✍️چرخه فقر و تغییرات اقلیم

فاطمه پاسبان ، عضو هیات علمی موسسه پژوهش های برنامه ریزی ، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی

✳️تعداد بلایای مربوط به تغییرات آب و هوایی رو به افزایش است و کشورهای فقیر از این تغییرات بیشترین آسیب را می بینند . از سال ۱۹۹۸ تا سال ۲۰۱۷ ، خسارات مستقیم اقتصادی ناشی از بلایای طبیعی در حدود ۳ تریلیون دلار تخمین زده شده است که از این میزان خسارت در حدود ۷۷ درصد مربوط به تغییرات اقلیم است (افزایش ۱۵۱ درصدی از سال ۱۹۷۸ تا سال ۱۹۹۷).در طی دوره ، بلایای مرتبط با تغییرات آب و هوایی و ژئوفیزیک باعث شده است که در حدود ۱.۳ میلیون نفر ،زندگی شان را از دست بدهند. تخمین زده می شود بیش از ۹۰ درصد از کل بلایای طبیعی در اثر سیل ، طوفان ، خشکسالی ، امواج گرمایی یا موارد دیگرتغییرات آب و هوایی ایجاد شده است.

✳️فقر عامل اصلی بروز و حادث شدن خطر بلایای طبیعی است و جای تعجب نیست که فقیرترین کشورها ، بیشترین آسیب را از تغییرات آب و هوایی ببرند . آمار جهانی نشان می دهد که توزیع نامتناسبی از خسارت و از دست دادن جان ناشی از بلایای طبیعی بین کشورهای با درآمد بالا و پایین وجود دارد .

✳️بیش از ۹۰ درصد از مرگ های بین المللی گزارش شده به دلیل بروز بلایای طبیعی در کشورهای کم درآمد و متوسط اتفاق افتاده است . فاجعه باعث مرگ ۱۳۰ نفر به ازای یک میلیون نفر در کشورهای کم درآمد شده است و در مقابل در کشورهای با درآمد بالا ۱۸ نفر از میان یک میلیون نفر جان خود را به دلیل بلایای طبیعی از دست داده اند . خسارات اقتصادی ناشی از بلایای طبیعی نیز در کشورهای کم درآمد بیشتر از کشورهای با درآمد بالاست به طوری که نسبت خسارات اقتصادی به تولید ناخالص داخلی نشان از آن دارد که در کشورهای با درآمد کم در حدود ۱.۸ درصد و کشورهای با درآمد بالا در حدود ۰.۴ درصد است.

✳️در میان ده مورد از بدترین بلایای طبیعی از نظر اقتصادی(بیشترین زیان اقتصادی را دارند ) ، ۸ مورد از آنها در کشورهای کم درآمد و متوسط اتفاق افتاده است.

✍️نکته مدیریتی : مدیران و سیاستگزاران کشور به این نکته توجه نمایند که فقر بیشتر در مناطق و استانهای کشور و توزیع ناعادلانه درآمد و مواهب توسعه در کشور پیامد آن از دست دادن جانهای عزیزانی است که دیگر قابل برگشت نیست و خسارات اقتصادی ناشی از بلایای طبیعی و تغییرات اقلیم به منطقه و استان و کشورتحمیل می کند که مشخص نیست در چه بازه زمانی قابل جبران هست یا نه . این نوع مدیریت ناعادلانه و نامتناسب منطقه ای و نبود آمایش سرزمین روند توسعه پایدارکشور را برای نسل فعلی و نسل های آتی ضعیف و حتی ممکن است غیر ممکن سازد .سیل خوزستان ،سیل پلدختر ، سیل سیستان و بلوچستان نمونه ای از این نوع مدیریت ناعادلانه و ضد توسعه و فقیر زایی است. مدیریت عادلانه،هوشمند و فقرزدایی آن است که سهم هر ایرانی از توسعه و درآمدهای نفتی به او داده شود به گونه ای که منطقه زندگی او کم خطرتر ، محیط زیست بهره ور، رفاه و درآمد نسبی استاندار و بیکاری در حداقل باشد و کیفیت و شادی زندگی به حد مطلوب برسد. نوع نگاه متفاوت به ایرانیان ، اندیشه ای ناصواب است ، روستایی با شهری ، تهرانی با خراسانی و … با هم فرقی ندارند همه شهروندان این کشور هستند و ضرورت دارد ابزار ، زیرساختها ، امکانات (مادی و غیرمادی)،حمایتها و حکمرانی خوب در اختیار همه ایرانیان باشد .

📚Source: United Nations, 2019, The Sustainable Development Goals Report.

(د ف پ )