نگاهی به نوآوری‎های چین برای تبدیل بیابان به آبادانی

در چند دهه‌ گذشته، چین به‌ عنوان یکی از کشورهایی که شدیداً تحت تأثیر بیابان‌زایی قرار دارد، در کشف راه‌های کنترل بیابان‌زایی بسیار فعال بوده  و یک «معجزه سبز»  را ایجاد کرده که جهان را به شگفتی در آورده است.

  مقایسه تصاویر ماهواره‌ای هفتمین بیابان بزرگ چین به نام صحرای کوبوچی، در سال‌های ۱۹۸۵ و ۲۰۱۶٫

۱۷ ژوئن برابر با بیست و هشتمین روز جهانی مبارزه با بیابان‌زایی و خشکسالی است. بیابان زایی به عنوان “سرطان زمین” شناخته می شود که بقا و توسعه دو سوم کشورها و و یک پنجم

 جمعیت جهان را تهدید می کند. در چند دهه‌ گذشته، چین به‌ عنوان یکی از کشورهایی که شدیداً تحت تأثیر بیابان‌زایی قرار دارد، در کشف راه‌های کنترل بیابان‌زایی بسیار فعال بوده  و یک «معجزه سبز»  را ایجاد کرده که جهان را به شگفتی در آورده است. در سال ۲۰۱۹، ناسا یک گزارش تحقیقاتی منتشر کرد که نشان می‌داد زمین نسبت به ۲۰ سال پیش از آن سبزتر شده و یکی از عوامل اصلی آن جنگل‌کاری گسترده در  چین بوده است.

  چگونه یک کویر را به آبادانی تبدیل کنیم؟ در طول مبارزه طولانی مدت با بیابان، چینی های سخت کوش و باهوش بسیاری از ابزارهای مؤثر کنترل شن و ماسه را جمع آوری کرده اند و ما با هم می‌خواهیم نگاهی بیاندازیم به”نوآوری‌های” آنان برای کنترل شن و ماسه و خرد و تجربه منحصر به فردی که در کنترل بیابان‌زایی جهانی به ارمغان آورده‌اند.

 نوآوری ۱: “مکعب روبیک چینی” – احداث شبکه های سبز

  برای بیابان زدایی اول باید  شن و ماسه را در یک نقطه ثابت نگاه داشت، شبکه های سبز مربعی به ابعاد ۱ متر در ۱ متر روی سطح تپه ماهورهایی با عمق ۱۰ تا ۲۰ سانتی متر و سطح شنی ۱۰ تا ۲۰ سانتی متر در معرض دید قرار می گیرد تا ساختار مشبکی را تشکیل دهد. این شبکه های نه تنها مانع حرکت شن با باد و هدر رفتن آب می‎شوند بلکه یک کمربند گیاهی را تشکیل می‎دهند که به سادگی روبیک نمی‎شود،آن را حل کرد و می تواند شن های زرد بیابان را در آن به دام انداخت. اسفتاده از این روش تثبیت شن و ماسه با شبکه سبز به سرعت رواج یافته است. این روش نه تنها از راه آهن و بزرگراه ها در برابر جریان شن های روان محافظت می کند، بلکه مانع از هجوم طوفان های شن به شهر نیز می‌شود. این روش در خارج از چین به “مکعب روبیک چینی” معروف شده است. مقامات و کارشناسان بیش از ۶۰ کشور جهان برای مطالعه و تحقیق به چین سفر کرده‌اند.

   △آبادانی کویر با شبکه‌های سبز

نوآوری ۲: صفحات خورشیدی

 مزرعه برق خورشیدی بیابان کوبوچی، مغولستان داخلی چین

در بسیاری از نقاط چین، بیابان‎زدایی با استفاده از صفحات برق خورشیدی نیز به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد و توسعه مزارع تولید برق خورشیدی را با کنترل بیابان و روش‌های کشاورزی مبتنی بر صرفه‌جویی در مصرف آب ترکیب می‎شود. بیرون این مزارع از موانع شنی شطرنجی چمنی و جنگل‌های تثبیت‌کننده شن استفاده می‎کنند تا یک سامانه جنگلی محافظ را تشکیل دهند. تأسیسات آبیاری قطره‌ای برای صرفه‌جویی در مصرف آب در زیر صفحات خورشیدی نصب شده و محصولات اقتصادی سبز زیر آنها کاشته می‎شود که یک نتیجه برد-برد برای رسیدن به منافع اقتصادی و حفاظت از محیط زیست را به همراه دارد.

 تصاویر هوایی از آبادانی بیابان مو اوس، ۲۱ اکتبر ۲۰۲۱، شهر یولین، در شمال غربی استان شان شی چین

   روش های مختلف برای آباد کردن یک بیابابن وجود دارد اما بزرگترین “نوآوری” چین برای معجزه کنترل شن و ماسه، پشتکار نسل های مختلف برای بیابان‌زدایی است.

«یین یو جن» در حال بالا رفتن از تپه ها برای کاشت درخت

 «یین یو جن »یک زن کشاورز است که در صحرای «مو اوس» در شمال غربی چین زندگی می کند. در سال ۱۹۸۵، در سن ۱۹ سالگی، زادگاهش در شان شی را ترک کرد و با یک جوان از اهالی شهرستان «وو شن» شهر« اردوس» در مغولستان داخلی چین ازدواج کرد. شن های زرد رنگ اطراف خانه جدید او را تا دور دست گرفته بودند و انتهای آن را نمی‎شد دید. اغلب اطراف خانه آنها طوفان های شن وحشتناک رخ می داد  و افراد کمی در آنجا زندگی می کردند. با این حال وی بر مشکلاتی مانند نبود آب و برق و جاده و همین طور بیماری‌های مختلف غلبه کرد و به مدت سی سال هر روز با کاشتن درخت، کویر خشک و مطروف اطراف زادگاهش را به واحه ای سرسبز تبدیل کرد.

در چین هزاران قهرمان بیابان‎زدایی در یین یوجن وجود دارند. اگر چنین افرادی وجود نداشتند که اعتماد به نفس و عزم راسخ برای تغییر جهان را دارند،  تمام روش ها و نوآوری‎ها برای کنترل شن و ماسه، خرد و تجربه به جایی نمی رسید و رؤیای تبدیل شدن بیابان به واحه‌ آباد تنها یک سراب زیبا بود.

ز