کمبود متخصص بیهوشی، بحران آینده سلامت

به تازگی دکتر علیرضا جلالی رییس انجمن بیهوشی قلب ایران در اظهارات نگران‌کننده‌ای از کمبود متخصصان بیهوشی در برخی شهرها و استان‌های کشور و عدم اشتیاق و تمایل دستیاران پزشکی به رشته بیهوشی سخن به میان آورده و این دو موضوع را معضلی ملی دانست. وی با بیان اینکه رشته بیهوشی یک رشته مهم و محوری است، افزود: «هیچ بیمارستانی را نمی‌توان بدون متخصص بیهوشی تصور کرد و هیچ رشته دیگری نمی‌تواند جایگزین متخصص بیهوشی شود و این کمبود ایجاده‌شده به نوعی مانع پیشرفت و توسعه در وزارت بهداشت خواهد بود و معضلی جدی در حوزه سلامت ایجاد خواهد کرد.»
جلالی به دلایل کمبود متخصص بیهوشی و کاهش اشتیاق نسبت به این رشته نیز اشاره و خاطرنشان کرد: «درآمد کمتر این رشته در مقایسه با بسیاری از رشته‌های تخصصی دیگر، بالا بودن استرس در رشته بیهوشی، حضور شبانه‌روزی در بیمارستان‌ها، بی‌خوابی و وجود فشارهای روحی و روانی بسیار، عدم وجود جایگاه اجتماعی حتی در میان تیم‌های پزشکی، سختی رشته به لحاظ علمی و عملی و دستیاری از دلایل اصلی و کاهشی شدن رشته بیهوشی است که با اصلاح برخی از این موارد می‌توان به حل کمبود متخصص بیهوشی کمک شایانی کرد.»

کمبود متخصص بیهوشی؛ تهدیدی برای تعطیلی بیمارستان‌ها

این گفته‌ها در حالی مطرح شد که دکتر محمدمهدی قیامت، رییس سابق انجمن بیهوشی و مراقبت‌های ایران گفت: در کشور کمبود متخصص بیهوشی نداریم، اما متاسفانه شرایط به گونه‌ای است که برخی از متخصصان دیگر میلی به کار کردن ندارند. وی با اشاره به دلایل این بی‌میلی افزود: «تا حدود ۷ سال پیش هم خانواده‌ها مشوق اصلی فرزندان‌شان برای تحصیل در رشته بیهوشی بودند. ولی متاسفانه در دوران آقای دکتر قاضی‌زاده‌هاشمی- وزیر اسبق بهداشت- تعرفه‌هایی در حوزه بیهوشی تعیین شد که تقاضا برای این رشته را کاهش داد. تا اینکه کار به جایی رسید که اکنون هیچ متخصصی بیماران بدحال را قبول نمی‌کند چراکه نسبتی میان دریافتی و دیه وجود ندارد. در واقع وقتی دیه مسلمان را بیش از نیم‌میلیارد تعیین می‌کنند و در عین حال تعرفه‌ای تعریف می‌کنند که بسیار ناچیز است، طبیعتا هیچ‌کس ریسک بیهوش کردن بیمار را نمی‌پذیرد. به عبارتی درآمد این عمل جراحی برای متخصص بیهوشی با انواع استرس‌ها صد هزار تومان و خسارت‌اش ۵۰۰ میلیون تومان است.»
به گزارش اقتصاددان به نقل از جهان‌صنعت ،  مدیرعامل بیمارستان ایرانمهر درخصوص تبعات کمبود متخصصان بیهوشی در آینده نیز بیان کرد: «بی‌تردید بیهوشی حدود نیمی از بیماران دارای ریسک و خطر است که در صورت عدم حضور متخصص بیهوشی، هیچ بیمارستانی نمی‌تواند به بیماران خدمات ارائه کند.»
معاون اسبق نظام پزشکی تهران افزود: «در واقع مسوولان مربوطه برای جلوگیری و یا رفع چنین کمبودهایی باید با نگاه به جایگاه متخصصان بیهوشی در سایر نقاط جهان و مقایسه آن با این جایگاه در ایران به حل مشکلات بپردازند، زیرا اگر با همین روند ادامه دهیم و دولت یا نهادهای مربوطه به این معضل توجه نکنند، در آینده با تعطیلی تمامی بیمارستان‌های کشور مواجه خواهیم شد و یا عده‌ای پزشک سهمیه‌ای و کم‌دانش را برای انجام این کار حیاتی و پرخطر تربیت خواهند کرد.»
قیامت در پایان اظهار کرد: «به ‌جای افزایش ۱۰ درصدی تعرفه‌ها باید با اصلاح درست و به‌روز‌رسانی تعرفه، این مشکلات را به حداقل رساند. راهکار هم بسیار ساده است که اگر انجام شود، قول می‌دهم طی یک ماه مشکلات بیهوشی کشور رفع می‌شود. به شرط اینکه مسوولان دغدغه حل مشکلات جامعه پزشکی کشور و پیشگیری از مهاجرت گسترده پزشکان را داشته باشند.»

رفع مشکلات با مثلث «ت»

دکتر علی دباغ- معاون فنی نظام پزشکی تهران و عضو شورای عالی سازمان نظام پزشکی کشور- همانند دکتر قیامت بر این باور است که اکنون در کشور با کمبود متخصص بیهوشی مواجه نیستیم. همچنین وی معتقد است که نه تنها به تعداد کافی متخصص بیهوشی داریم بلکه بیشتر از حد نیاز نیز داریم. فلوشیپ بیهوشی قلب در بیان کرد: «در حوزه بیهوشی مشکل کمبود متخصص نداریم بلکه مشکل اصلی این گروه، سه مورد است: ۱- تکریم. به این معنا که کرامت‌های انسانی باید بیش از این رعایت شود. ۲- تعرفه. یعنی باید به صورت ترجیحی باشد و لزومی ندارد که به مصوبه هیات دولت برسد. ۳- تسهیلات. یعنی برای پزشک و خانواده‌اش تسهیلات کافی وجود داشته باشد.»
مدیر گروه بیهوشی و مراقبت‌های ویژه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: «اگر بدون تغییر سریع نگاه‌های مدیریتی کنونی و بی‌توجه به رفع مشکلات جامعه پزشکی، شرایط با همین روند ادامه یابد، در سال‌های آینده با کمبود متخصص بیهوشی رو‌به‌رو خواهیم شد که ممکن است باعث شود متخصص بیهوشی از خارج کشور وارد کنیم و یا برخی از عمل‌های جراحی را کنسل کرده و مردم را برای عمل در نوبت بگذاریم و یا اینکه بیماران راهی خارج از کشور شوند.»
دباغ در خصوص کاهش استقبال از رشته بیهوشی نیز گفت: «در بحران کرونا متخصصان بیهوشی در خط‌مقدم خدمت به مردم بودند اما متاسفانه همچنان مورد بی‌مهری‌های گوناگون هستند. از سوی دیگر پراسترس بودن این شغل و تحت فشار بودن این متخصصان و همچنین کاهش درآمد آنها از سال ۹۵، بر کاهش رغبت و اشتیاق پزشکان جوان برای تحصیل در این رشته تاثیرگذار بوده است. منتها اگر همان‌طورکه گفتم مثلث «ت» مورد توجه قرار گیرد، این مشکلات کاهش خواهند یافت فقط به شرطی که مشکلات جامعه پزشکی، دغدغه مهم مسوولان هم باشد.»

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع