هزار هزار میلیارد تومان خلق نقدینگی در یک سال

بررسی ها نشان می دهد در اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ به طور میانگین ۹۰۳ میلیارد تومان در روز پول چاپ شده است، این درحالیست که میانگین چاپ پول روزانه در یکسال گذشته تنها ۳۱۵ میلیارد تومان بوده است. در واقع رشد چاپ پول در این ماه امسال ۲٫۸ برابر متوسط سال قبل بود.

اقتصاددان: مقدار نقدینگی موجود در اقتصاد ایران در پایان اردیبهشت ۱۴۰۰ مرز ۳ هزار و ۶۰۰ هزار میلیارد تومان را رد کرده است. مقدار پایه پولی متغیر پولی تورم ساز دیگر نیز در پایان دومین ماه سال به نزدیکی ۵۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است، بر این اساس رشد ماهانه این متغیر پولی حدود ۶ درصد برآورد میشود. نرخ رشد ماهانه پایه پولی در اردیبهشت ۱۴۰۰ پس از رشد ۷٫۴ درصدی اسفند ۹۸، بالاترین نرخ رشد ماهانه به ثبت رسیده از ابتدای سال ۹۳ تا کنون است. در این گزارش به آخرین وضعیت و تغییرات متغیر های پولی یا تورم ساز پرداخته شده است.

رشد ماهانه پایه پولی در قله ۱۴ ماهه

کل مقدار پایه پولی در پایان اردیبهشت ماه با افزایشی ۶ درصدی نسبت به فروردین به رقم ۴۸۹ هزار میلیارد تومان رسیده که این افزایش به ارزش ۲۸ هزار میلیارد تومان است. درصد رشد ماهانه پایه پولی در اردیبهشت ماه از اسفند سال ۹۸ تا کنون بی سابقه بوده است. افزایش دو ماهه این متغیر پولی نیز ۷٫۲ درصد به ثبت رسیده است، به بیان دیگر از ابتدای سال جاری تا پایان اردیبهشت ماه ۳۳ هزار میلیارد تومان پول چاپ شده است.

همچنین رشد نقطه به نقطه پایه پولی در دومین ماه از سال ۱۴۰۰، ۳۰٫۶ درصد به ثبت رسیده است، به جهت مقداری نیز پایه پولی افزایش ۱۱۵ هزار میلیارد تومانی را به ثبت رسانده است. بر این اساس می توان گفت که در یکسال منتهی به اردیبهشت سال جاری به طور میانگین روزانه ۳۱۵ میلیارد تومان پول چاپ شده است. رشد نقطه ای اردیبهشت پایه پولی نشان میدهد که این شاخص در مدار افزایشی قرار گرفته است، چراکه در اسفند ۹۹ این شاخص در حدود ۲۸ درصد به ثبت رسیده بود که در فروردین به حدود ۲۶ درصد رسید. حال شاهد آن هستیم که رشد نقطه به نقطه ۲۶ در فروردین به بالغ بر ۳۰ درصد در اردیبهشت ماه رسیده است.

افزایش یکساله نقدینگی؛بالغ بر هزار هزار میلیارد تومان

حجم نقدینگی موجود در اقتصاد ایران در پایان اردیبهشت ماه به عدد ۳ هزار و ۶۰۱ هزار میلیارد تومان رسیده است بر این اساس رشد ماهانه نقدینگی در اردیبهشت ماه ۳٫۲ درصد برآورد می شود، این در حالیست که رشد ماهانه این متغیر در فروردین ماه تنها حدود ۰٫۴ درصد به ثبت رسیده بود. تغییرات دوماهه نقدینگی نیز ۳٫۵ درصد بوده که به عبارت دیگر از ابتدای سال تا پایان ماه دوم حدود ۱۲۵ هزار میلیارد تومان به نقدینگی افزوده شده است.

رشد نقطه به نقطه نقدینگی نیز در اردیبهشت ۱۴۰۰، ۳۸٫۸ درصد به ثبت رسیده است. این افزایش به ارزش یک هزار و ۷ هزار میلیارد تومان است. پس میتوان گفت که از اردیبهشت سال گذشته تا اردیبهشت جاری روزانه ۲٫۷ هزار میلیارد تومان در اقتصاد کشور خلق نقدینگی صورت گرفته است.

حجم پول در حال شتاب گرفتن

رشد ماهانه حجم پول در اردیبهشت ماه ۵٫۱ درصد به ثبت رسیده که بر این اساس حجم پول یا به بیان دیگر اسکناس، مسکوکات و سپرده های دیداری موجود در اقتصاد ایران به رقم ۶۹۴ هزار میلیارد تومان رسیده است. رشد مثبت بالغ بر ۵ درصد در دومین ماه سال در حالی رقم خورده است که رشد ماهانه فروردین ماه منفی ۴٫۳ درصد به ثبت رسیده بود. همچنین رشد دوماهه این متغیر پولی( از ابتدای سال تا پایان اردیبهشت) تنها ۰٫۰۴ برآورد می شود. علت اینکه رشد دو ماهه نزدیک به صفر و رشد ماهانه بالغ بر ۵ درصد است، رشد منفی و کاهش ۳۰ هزار میلیارد تومانی حجم پول در فروردین ماه است.

رشد نقطه ای این متغیر پولی نیز در دومین ماه سال ۱۴۰۰ نیز ۴۷٫۲ درصد رسیده است. علی رغم اینکه رشد ماهانه حجم پول در اردیبهشت افزایش یافته است اما رشد نقطه ای نسبت به فروردین کاهش پیدا کرده است چراکه رشد نقطه ای فروردین نزدیک به ۵۴ درصد برآورد شده بود. برخی گزارشگران با استناد به این بازه از نوسانات رشد حجم پول در روند یکساله تلقی کاهش انتظارات تورمی دارند. اما زمانی که بازه مورد بررسی را کوتاه تر می شود شاهد سیگنال هایی از افزایش انتظارات تورمی در بازه ماهانه خواهیم بود.

حساب های بلند مدت بانکی در چه وضعیتی قرار دارند؟

رشد ماهانه شبه پول در اردیبهشت ماه حدود ۲٫۷ درصد برآورد می شود، در نتیجه میتوان گفت در اردیبهشت ماه بالغ بر ۷۸ هزار میلیارد تومان به حساب های بلند مدت بانکی افزوده شده است. همچنین از ابتدای سال تا پایان ماه دوم نیز این متغیر پولی رشدی معادل با ۴٫۳ درصد را تجربه کرده است که این رشد به ارزش ۱۲۲ هزار میلیارد تومان است.رشد نقطه به نقطه شبه پول در اردیبهشت ماه نیز ۳۲٫۹ درصد به ثبت رسیده است.

در نتیجه میتوان گفت که از حدود یک هزار هزار میلیارد تومان افزایشی سالانه نقدینگی منتهی به اردیبهشت ۱۴۰۰ حدود ۷۷٫۸ درصد متأثر از از افزایش در شبه پول و مابقی در اثر افزایش در حجم پول بوده است. به بیان ساده تر ۷۷٫۸ درصد نقدینگی افزوده شده در یک سال گذشته به حساب های بلند مدت بانکی رفته و ۲۲٫۲ درصد مابقی تبدیل به اسکناس، مسکوکات و حساب های جاری شده است. با توجه به بالا بودن سهم حجم پول در افزایش نقدینگی در ۱۲ ماه گذشته نسبت به سال های قبل تر، میتوان نتیجه گرفت که در سال گذشته تورم انتظاری بالا بوده است.

/پ