، اگر شما ۵۰ درصد از سهام شرکت را داشته باشید و ظرف یک سال آنجا را ترک کنید یا اخراج شوید، چیزی نصیب شما نخواهد شد و بعد از یک‌سال ۲۵ درصد از سهام خود را دریافت می‌کنید. بعد از آن هر ماه فقط ۴۸/ ۱ کل سهامتان را دریافت می‌کنید و کل سهامتان را در پایان سال چهارم دریافت خواهید کرد. این یک ضمانت مناسب برای ادامه راه طولانی بنیان گذاران است و در ضمن در صورتی که شما در طول سال اول مشکلتان را حل کنید می‌توانید بدون اینکه آسیبی دیده باشید یا آسیبی وارد کرده باشید به شرکت برگردید. یکی دیگر از پیگیری‌های خوب در این زمینه اقدامات مدیرعامل است تا قبل از جمع‌آوری پول قابل توجه سهام بتواند کرسی ریاست را حفظ کند. این از اختلافات هیات‌مدیره در طول تصمیم‌گیری‌های مهم جلوگیری می‌کند، مثل اتفاق غیر محتملی از قبیل اجبار مدیرعامل در اخراج یکی از شرکای بنیان گذار.