بوی توافق سعودی‌ها را به وین کشاند

ظاهراً توافق در وین از آنچه در آیینه رسانه‌ها می‌بینیم نزدیک‌تر است. حدود هفت سال قبل، در حالی که ایران و ۱+۵ به سمت توافق می‌رفتند، شامگاه دوم آذر ۱۳۹۳ سعود الفیصل، وزیر خارجه وقت عربستان با هواپیمای اختصاصی به وین رفت و داخل همان هواپیما، میزبان جان کری، وزیر خارجه وقت امریکا شد تا کاخ سفید را از توافق هسته‌ای با ایران منصرف کند. حالا همین اتفاق، با شرایطی متفاوت در حال تکرار است نماینده عربستان به وین رفته و اسرائیلی‌ها هم می‌گویند اینکه به ایران اجازه داده شود به پول دسترسی پیدا کند، صرفاً بدبختی، تنش و رنج را در خاورمیانه افزایش می‌دهد. تحرک صهیونیست‌ها و سعودی‌ها قبل از هرچیز نشان از جدی‌بودن توافق دارد. به گزارش «جوان»، ظاهراً سفر دو هفته قبل جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی امریکا به تل‌آویو، برای اسرائیلی‌ها چندان خوشایند نبود. در فضایی که امریکایی‌ها می‌گویند ظرفیت هسته‌ای ایران روز به روز در حال توسعه است و باید جایی این قطار را، حتی شده با یک توافق موقت متوقف کرد، سالیوان در تل‌آویو به بنت گفته که جو بایدن بیش از هر موقع دیگری به یک توافق با ایران نیاز دارد. همین بود که نفتالی بنت، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در ملاقات با سالیوان، هشدار داد «اتفاق‌های وین پیامد‌های عمیقی برای ثبات خاورمیانه و امنیت اسرائیل در سال‌های آینده دارد.»

به توافق نزدیک شده‌ایم؟

‌سالیوان که از تل‌آویو برگشت، مذاکرات در وین سرعت بیشتری گرفت. اول امریکایی‌ها گفتند که روند پیشرفت مذاکرات، با وجود کندی برای‌شان قانع‌کننده است و بعد هم روز پنج‌شنبه قبل ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه اذعان کرد: «مطمئنم که می‌توانیم به توافق برسیم.» دیروز هم «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه دروین گفت که دیگر تمامی مشارکت‌کنندگان در گفت‌وگو‌های وین این را تأیید کرده‌اند که پیشرفت‌هایی به سوی توافق برای احیای برجام و رفع تحریم‌ها ایجاد شده است.

سفر معاون وزیر خارجه کره‌جنوبی، کشوری که حدود ۸ میلیارد دلار بدهی تسویه نشده به ایران دارد، طوری باعث خوش‌بینی شده که بوی توافق احتمالی، حتی در تل‌آویو و ریاض هم استشمام می‌شود. وقایع و اتفاقات هفت سال قبل که در نهایت به توافق ایران با ۱+۵ منجر شد در حال تکرار شدن است.

واکنش عربستان به مذاکرات قبلی چه بود؟

به گزارش اقتصاددان به نقل از روزنامه جوان ، دوم آذر ۱۳۹۳ (۲۴ نوامبر ۲۰۱۴) در حالی که ضرب‌الاجل دوم توافق هسته‌ای ۱+۵ با ایران در حال تمام شدن بود، سعود الفصیل، وزیر وقت خارجه عربستان، با هواپیمای اختصاصی به فرودگاه وین رفت و بدون آنکه از آن هواپیما پیاده شود با جان کری، وزیر خارجه امریکا گفت‌وگو کرد، گفت‌وگویی که گفته می‌شد برای منصرف کردن امریکا از توافق با ایران انجام شده است. هر چه بود، تا مهلت تعیین شده چهارم آذر ۹۳ توافق انجام نشد و چند روز بعد علاءالدین بروجردی، رئیس وقت کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت: «عربستان در مذاکرات وین کارشکنی کرد و این کشور می‌خواهد چالش‌های جدی میان ایران و امریکا باقی بماند.» با تمدید مهلت مذاکرات، رژیم صهیونیستی تمام نیرو‌های سیاسی خود را برای جلوگیری از توافق احتمالی بسیج کرد، طوری که بنیامین نتانیاهو به واشنگتن رفت و در یک سخنرانی کم‌سابقه، علیه توافق با ایران صحبت کرد. حالا نیز همان حوادث در حال تکرار شدن است.

«عبدالله بن خالد» نماینده عربستان سعودی پنج شنبه قبل به وین وین رفت و اول با «فیلیپ ایریرا» رئیس تیم مذاکره‌کننده فرانسه، بعد با «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه و دست آخر هم با «رابرت مالی» نماینده ویژه امریکا در امور ایران ملاقات کرد. عبدالله بن خالد همچنین روز جمعه با «انریکه مورا» نماینده اتحادیه اروپا در وین دیدار کرد. از محتوای مذاکرات او با طرف‌های غربی و روسیه گزارشی منتشر نشده، ولی در تهران این ملاقات‌ها با سفر هفت سال قبل سعود الفیصل به ژنو مقایسه می‌شود. منابع ایرانی در مذاکرات می‌گویند ایران در وین درخصوص «اثرپذیری از طرف‌های ثالث» به طرف‌های غربی هشدار داده است.

چرا سعودی‌ها از قدرت ایران می‌ترسند؟

همزمان با رایزنی سعودی‌ها، نگرانی‌ها در تل‌آویو هم در حال تشدید شدن است. جاشوا زرکا، دیپلمات ارشد اسرائیلی دیروز با اشاره به حضور هیات کره‌ای در وین نوشت: «اینکه به ایران اجازه داده شود به پول دسترسی پیدا کند، صرفاً بدبختی، تنش و رنج را در خاورمیانه افزایش می‌دهد.» او افزود این پول صرف تأمین مالی تروریسم در عراق، لبنان، سوریه و یمن می‌شود. همچنین روزنامه وال‌استریت به تازگی یادداشتی نوشته که در صورت شکست احتمالی مذاکرات جاری در وین بهتر است که جو بایدن، رئیس‌جمهور امریکا برای یک حمله نظامی خود را آماده کند.

نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد در نیویورک به مطلب جنگ‌طلبانه در روزنامه وال‌استریت ژورنال واکنش نشان داد و در توئیتر نوشت: تشویق و توصیه رهبران به انتخاب گزینه نظامی – به ویژه زمانی که یک فرآیند دیپلماتیک جدی در جریان است – حماقت‌بار، خصمانه و مغایر با اصول حقوق بین‌الملل است. در این توئیت آمده است: کسانی که چنین برنامه‌های بی‌ملاحظه‌ای را طراحی و اجرا می‌کنند، مسئول عواقب آن خواهند بود.