دگردیسی نقش تامین اجتماعی در کاهش فقر
افروز عقیلی در یادداشتی اختصاصی برای اقتصاددان در خصوص نقش تامین اجتماعی در کاهش فقر نوشت: یکی از مشکلات بزرگی که جوامع انسانی در طول تاریخ با آن مواجه بوده اند، نابرابری اقتصادی حاکم بر آن جوامع بوده است که به صورت فقر اکثریت مردم خود را نمایان می ساخته است. امروزه نیز مشکل فقر
افروز عقیلی در یادداشتی اختصاصی برای اقتصاددان در خصوص نقش تامین اجتماعی در کاهش فقر نوشت:
یکی از مشکلات بزرگی که جوامع انسانی در طول تاریخ با آن مواجه بوده اند، نابرابری اقتصادی حاکم بر آن جوامع بوده است که به صورت فقر اکثریت مردم خود را نمایان می ساخته است. امروزه نیز مشکل فقر و نابرابری در زمره مسائل حاد به شمار میآید، به گونه ای که طبق اطلاعات موجود حدود هشتصد میلیون نفر از مردم جهان شبها را گرسنه به صبح می برند. لذا کشورهای جهان کاهش فقر و نابرابری را ازجمله اهداف اصلی سیاستهای اقتصادی – اجتماعی خود قرار داده اند.
در دو دهه اخیر نیز به دنبال افزایش هزینههای اجتماعی و اقتصادی ناشی از برنامههای تعدیل اقتصادی برشمار فقرا افزوده شده است از این رو برای دستیابی به اهداف بالا راهی جز برقراری تأمین اجتماعی وجود ندارد. همانگونه که شعار اصلی انجمن بینالمللی تأمین اجتماعی نیز عبارت است از: «صلح پایدار بدون عدالت اجتماعی وعدالت اجتماعی بدون تأمین اجتماعی ممکن نخواهد بود.»
علل متفاوتی (از جمله علت اقتصادی، علت تاریخی، علت جغرافیایی، علت اجتماعی-فرهنگی وعلت سیاسی) می توانند باعث ایجاد فقردر جامعه گردند.
تورم شدید برای بعضی از مردم به منزله مالیات و برای برخی دیگر به مثابه نوعی کمک مالی (یارانه) تلقی میشود یکی از بارزترین خصوصیات تورم، عدم تناسب و هماهنگی بین افزایش قیمتها و درآمدهاست به گونهای که قیمت تمامی کالاها با نرخ یکسانی افزایش نمییابد. بعضی از کالاها دچار افزایش قیمت شدید و برخی دیگر با افزایش قیمت کمی رو به رو میشوند. به همین ترتیب افزایش درآمدها نیز برای گروههای مختلف جامعه متفاوت خواهند بود. تورم شدید به افرادی که درآمد اسمی ثابت دارند (مانندکارمندان دولت، کارگران، حقوق بگیران، افراد بازنشسته و مستمری بگیران) به شدت صدمه میزند و از قدرت خرید آنان میکاهد و به افرادی که دارای ذخایر دارائیهای ثابت از قبیل مسکن، زمین، جواهرات، عتیقه، اتومبیل، انبارهای کالا و سایر دارائیها هستند سود میرساند. در نتیجه افراد بادرآمد ثابت که فقرا را نیز شامل میشود از افزایش تورم متضرر خواهند شد.
اشتغال به کار مهمترین منبع کسب درآمد برای اکثریت مردم یک جامعه می باشد و بنا براین اصلیترین منبع تأمین کننده احتیاجات اولیه از قبیل غذا، پوشاک، مسکن، آموزش و بهداشت و درمان است. بنابراین، افراد و خانوارهای فاقد شغل از کسب درآمدهای لازم برای تأمین نیازهای اساسی خود در زندگی محروم میشوند.
نظریات متفاوتی در رابطه با این که آیا رشد اقتصادی فقر را کاهش میدهد یا خیر؟ وجود دارد. عده ای از اقتصاددانان عقیده دارند رشد اقتصادی و افزایش درآمدهای جامعه می تواند از طریق گسترش بازارها ، فرصتها ومحرکهای لازم را برای افزایش درآمدهای همه گروههای کم درآمد جامعه،از جمله فقرا ایجاد نماید. وباعث کاهش فقردر جامعه شود. عدهای دیگر از آنان بر این عقیدهاند که اگرچه رشد اقتصادی میتواند شرط لازم برای بهبود سطح زندگی شمار زیادی از افراد قرار گیرد اما شرط کافی نیست. زیرا توزیع درآمد نیز شاید به همان اندازه مهم باشد. بنا براین خطا است که فرض کنیم محصول ناخالص ملی سرانه بالاتر الزاماً به معنای درآمد بالاتر برای همه یا حتی اکثر خانوادهها خواهد بود. چرا که دولتها نه فقط با اندیشه بهبود رفاه شهروندان رشد اقتصادی را ارتقا میبخشند، بلکه گاه عمدتاً برای افزایش قدرت و جلال دولت و حاکمان آن به چنین کاری اقدام میکنند. مثلاً ممکن است سیستمهای موشکی بالستیک خریداری و سلاحهای هستهای تولید کنند یا مجتمعهای شهری پرشکوه در بیابانها و جنگلها برپاسازند. زمانی که منافع حاصل از رشد مصروف چنین طرحهای پرهزینهای شود، منافع حاصل برای شهروندان اندک خواهد بود. به علاوه این که میزان درآمد و مصرف ممکن است افزایش یابند، اما آنان که وضع رفاهی نسبتاً بهتری دارند بخش اعظم یا حتی تمام منافع حاصله را به خود اختصاص دهند.
تأمین اجتماعی از دو کلمه تأمین و اجتماع تشکیل شدهاست. کلمه تأمین به مفهوم حمایت در مقابل خطرها و ریسکها تعریف شدهاست و کلمه اجتماعی رابطه آن را با جامعه از ابعاد سنتی، تاریخی و جغرافیایی نشان میدهد.
تأمین اجتماعی به منزله حمایتی است که جامعه در قبال پریشانیهای اجتماعی و اقتصادی پدید آمده به واسطه قطع یا کاهش شدید درآمد افراد بر اثر بیکاری، بیماری، بارداری، از کار افتادگی، سالمندی، فوت و همچنین افزایش هزینههای درمان و نگهداری خانواده (عائلهمندی) به اعضای خود ارائه میدهد.»
تأمین اجتماعی به عنوان توزیع کننده مجدد درآمد به صورت عمودی با اخذ مالیات از صاحبان درآمد و کمکهای داوطلبانه صاحبان درآمد و اخذ بیمه از شاغلان و اعطای کمکهای نقدی و غیر نقدی به نیازمندان و اقشار ضعیف جامعه و اعطای مزایا به بازنشستگان و از کار افتادگان و به صورت افقی و نیز با اعطای مزایای غرامت دستمزد ایام بیماری و بارداری و ارائه خدمات درمانی در تعدیل و گسستن چرخه باطل فقر بسیار مؤثر است.
ح
- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰