استراتژی بایدن برای حل معمای ایران

گلدیلاکس نام دختر جوانی در داستان کودکانه سه خرس است.در این داستان دخترجوان سرانجام با طعم کاسه های فرنی داغ،سرد و ولرم متوجه می شود که فرنی ولرم از طعم مناسب تری برخوردار است و چشیدن آن را گوارا می داند.اما گلدیلاکس در روابط بین الملل،اقتصاد،روانشناسی و تجارت تبدیل به یک اصل شده است.

به گزارش اقتصاددان  ،  بطور مثال در اقتصاد به وضعیتی گفته می شود که نه شاهد فروکش کردن شدید قیمت ها باشیم و نه تورم بالا بلکه انچه اقتصاد را نجات می دهد تورم در سطح متوسط است.همین اصل را ریچارد روزکرانس در مقاله ای در بهار ١٩٩۵در ژورنال امنیت بین الملل برای نظام جهانی بکار برده است؛یعنی نه گسترش زیاد و نه درگیری و اسیب پذیری بلکه مساله گلدینلاکس یا همان هدف گذاری ها و بسط نفوذ در حد متوسط.

همه این ها را نوشتم تا به مقاله مهم ریچارد هیرش در مجله فارن پالیسی به تاریخ ١۵اوریل برسم که در آن به گزینه مدنظر بایدن برای معامله با ایران اشاره کرده است:گلدیلاکس.یعنی تحریم ها در حد متوسط برداشته شود تا در عوض آن ایران به تعهدات برجامی بازگردد.

تخمین زده می شود که دولت بایدن در این چارچوب از ١۶٠٠تحریمی که در دوره ترامپ اعمال شده است،امادگی لغو ۵٠٠تا٧٠٠تحریم را دارد.در چنین بستری این موضع گیری دولت بایدن معنای خود را باز می یابد که واشنگتن حاضر است تحریم های ناسازگار با برجام را بردارد.اما این استراتژی از نظر ایران برای احیای برجام ناکافی است.چرا؟

ایران اعلام کرده است درصورتی به برجام بازمی گردد که همه تحریم های دوران ترامپ برداشته شود.

خب پرسش مهمی که در اینجا مطرح می شود این است که دولت بایدن چگونه می خواهد تهران را قانع کند که این بسته را مورد پذیرش قرار دهد؟هم مقاله هیرش در این مورد سکوت کرده است و هم در این ارتباط ارزیابی دقیقی در میان نخبگان سیاسی ایران دیده نمی شود.اما پاسخ بسیار روشن است اعمال مجدد گلدیلاکس.چگونه؟

امریکا همچون بازاریاب ها در دو بعد از این اصل استفاده خواهد کرد.در بازاریابی و تجارت شما یک محصول را با سه قیمت بالا،پایین و متوسط ارائه می دهید و خریدار را تشویق می کنید تا به جای کالای ارزان قیمت کالایی با قیمت متوسط خریداری کند.

بر این اساس امریکا اول در بیرون از میز مذاکرات گلدیلاکس را دنبال خواهد کرد؛یعنی در سطح بالا،اعمال و تداوم فشارهای تحریمی و غیر نظامی و همچنین افزایش فشارهای نظامی و امنیتی بر ایران با کمک اسراییل.در سطح پایین نیز از امادگی خود برای بازگشت به برجام و اعطای امتیازات سخن خواهد گفت تا چه اتفاقی بیفتد؟ایران حاضر شود با بسته پیشنهادی امریکا برای لغو تحریم ها موافقت کند.

اگر ایران چنین بسته ای را بپذیرد یعنی اینکه تداوم بکارگیری این اصل برای اصلاح برجام،نقش منطقه ای و برنامه موشکی.چرا که سایه بیش از ٨٠٠تحریم بر سر ایران و فعال سازی مکانیسم ماشه باقی مانده است؛

ضمن اینکه در شرایطی که سناتورهای امریکایی بر اساس طرح فوریه خود بدنبال بازبینی در شرایط لغو تحریم های مصوب کنگره از سال١٩٩۶تا ٢٠١٧هستند تا اختیارات ویو تحریم ها توسط رییس جمهور محدود و وی ملزم به توجیه و ارایه گزارش به کمیسیون های روابط خارجی،مالی و بانکی شود تا در صورت موافقت کنگره توان آن را بیابد که از ویو تحریم ها در بازه زمانی ۶٠تا١٢٠روزه استفاده کند، شرکت های خصوصی کمتری ریسک سرمایه گذاری در ایران را به جان خواهند خرید.

از طرف دیگر حتی در صورت عدم تصویب این طرح شرکت های غربی و چینی از ریسک انتخابات میان دوره ای کنگره در ٢٠٢٢و همینطور انتخابات ریاست جمهوری در ٢٠٢۴بخوبی اگاهی دارند و از همین رو در خوش بینانه ترین حالت به تنظیم قراردادهای کوتاه مدت با ایران دست خواهند زد و همین مساله امکان تدارم بازی گلدیلاکس را به ایالات متحده می دهد.

اما در پشت میز مذاکرات نیز ایالات متحده بر مبنای همین اصل بازی خواهد کرد؛یعنی سه فهرست برای لغو تحریم ها اماده می کند.در سطح پایین لغو حداقلی تحریم ها و در ازای آن تعریف یک توافق جایگزین برجام با تعهدات حداقلی؛در سطح بالا لغو همه تحریم های دوره ترامپ و در ازای ان تنظیم قرارداد جدید با در نظر گرفتن اصلاح برجام، نقش منطقه ای و برنامه موشکی و در نهایت در سطح متوسط گزینه لغو٧٠٠تحریم و در ازای آن احیای برجام تا ایران سرانجام ناچار شود به گزینه متوسط تن دهد.با این حال هفته های آتی نشان خواهد داد که آیا ایران حاضر است فرنی ولرم را بچشد؟

خواننده معزز سلام ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر بالا در پایین صفحه ( ثبت دیدگاه) موجب امتنان است .

ع