زخم ناآرامی‌ها بر پیکر گردشگری

باتوجه به شرایط اخیر کشور در دو ماه گذشته حوزه گردشگری کشور در خواب زمستانی فرو رفته و میزان سفر و گردشگری کاهش قابل ملاحظه‌ای داشته است. کاهش میزان سفر در ایران اما محدود به گردشگران ورودی نیست بلکه مردم کشور خودمان هم در این روزها چندان تمایلی به سفر کردن نشان نمی‌دهند.

در همین راستا چندی پیش

«عزت‌الله ضرغامی» وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ضمن اشاره به ناآرامی‌های اخیر ابراز داشت: «حوزه گردشگری لطمه جدی در این دوره خورده است، به دلیل تصاویری که از ناآرامی و عدم امنیت به خارج ارسال می‌شود و امنیت را مخدوش نشان می‌دهد؛ در حالی که این طور نیست و مردم در کشور امنیت دارند.»
وقتی پای درددل مالکان اقامتگاه‌های بوم‌گردی و راهنمایان گردشگری می‌نشینیم، می‌بینیم که آنها هم از افول گردشگری در دو ماه اخیر گلایه دارند.
باتوجه به حساسیت بالای صنعت گردشگری و ضربه‌پذیر بودن آن به نظر می‌رسد تا زمانی که ناآرامی‌ها ادامه داشته باشد، نمی‌توان به ایجاد ثبات در صنعت گردشگری و بیداری این صنعت از خواب زمستانی چندان امیدوار بود.

تاثیر مسائل روانی سفر نرفتن

به گزارش اقتصاددان به نقل از جهان‌صنعت ،  یکی از الزامات اولیه شکل‌گیری جریان سفر و گردشگری، برقراری آرامش روانی و آسودگی ذهنی برای شهروندان است. در شرایطی که هر روز شاهد انتشار اخباری در خصوص بروز خشونت در خیابان‌های کشور هستیم، مردم چندان تمایلی به سفر نشان نمی‌دهند.
وضعیت نه‌چندان مناسب امنیت شهرها در جریان ناآرامی‌های اخیر و روحیات نامناسب مردم به سبب شرایط موجود باعث شده که مردم ایران علاقه‌ای به سفر نشان ندهند.
دکتر «اسرافیل شفیع‌زاده» عضو جامعه تورگردانان ایران ضمن اشاره به تاثیر ناآرامی‌های اخیر بر سفر و گردشگری داخلی گفت: به نظرم در خصوص علت رکود امروز گردشگری داخلی باید با یک روانشناس و یا روانپزشک صحبت کرد. ممکن است در بعضی موارد در خصوص میزان خشونتی که در خیابان وجود دارد، غلوهایی نیز صورت گرفته باشد کما اینکه یکی از نمایندگان مجلس هم استفاده از گلوله‌های ساچمه‌ای را رد کرد. با این وجود وقتی مملکت ناآرام است، گفت‌وگوی ملی شروع نشده و زمانی که طرفین اساسا تمایلی به گفت‌وگو ندارند، به نظر شما مردم برای سفر کردن روحیه لازم را دارند؟
وی ضمن اشاره به مسائل و مشکلات روزهای اخیر و تاثیر آن بر گردشگری ادامه داد: حرفم را به عنوان یک کارشناس گردشگری می‌زنم و صحبتم اصلا سیاسی نیست؛ زمانی که ۶۰۰ پزشک پیام می‌دهند که برخوردهای اینچنینی با کودکان نکنید، شما از من می‌پرسید زمینه‌های توسعه گردشگری چگونه باید فراهم شود؟ من هم به عنوان کارشناس می‌گویم که باید برخوردهای امنیتی برداشته شده و با جوانان گفت‌وگو شود. آنها را به تلویزیون ببرید و ببینید حرف حساب اینها چیست؟ متاسفانه حرف این افراد به درستی درک نمی‌شود.
شفیع‌زاده ادامه داد: باتوجه به شرایطی که در جامعه وجود دارد فکر می‌کنید می‌توان به پرسپولیس، چغازنبیل، اصفهان و شیراز فکر کرد؟ یا کسی در این شرایط می‌تواند به مسجد شیخ ‌لطف‌الله و یا به شمال ایران رفته و خوش بگذراند؟ در حال حاضر ذهن مردم درگیر این درگیری‌ها است. به نظرم باید مملکت را آرام کرد، مملکت متشنج است. معتقدم سیاستمداران دلسوز باید مملکت را آرام کنند و اجازه ندهند که کشور به سمت بلوا و آشوب برود. نیروهای امنیتی از یک سو و جوانانی که نادانسته آمده و کارهایی را انجام می‌دهند از سوی دیگر، باید کنترل شوند. به هر روی هر نوع تخریب و آشوبی به ضرر جامعه است.

بن‌بست گردشگری داخلی

باتوجه به شرایط فعلی کشور و ناآرامی‌های ادامه‌دار موجود، به نظر می‌رسد گردشگری داخلی نیز در بن‌بست قرار گرفته و نمی‌توان امیدی به بهبود وضعیت آن در کوتاه‌مدت داشت.
دکتر شفیع‌زاده کارشناس گردشگری ضمن اشاره به وضعیت فعلی کشور و تاثیر آن بر گردشگری داخلی  گفت: در شرایط فعلی گردشگری و توریسم داخلی امکان توسعه ندارد. برای تحقق گردشگری داخلی بستر باید فراهم شود. زمانی که شرایط آرام شود با اجرای برنامه‌های توسعه‌ای گردشگری داخلی می‌توانیم امیدوار باشیم که تور اپراتورها نقش‌آفرین باشند و پلتفرم‌های مربوط به رزرواسیون هتل‌ها و آنهایی که بلیت سفر و گردشگری داخلی را می‌فروشند رونق یابند. در آن زمان است که استفاده از ترن، اتوبوس و وسایل نقلیه عمومی افزایش می‌یابد و زمینه‌سازی لازم برای بهبود گردشگری داخلی فراهم می‌شود. در آن شرایط است که جوانان می‌توانند امیدوار شوند که در حوزه گردشگری داخلی نقش‌آفرین شوند.
وی ضمن تاکید بر پتانسیل‌های بالای حوزه گردشگری در ایران خاطرنشان ساخت: این مملکت خیلی پتانسیل دارد و ما یک پتانسیل غیرقابل انکار در بخش گردشگری داریم. این را به عنوان آدمی می‌گویم که کار و دانشم در ارتباط با گردشگری است. به عنوان یک فرد مطلع عرض می‌کنم ایران در تراز اولین کشورهای صاحب تمدن است. یعنی اگر چهار تمدن اصلی جهانی را نام ببرید، ایران یکی از آنها بوده و در این ردیف قرار می‌گیرد. با این وجود این کشور صاحب تمدنی که ما از آن صحبت می‌کنیم تصویر مناسبی از آن به بیرون کشور ارائه نمی‌شود.
عضو انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ادامه داد: تا زمانی که این مساله (ناآرامی‌های اخیر) حل نشود نه گردشگری بین‌المللی محقق می‌شود و نه ذهنیت‌های منفی مردم از بین می‌رود. در حال حاضر نارضایتی در کشور موج می‌زند و برای رفع مشکل باید دنبال راه‌حل باشند، در غیراین صورت آن‌طور که آقای تفرشی از سر دلسوزی گفت شاید ایران تبدیل به کامبوج شود. مطرح شدن این حرف‌ها از سر دلسوزی است. به نظرم باید با مخالفان گفت‌وگو شود. معتقدم این مسائل باید درست شود تا مقدمات برای گردشگری فراهم شود.

لزوم توجه به توسعه زیرساخت‌ها

اگرچه بدون حاکم شدن آرامش به کشور نمی‌توان به توسعه گردشگری امیدوار بود اما این مساله شرط لازم بوده و به تنهایی کافی نیست. برای حرکت ایران در مسیر توسعه و پیشرفت در حوزه گردشگری، باید دولت خود را برای انجام سرمایه‌گذاری‌های کلان در حوزه گردشگری نیز آماده کند.
شفیع‌زاده تورگردان و فعال حوزه گردشگری ضمن اشاره به اهمیت توجه به الگوهای توسعه‌ای برای پیشبرد گردشگری کشور  گفت: الگوهای توسعه اساسا روی کاغذ می‌آید و در مرحله بعد محل تامین اعتبار آن مشخص می‌شود. الگوهای توسعه‌ای در ارتباط با شهرک‌های گردشگری الگوهای جهانی هستند که من نمونه‌های آن را در اسپانیا به عینه دیده‌ام. کارهایی که در جزایر قناری و در «پالما د مایورکا» انجام داده‌اند نمونه‌های موفق این شهرک‌سازی‌ها هستند. همچنین در «مادیرا» در کشور پرتغال و در جزایری که در اقیانوس اطلس وجود دارد مشاهده می‌کنیم که توسعه را با برنامه پیش می‌برند.
وی ضمن انتقاد از رویه جاری برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای در حوزه گردشگری کشور ابراز داشت: «هنوز قول‌هایی که برای سرمایه‌گذاری گردشگری در استان گلستان مطرح شده بود را فراموش ‌نکرده‌ایم که نتیجه‌ای در بر نداشت.»
باتوجه به مشکلات زیرساختی در حوزه گردشگری و نیازها در این حوزه به نظر می‌رسد دولت باید ضمن انجام بررسی‌های لازم و امکان‌سنجی، طرح‌های مشخص برای توسعه شهرک‌های گردشگری و بهبود زیرساخت‌های گردشگری ارائه دهد.
باتوجه به تجربه ناموفق دولت‌های گذشته در مطرح کردن وعده برای گسترش زیرساخت‌های گردشگری و یا تسهیل سفر ارزان، به نظر زمان آن رسیده است که ضمن بررسی و برنامه‌ریزی دقیق و علمی طرح‌های اصولی و جامع برای توسعه گردشگری در کشور ارائه شده و محل تامین بودجه و نهاد موظف به پیگیری و انجام طرح نیز به صورت شفاف معرفی شوند. با اتخاذ این رویکرد می‌توان امیدوار بود پس از برطرف شدن مشکلات اجتماعی و سیاسی موجود و فروکش کردن ناآرامی‌ها، شاهد رونق گرفتن صنعت گردشگری کشور و حتی تبدیل شدن ایران به قطب گردشگری منطقه باشیم.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع