تاریخ انتشار : یکشنبه 21 آذر 1400 - 21:18
کد خبر : 70570

بازار سیاه ۳۰ میلیاردی دلار نیما

بازار سیاه ۳۰ میلیاردی دلار نیما

امتیاز به بزرگان صادراتی برای عرضه ارز امروز مجید عشقی، رئیس سازمان بورس در نخستین نشست خبری خود اعلام کرد: «بانک مرکزی اخیرا اجازه داده که شرکت‌های صادرات‌محور بورسی ارزهای خود را به نرخ رقابتی و بازار در سامانه نیما عرضه کنند.» موضوعی که این ذهنیت را ایجاد کرد که آیا دولت سازوکاری طراحی کرده

امتیاز به بزرگان صادراتی برای عرضه ارز

امروز مجید عشقی، رئیس سازمان بورس در نخستین نشست خبری خود اعلام کرد: «بانک مرکزی اخیرا اجازه داده که شرکت‌های صادرات‌محور بورسی ارزهای خود را به نرخ رقابتی و بازار در سامانه نیما عرضه کنند.» موضوعی که این ذهنیت را ایجاد کرد که آیا دولت سازوکاری طراحی کرده تا با امتیازدهی به شرکت‌های بزرگ صادراتی، آنها را مجاب به عرضه ارز در سامانه نیما کند؟ علی صالح‌آبادی، رئیس کل بانک مرکزی نیز در اظهارنظری با تأیید این موضوع گفت: «تسهیل عرضه ارز صادرکنندگان خرد با همکاری دستگاه‌های ذیربط و بر اساس مکانیزم‌های مشخص در دستور کار جدی بانک مرکزی است.» در شرایطی که به سبب فاصله بیش از ۶ هزار تومانی دلار نیمایی و آزاد، بسیاری از صادرکنندگان تمایلی به عرضه ارز در این سامانه نداشته و واردکنندگان با چالش روبرو شده بودند، حذف این گپ از اهمیت بالایی برخوردار است، اما سوال این است که چگونه این سازوکار طراحی خواهد شد؟ در این میان، برخی صرافی‌ها از فرصت فاصله نرخ دلار نیما و آزاد استفاده کرده و با دریافت کارمزد از صادرکنندگان، خود به‌عنوان سرمایه‌گذار ورود کرده و به‌جای آنها ارز وارد سامانه می‌کنند و در عوض، در هر دلار بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومان پورسانت دریافت می‌کنند که با در نظر گرفتن عرضه روزانه ۱۰۰ میلیون دلار در سامانه، رانت ۳۰ میلیارد تومانی را نصیب این دلالان می‌کند.

اظهارات عشقی، تکذیب شد

این موضوع را با احسان قمری، مدیرکل دفتر توسعه خدمات بازرگانی سازمان توسعه تجارت در میان گذاشتیم. او اما از اساس این موضوع را رد کرده و می‌گوید: «چنین دستورالعملی وجود ندارد و چنین تصمیمی هنوز از سوی وزارت صمت به‌عنوان متولی صادرات و بانک مرکزی به‌عنوان متولی ساماندهی ارز در کشور صورت نگرفته است. صادرکنندگان اکنون می‌توانند به چندین روش ایفای رفع تعهد ارزی کنند که روش اصلی آن از طریق سامانه نیما است. در سامانه نیما هم نرخ را نمی‌توان دستوری اعلام کرد که آقای عشقی می‌گویند این مجوز به شرکت‌های صادرات‌محور داده شده تا با نرخ آزاد ارز را در سامانه عرضه کنند.»

او در ادامه در توضیح ادامه می‌دهد: «در سامانه نیما نرخ ارز خواه ناخواه به سمت نرخ ارز پیشنهادی ازسوی پتروشیمی‌ها و فولادی‌ها به‌عنوان صادرکنندگان بزرگی که از یارانه استفاده می‌کنند، میل می‌کند که کمتر از نرخ پیشنهادی سایر صادرکنندگان است. این موضوع همواره گلایه سایر صادرکنندگان را به دنبال داشت. ازسویی تفاوت نرخ ارز نیما و آزاد نیز یکی از مشکلات اصلی صادرگنندگان است که با همکاری بانک مرکزی در حال تهیه سازوکاری برای رفع این مشکل هستیم که به‌زودی جزئیات آن اعلام می‌شود.»

نکته اما صرفا رد این موضوع نیست. اکنون به علت تفاوت نرخ ارز در سامانه نیما و آزاد، رانت عجیبی برای دلالان ایجاد شده است. فارغ از روش شناخته شده همکاری صادرکننده و واردکننده در خارج از سامانه نیما، روش‌های دیگری نیز برای دور زدن سازوکار دولت برای رفع تعهد ارزی در سامانه نیما وجود دارد.

رانت روزانه ۳۰ میلیاردی در جیب دلالان

به گزارش اقتصاددان به نقل از بورسان، سیدمصطفی موسوی، نائب‌رئیس دوم کمیسیون صادرات غیرنفتی  با بیان اینکه حدود ۲۲ صرافی معرفی شده در سامانه نیما فعالیت می‌کنند که تفاوت نرخ ارز و عدم تمایل عرضه ارز ازسوی صادرکنندگان، رانت بزرگی برای آنها ایجاد کرده، می‌گوید: «صادرکنندگان در این شرایط تمایلی به عرضه ارز در سامانه نیما ندارند، بنابراین صرافی‌ها به جای صادرکننده، ارز وارد سامانه کرده و با دریافت کارمزد بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومانی در هر دلار، برای آنها رفع تعهد ارزی می‌کنند.»

با پذیرش این اظهارات و باتوجه به اینکه مصطفی قمری‌وفا، مدیر روابط عمومی بانک مرکزی ایران هفته گذشته در توییتی اعلام کرده بود: «روزانه بیش از ۱۰۰ میلیون دلار در بازار رسمی نیما معامله می‌شود.»، می‌توان در نظر داشت که رانتی که از این ناحیه به‌صورت روزانه به جیب این صرافی‌ها می‌رود، حداقل ۳۰ میلیارد تومان است.

موسوی همچنین درباره اظهارات اخیر عشقی و صالح‌آبادی درباره عرضه رقابتی ارز در سامانه نیما می‌گوید: «اگر این گفته درست باشد، یعنی شرکت‌های صادرات‌محور رأسا می‌توانند وارد سامانه نیما شده و ارز عرضه کنند. این امر موجب ثبات در بازار شده و قیمت‌ها را در سامانه متعادل کرده و یکسان‌سازی نرخ صورت می‌گیرد. در حال حاضر به‌دلیل فاصله شدید ارز نیما و آزاد، شرکت‌های پتروشیمی و فولادی، عرضه ارز ندارند. شرکت‌های کوچک تنها ۱۵درصد بازار را در اختیار دارند و ۸۵ درصد بازار در دست صنایع بزرگی هستند که اغلب خصولتی یا دولتی هستند. آنها هستند که در اصل بازار را می‌چرخانند. این اقدام ایجاد نوعی جذابیت برای شرکت‌های بزرگ صادراتی است.»

رانت اختلاف ارز نیما و آزاد در جیب صرافی‌ها

او به رانتی که از ناحیه امتناع صادرکنندگان از عرضه ارز در سامانه نیما و فرصت ایجاد شده برای صرافی‌ها ایجاد شده، اشاره کرده و می‌افزاید: «در شرایطی که صادرکنندگان از عرضه ارز خودداری می‌کنند، شرکت‌های واسطه‌ای ورود می‌کنند. اکنون صرافی‌ها به‌صورت سرمایه‌گذار ورود کرده و ارز را به بانک ارائه می‌دهند تا رفع تعهد ارزی صورت بگیرد، اما از این محل از صادرکنندگان، کارمزد دریافت می‌کنند. آنها برای هر دلار بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومان کارمزد می‌گیرند که در ارقام میلیون دلاری، رقمی قابل توجه می‌شود. اگر دقت کنیم تمام دستورالعمل‌هایی که ازسوی دولت با هدف ساماندهی بازار ارز صورت گرفته، تنها منجر به رانت واسطه‌ها و دلالان شده است.»

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

 

ع

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

اقصاددان رسانه با مجوز برخط اخبار اقتصاد - فناوری - کسب و کار - اجتماعی و ....