نشست تخصصی فعالان طبیعت گردی و بوم گردی

نشست تخصیی پنج تن از صاحب نظران ، جهت توسعه صنعت گردشگری و بوم گردی با حضور مهندس سبحان هنانیان _ دکتر حاج ابوالفضل هنانیان _ دکتر علیرضا احمدیان _ دکتر حسین امید زاد _ اقای سید مجتبی قریشیان
با توجه به همگیری کرونا و شرایط سخت راهکارهایی جهت توسعه گردشگری و بوم گردی ارائه گردید که پس از بررسی جهت اجرا در دستور کار قرار خواهد گرفت .

ماندگاری بیش از حد ویروس کرونا و طولانی شدن قرنطینه‌های خانگی در کنار محدودیت‌هایی که زندگی شهری و به‌ویژه آپارتمان‌نشینی، برایمان ایجاد کرده قطعا موجب خستگی و کسالت همه شهروندان شده است. علاوه‌براین، انتشار اخبار گوناگون پیرامون گسترش و شیوع این بیماری و تعداد قربانیان آن نگرانی و پیرو آن مشکلات روحی و روانی بسیاری را در کودکان و بزرگسالان ایجاد کرده است. به‌گونه‌ای که عده‌ای پناه بردن به طبیعت و طبیعت‌گردی را بهترین راه فرار از چنین شرایطی می‌دانند.
گردشگری یک واقعیت اجتناب‌ناپذیر در رفتار و عمل انسان و از ملزومات قرن ۲۱ با توجه به سبک زندگی ماشینی افراد است که انسان خسته از تکنولوژی و زندگی ماشینی را وادار به سفر و سیر و سیاحت برای تجدید قوا و ارضای حس کنجکاوی برای شناخت مناطق مختلف می‌کند.

افزایش سفرها و تمایل فزاینده افراد به سیر و سیاحت به تبع احساس نیاز انسان‌ها سبب شد تا صنعت گردشگری مورد توجه کشورهای مختلف و به عنوان رهیافتی برای توسعه اقتصادی و اشتغال محلی تلقی شود.

با توجه دولت‌ها به این بخش، صنعت گردشگری از مهمترین مولفه‌های توسعه پایدار در جوامع امروزی به شمار می‌رود و به تجربه ثابت شده که هر کشوری به این حوزه پرداخته و در مسیر رونق این صنعت سرمایه‌گذاری کرده سهم بیشتری از عایدات و نتایج پرثمر آن که از جمله آن توسعه اقتصادی و ارزآوری برای کشور به شمار می‌رود، به دست آورده است.

اهمیت این بخش سبب شد تا به‌ویژه در سالیان اخیر توجه دولت‌ها به این حوزه معطوف شده و صنعت گردشگری را در کنار صنایع اولویت‌دار خود جای داده و در زمره صنایع پرسود و پردرآمد در صدد کسب درآمد و ایجاد توسعه فزاینده در مسیر پیشرفت و رشد از این مسیر برآیند.

توجه به بخش گردشگری به ویژه در سال‌های اخیر سبب شد تا جوامع مختلف اعتبارات هنگفتی را برای تامین و توسعه زیرساخت‌های لازم در مسیر توسعه گردشگری هزینه کنند و برای جذب گردشگران که به دنبال آن، سودآوری بالایی عاید کشورها می‌شود، اقدامات وسیع و در سطح بین‌المللی انجام دهند.

اهمیت بخش گردشگری به عنوان یکی از بزرگترین منابع درآمد کنونی جهان آن هم در شرایطی که سود فعالیت‌های اقتصادی دیگر رو به کاهش بوده، به حدی است که اقتصاددانان از آن به عنوان صادرات نامرئی یاد می‌کنند.

به‌یقین وجود چنین مزایا و امتیازاتی لزوم مدیریت گردشگری را نمایان کرد و همین امر سبب شد تا در سال‌های اخیر صنعت گردشگری رونق فزاینده‌ای داشته و با شتاب فراوان به پیش رفته و از مولفه‌های اساسی توسعه اقتصادی مطرح شود.

آن چه در میان این همه شتاب صنعت گردشگری دور از تصور می‌نمود تا بتواند مسیر هموار آن را مسدود کند، شیوع ویروسی همه‌گیر در سطح جهانی بود. با شیوع بیماری کرونا بخش گردشگری به طور کامل در تمامی دنیا به تعطیلی کشیده شد و شاید بتوان گفت این ویروس کوچک توانست تمامی پیشرفت‌های چندین‌ساله این بخش را با چالش روبه‌رو کرد.

ویروس کرونا نه تنها گردشگری را متحمل خسارات و ضرر و زیان‌های گسترده کرد بلکه با تعطیلی سایر اصناف و بخش‌ها به تبع بخش گردشگری، اهمیت این حوزه را بیش از گذشته نمایان کرد.

با وجود تعطیلی مراکز گردشگری، اما توجه و استقبال مردم از مناطق گردشگری روباز با توجه به تاکیدات متولیان حوزه بهداشت در این روزها بیشتر شده که نمونه آن را می‌توان در پل معلق هیر مشاهده کرد که به دلیل روباز بودن آن روزانه شاهد حضور صدها گردشگر در این پل بودیم.

شیوع این ویروس و توصیه به استفاده از مناطق گردشگری روباز و نیز طبیعت‌گردی توسط مسئولان امر مقابله با شیوع ویروس کرونا و استقبال مردم از این مناطق، اهمیت توجه به باب جدید از گردشگری را یادآور شد.

بی‌شک تغییرات ناشی از کرونا آینده گردشگری را دچار تحول خواهد کرد و در دوران پساکرونا رقابت‌ها در این حوزه با مقاصد گردشگری نوظهور که حاصل تدابیر متولیان امر در مدیریت گردشگری است، شکلی دیگر خواهد گرفت و آن‌چه مسلم به نظر می‌رسد رونق طبیعت‌گردی متاثر از ایام کرونایی است که به پساکرونا نیز منتقل خواهد شد.
پروتکل‌های بهداشتی برای طبیعت گردی
براساس این گزارش، وزیر میراث‌ فرهنگی،گردشگری و صنایع‌دستی نیز پیش از این در رابطه با طبیعت‌گردی و حضور مردم در مراکز تفریحی روباز، گفته بود هیچ‌گونه‌ محدودیتی از نظر این وزارتخانه برای حضور و استفاده مردم از این فضاها با رعایت پروتکل‌های بهداشتی وجود ندارد.

حال سوالی که در اینجا پیش می‌آید این است که رعایت پروتکل‌های بهداشتی در طبیعت‌گردی دقیقا به چه معناست؟ در اینجا قصد داریم به این پرسش پاسخ دهیم.

بنابر اطلاعیه‌های منتشر شده از سوی وزارتخانه مربوطه و نهادهای فعال در حوزه گردشگری رعایت مواردی در طبیعت‌گردی لازم و ضروری است که در ادامه می‌آید:

ممنوعیت برپایی چادر و کمپ‌های عمومی به ‌قصد اقامت شبانه در طبیعت و بوستان‌های تفریحی
لزوم استفاده از مراکز اقامتی رسمی دارای مجوز از وزارت میراث‌ فرهنگی،گردشگری و صنایع‌دستی در صورت لزوم
رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی در طبیعت‌گردی
پرهیز از تردد و اتراق در محیط‌ها و اماکن گردشگری شلوغ
پرهیز از تعامل و نزدیک شدن به حیوانات و پرندگان طبیعت
پرهیز از خرید و استفاده از موادغذایی و محصولات دستفروشان
استفاده از ماسک، دستکش، الکل و ژل ضدعفونی‌کننده در تمام طول طبیعت‌گردی

در این زمان و با توجه به زیان هنگفت صنعت گردشگری از شیوع کرونا، سفر مسئولانه به عنوان رویکردی متناسب با شرایط کرونایی در حوزه گردشگری در دستور کار قرار گرفته است.

طبیعت‌گردی و استفاده از ظرفیت اقامتگاه‌های بوم‌گردی شاید مناسب‌ترین آغاز برای احیای صنعت گردشگری با تاکید بر سفر مسئولانه برای گذر از اوضاع کنونی است.

اقامتگاه‌های بوم‌گردی با حال و هوای لطیف بومی، دور از هیاهوی شهر، دود و آلودگی، انسان را به ذات طبیعت‌دوست خود نزدیک کرده و او را نه تنها از آشفتگی و بی‌قراری زندگی مدرن رها می‌کند بلکه برایش زنگ تفریحی مفرح در میانه غوغای بحران شیوع ویروس کرونا است.

شیرینی میزبانی سنتی در خانه‌های قدیمی، سفره‌هایی با غذاهای سنتی و بومی، محیط آرام و امن، اسباب و لوازم ساده و بی‌آلایش و به دور از تشریفات، تشک‌های پنبه‌ای و لحاف‌های گلدوزی شده، همه آن چیزی است که در اقامتگاه‌های بوم‌گردی فراهم است.

چند سالی است که ایجاد، راه‌اندازی و میزبانی اقامتگاه‌های بوم‌گردی رایج شده و علاوه بر اینکه مورد استقبال و توجه گردشگران قرار گرفته از سوی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نیز مورد حمایت قرار گرفته است.

خانه‌های قدیمی که در آرام ترین و زیباترین روستاها و دنج‌ترین مکان‌های طبیعی میزبان گردشگران هستند، جاذبه مورد علاقه آن‌ها به ویژه گردشگران خارجی است.

این خانه‌ها مملو از فرهنگ بومی، زندگی توام با آداب، سنن و داستان‌های محلی و غذاهای لذیذ با مواد بومی است که همراه با شنیدن موسیقی محلی عرضه می‌شوند و در عین حال هزینه اقامت در آنها بسیار ارزان‌تر از واحدهای اقامتی رسمی در شهرهاست.

هوشمندی گردشگران و گرایش رو به رشد آنان برای تجربه فرهنگ‌های بومی و محلی موجب شده است آنان هرچه بیشتر خواستار نزدیک شدن به شرایط زیست طبیعی و بومی، استفاده از غذاهای سنتی و تجربه زندگی به سبک قدیم باشند.

به همین سبب اقامتگاه‌های بوم‌گردی، مهمترین و بهترین ظرفیت برای استفاده از این فرصت و خواست گردشگران با هدف توسعه اقتصادی و پیشرفت محسوب می‌شود.

اکوتوریسم با معادل فارسی بوم‌گردی به معنای سفر مسئولانه است که بیش از هرچیز به حفظ ارزش‌های زیست محیطی و معنوی منطقه مقصد گردشگر توجه دارد.

بر این اساس بوم‌گرد نیز به گردشگری گفته می‌شود که در جریان سفر به منطقه‌ای بکر و طبیعی کمترین اثر منفی را بر ویژگی‌های اصیل طبیعی، فرهنگی، محیطی و اجتماعی مقصد گردشگری می‌گذارد.

اکوتوریسم از این منظر در چارچوب صنعت گردشگری روشی بلندمدت و پایدار برای کسب درآمد، بدون هرگونه تخریب و ایراد به منطقه مقصد است.
تهیه و تنظیم : مهندس سبحان هنانیان