رمزگشایی از بده بستان بورسی ها و بانکی ها

سه اتقاق مهم در بازار اولیه اوراق بدهی دولتی نشان از احتمال شکل گیری وضعیت وخیم در بازار اولیه داشته است.

اقتصاددان: در هفته سوم مرداد ماه سهم خرید بانک ها سومین صفر خود را به ثبت رساند. این اتفاق یکی از سه اتفاق مهم بازار اولیه اوراق بدهی دولتی در مرحله دوازدهم بوده که البته علت آن را در رصد هفته قبل نیز می توان مشاهده کرد.

عرضه اوراق به بورس و بانک

دولت به منظور تامین کسری بودجه دولت در سال ۱۳۹۹ در بازار اولیه مشارکت کرد که بانی آن در آن زمان بانک مرکزی بود. در این بازار دولت اوراق خود را به مشتریان خود من جمله بورس و بانک عرضه می کندو این نهادهای مالی نیز براساس منفعت خود در خرید اوراق مشارکت می کنند.

در همین خصوص بسیاری از تحلیلگران معتقدند هر چه دولت اوراق بیشتری را دراین بازار بفروشد احتمال رشد تورم را کمتر خواهد کرد. چرا؟ زیرا پایه پولی رشد کمتری را تجربه خواهد کرد. به عبارت دیگر فروش اوراق دولتی در این بازار هر چه بیشتر باشد بیشتر به سود اقتصاد خواهد بود.

این در حالی است که با این که دولت در هفته های ابتدایی حراج قابل توجهی را تجربه کرده بود اما در این هفته ها مشارکت در بازار کاهش پیدا کرده و در هفته سوم مرداد ماه به حداقل خود در سال جاری رسید.

اتفاق اول: فروش حداقلی اوراق در هفته سوم مرداد

طبق داده های وزارت اقتصاد و دارایی در سومین هفته مرداد ماه مجموع اوراق فروخته شده از سوی دولت برابر با ۱۶۶ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان بوده که نسبت به هفته قبل در حدود تقریبا ۹۴٫۷ درصد کاهش پیدا کرده است. بررسی ها نشان می دهد این کمترین مشارکت مشتریان اوراق در بازار اولیه بوده است.

تفکیک بررسی خریداران پرده از اتفاق دوم برمی دارد. ثبت سومین صفر بانک ها در بازار اولیه

اتفاق دوم: سهم ۱۰۰ درصدی بورسی ها در خرید اوراق بدهی

به طور کلی در این معاملات اوراق در دو بازار پول و بازار سرمایه فروخته می شود. در این هفته آمارها نشان می دهند هیچ اوراقی از سوی بانک ها خریداری شده و برای سومین هفته سهم بانک ها از مشارکت در این بازار پایین بوده است.

در عوض تمام اوراق را بورسی ها خریداری کرده اند که به عبارتی صد درصد فروش دولت در این مقطع بوده است.

آنچه برخی تحلیل گران در رصد معاملات اوراق در هفته قبل عنوان کرده بودند علت مشارکت پایین بانکی ها را می توان به وخامت اوضاع نقدینگی در این نهاد نسبت داد. موضوعی که در بازار های بین بانکی نیز قابل مشاهده است.

از سوی دیگر طبق شنیده های اکو ایران نیز تضعیف خرید اوراق ازسوی بورسی ها نیز به ویژگی اوراق بدهی ارائه شده از سوی دولت ارتباط دارد.

طبق اخبار رسیده به اکو ایران، این ماجرا ریشه در بده بستان بورس ها و بانکی ها دارد که نهادهای تامین سرمایه با سپرده گذاری یک ساله و نرخ سود ۲۳ درصد جذابیت مشارکت برایشان در بازار اولیه کمتر خواهد بود. در بازاری که بیشترین نرخ سود ۲۲ درصد و کمترین تاریخ سررسید نیز ۱۴ ماهه بوده است.

اتفاق سوم: رشد نرخ سود موزون در بازار اولیه

اتفاق سوم به تفکیک اوراق فروخته شده در بازار تعلق دارد. در این بازار به طور کلی دو دسته اراد ۱۰۷ و ۱۰۹ فروخته شده که البته مشتری تمام آن بورسی ها بوده اند.

فروش ۶۹ میلیارد تومانی اراد ۱۰۷ با نرخ سود ۲۲ درصد و ۹۷ میلیاردی اراد ۱۰۹ با نرخ سود ۲۱٫۵ درصد موجب شد تا نرخ سود موزون افزایش پیدا کرده و از هفته قبل ۰٫۲ واحد درصد بیشتر شود.

طبق آمارها نرخ سود موزون در بازار اولیه این هفته برابر با ۲۱٫۷ درصد محاسبه می شود با این وجود رشد نرخ سود موزون در این بازار هنوز عامل جدی برای رشد مشارکت مشتریان دراین بازار به حساب نمی آید.

بنابراین هم گامی سه اتفاق مهم در بازار اولیه در مرحله دوازدهم نشان می دهد در شرایطی که وضعیت تورمی ایران در سطح بالایی قرار دارد اندیشیدن تمهیدات در خصوص رشد بیشتر معاملات این بازار از الزامات اقتصاد ایران در شرایط کنونی قلمداد می شود.

/پ