تعریف نخبه از نگاه خسرو نصیرزاده

در ابتدا این سوال مطرح می‌شود که به چه کسی نخبه گفته می‌شود که در فرهنگ لغت معین به شخص “برگزیده” نخبه گفته می‌شود.

اقتصاددان: اما در مبانی علم سیاست، مفهوم نخبه معنای عمیق‌تری پیدا می‌کند و برخی از نظریه‌پردازان و کارشناسان بر این عقیده‌اند که” نخبگان به بزرگان، صاحبان فکر و شخصیت و افرادی که از توانایی‌های وسیع فکری و سازماندهی برخوردار هستند، اطلاق می‌شود”.

نخبگان به ۲ گروه کلی تقسیم می‌شوند: نخبگان فکری و نخبگان ابزاری، نخبگان ابزاری، صاحبان قدرت سیاسی و اقتصادی هستند و نخبگان فکری افرادی هستند که اندیشه، فکر، روش‌های بهینه، تئوری، آینده‌نگری و دوراندیشی را تولید می‌کنند و این نخبگان روش‌های عقلایی تحقق اهداف را مشخص می‌کنند.”

در همین رابطه برخی از اندیشمندان به واسطه اهمیت نقش و جایگاه نخبگان، موتور محرکه توسعه‌یافتگی هر کشوری را نتیجه عمل و فکر نخبگان قلمداد می‌کنند.

به عبارت بهتر باید گفت توسعه‌یافتگی در هر کشوری ارتباط مستقیمی با نخبگان دارد و معاشرت منطقی و سازمان‌یافته میان نخبگان فکری و نخبگان ابزاری می‌تواند سرنوشت یک جامعه را تعیین کند.

با توجه به اینکه نقش و عملکرد نخبگان در شکل‎دهی به نهادهای مدنی و جهت‌گیری فکری مردم و تاثیرگذاری آنها بر بدنه جامعه امری انکارناشدنی است این مهم در عرصه انتخابات و هدایت افکار عمومی به سمت و سوی مشخص نیز کارکرد خاص خود را دارد و می‌تواند به عنوان اهرم اثرگذار در عرصه انتخابات ایفای نقش کند.

مفهوم نخبه معنای عمیق‌تری پیدا می‌کند و برخی از نظریه‌پردازان و کارشناسان بر این عقیده‌اند که” نخبگان به بزرگان، صاحبان فکر و شخصیت و افرادی که از توانایی‌های وسیع فکری و سازماندهی برخوردار هستند، اطلاق می‌شود”.برخی از کارشناسان بر این عقیده‌اند، در دوره‌های مختلف نقش و جایگاه نخبگان همواره دچار تحول شده است و گاهی نقش هدایتگری و مرجعیت این نخبگان تحت‌ تاثیر، برخی از حرکت‌های پوپولیستی قرار می‌گیرد که این موضوع می‎تواند مورد آسیب شناسی قرار گیرد و گاهی روند توسعه سیاسی کشور را نیز تحث تاثیر قرار دهد.

/پ