هدفمندی یارانه‌ها گام رو به جلو اما کج/ کسری بودجه بازهم در کمین است

افزایش قیمت بنزین درست یا غلط سرانجام محقق شد اما کارشناسان معتقدند در هر اصلاح و جراحی اقتصادی باید محاسبات به درستی صورت پذیرد تا دولت را به چالش بزرگتری گرفتار نکند. همچنین در این اصلاحات برخی الزامات نیز باید در نظر گرفته شود تا طرح مورد نظر با موفقیت به انجام برسد. اما در موضوع افزایش قیمت بنزین شاهد اجرای درست این الزامات نبودیم.

در این رابطه سالار سیدی کارشناس اقتصادی به خبرنگار اقتصادآنلاین گفت: اصل اساسی تغییرات اقتصادی آن است که «جبران‌پذیری» داشته باشد. اما در موضوع سهمیه بندی بنزین، جبران پذیری آن از ابتدا مشخص نبود یعنی زمانی که ما قیمت سوخت را افزایش می دهیم و به نحوی تکان شدید به بخشی از اقتصاد وارد می کنیم، قاعدتا برخی افراد در این اصلاح ذینفع هستند و برخی دیگر متضرر. از این رو برای کسانی که ضرر می کنند باید طرح جبران‌پذیری در نظر گرفته شود تا با اصلاحات اقتصادی همراه شوند.

به گفته این کارشناس اقتصادی، در ابتدا ما طرح جبران پذیری مشخصی ندیدیم و پس از عدم همراهی آحاد جامعه این طرح جبران پذیری اعلام شد. در نتیجه چون این طرح از ابتدا مورد نقد و بررسی قرار نگرفته بود، چه بسا نتواند اهداف اقتصادی دولت را در هدفمندی بنزین محقق کند. در نتیجه نظر می رسد به وضعیت مشابه در دولت احمدی نژاد گرفتار شویم.

به نظر سیدی اگر قرار به دادن یارانه نقدی به ۶۰ میلیون نفر باشد احتمالا بازهم دچار کسری بودجه خواهیم شد چراکه در تجربه قبلی هدفمندی یارانه ها، منابعی آزاد شد که یک درصد از این منابع صرف جبران شود یعنی یارانه نقدی داده شود اما در عمل دیدیم که مصارفی که شد بیشتر از منابع حاصل شده از هدفمندی یارانه ها بود.

وی اما در خصوص مزایای این طرح نیز معتقد است: در هر حال تغییرات اقتصادی از قبیل آزاد کردن نرخ سوخت، گام رو به جلو مطلوب است اما نحوه اجرایی کردن آن درست نبود و ممکن است تمام اصلاحاتی که از این به بعد قرار است انجام شود با مخاطره روبرو کند.

سیدی در مورد تورم انتظاری ناشی از این افزایش قیمت نیز گفت: بر اساس مطالعات انجام شده، تورم بنزین، تورم واقعی نیست و فقط ممکن است افزایش قیمت موقتی در سطح جامعه داشته باشیم و این تغییر سطح قیمت ها برای مدت محدود یک ماهه باشد. تجربه ۱۱ بار افزایش قیمت بنزین نشان می دهد که تورم فقط در همان ماه اجرای طرح پیش آمده و پس آن قیمت ها به روال سابق بازگشته است. در نتیجه این کارشناس اقتصادی معتقد است که تفکر تورم زا بودن افزایش قیمت بنزین نادرست است.