تاریخ انتشار : جمعه 3 دی 1400 - 9:38
کد خبر : 71988

مشکلات و راه حل های دولت سیزدهم( قسمت دوم)

مشکلات و راه حل های دولت سیزدهم( قسمت دوم)

در قسمت دوم این نوشتار به مشکلات معیشتی مردم اشاره می شود. در قسمت اول به مشکلات تجارت خارجی ایران اشاره شده است که می توانید با این لینک مطالعه بفرمایید. قسمت اول ۲- اختلال در معیشت مردم ایران در این نوشتار منظور از معیشت تآمین آب و مواد غذایی است. اگر تحریم ها بر

در قسمت دوم این نوشتار به مشکلات معیشتی مردم اشاره می شود.
در قسمت اول به مشکلات تجارت خارجی ایران اشاره شده است که می توانید با این لینک مطالعه بفرمایید.
قسمت اول
۲- اختلال در معیشت مردم ایران
در این نوشتار منظور از معیشت تآمین آب و مواد غذایی است. اگر تحریم ها بر علیه کشور ما وجود نداشته باشد. بصورت طبیعی ، بارش هایی در کشور انجام می گیرد. با توجه به میزان بارش، مواد غذایی در کشور تولید و کمبود آن از خارج کشور وارد و یا اگر مازادی وجود داشته باشد، مازاد به کشورهای خارجی صادر می شود. ولی هم اکنون تحریم های ظالمانه، اختلالاتی در تأمین معیشت مردم ایران بوجود آورده است. وقتی تأمین معیشت مردم مختل شود، بصورت طبیعی اعتراضاتی بصورت خودجوش در گوشه و کنار کشور انجام می گیرد. و مسئولین موظفند مشکلات مردم را حل و فصل کنند. ولی اگر کشورهای تحریم کننده دشمنی داشته باشند. وضعیت بگونه ای دیگر رقم می خورد.
این مطلب را در پرانتز می نویسم که موضوع رفع مشکل معیشت مردم چقدر برای ایران مهم است.
( موضوع عجیبی که در چند سال اخیر شاهد آن هستیم رفتار کشور آمریکا است . این کشور سعی دارد، این اعتراضات را تبدیل به بحران و کشور را به مرحله سقوط بکشاند. دلایل مختلفی برای اثبات این ادعا وجود دارد.
که عبارتند از :
الف- کتابی به نام از دیکتاتوری تا دموکراسی در کشور آمریکا تدوین شد. این کتاب به فارسی هم ترجمه و در فضای مجازی پخش شده است. نویسنده آن جین شارپ است. ایشان با خواندن مطالب و اتفاقات انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ حدود ۱۹۸ روش برای مبارزه با دیکتاتورها بیان می کند. بند های ۴۳ به ماتم گرفتن سیاسی ۴۴ جنازه ساختگی ۴۵ جنازه نمایشی اختصاص دارد. این مطالب گرفته شده از اتفاقات انقلاب اسلامی است . در آن زمان ، مراسم تشیع جنازه و مراسم ترحیم شهدا باعث حضور بیشتر مردم در انقلاب شده بود. حال این نویسنده با الهام از آن اتفاقات برای وضعیت فعلی کشور نسخه پیچیده است. نویسنده این کتاب حکومت قبل از انقلاب اسلامی را دموکراسی و حکومت بعد از انقلاب اسلامی ایران را یک دیکتاتوری عصبانی می داند.
ب- حاکمان کشور آمریکا، سازمان تروریستی منافقین ( مجاهدین خلق ) را برای ایجاد درگیری بیشتر در ایران سازماندهی و پشتیبانی می کنند. در ضمن برای رهبریت آشوب در ایران ، در چند سال اخیر، رضا پهلوی ، فرزند شاه فراری را بصورت گسترده ای تبلیغ می کنند.
ج – رادیو و تلوزیون های بسیاری برای تبلیغ و گسترش آشوب به زبان فارسی راه اندازی کرده اند. حدود ۲۰۰ تلوزیون فارسی زبان در کشورهای خارجی بر علیه ایران تبلیغ می کنند.
د- هر گاه اعتراض و یا تجمعی برای برخی مسائل در کشور اتفاق می افتد که وقوع این اتفاقات در هر کشوری طبیعی است. در تبلیغات خود سعی می کنند آنرا یک شورش سراسری قلمداد کنند. )
اختلال در معیشت مردم در همه کشورهای جهان، امری طبیعی است. همه کشورها چون تحریم نیستند. مسئولین با پیش بینی های لازم، سعی می کنند با واردات و صادرات، اختلال در معیشت مردم را به حداقل برسانند. بطوریکه، مردم آن جوامع این اختلال را کمتر حس می کنند.
طبیعی بودن اختلال در معیشت را ابتدا با یک مثال مشخص کنیم.
فرض کنید یک رودخانه در سرزمینی جاری است. میزان آب رودخانه ۱۰ واحد است. این رودخانه از ۱۰ شهر عبور می کند. و هر شهر یک واحد آب این رودخانه را مصرف می کند. در همه شهرها برای مصرف یک واحد آب مصرفی سرمایه گذاری های مختلفی از جمله ایجاد صنایع، مزارع کشاورزی ، دامداریها وتأمین آب شرب مصرفی مردم آن شهرها، ایجاد می کنند.
ولی در یکسال بدلیل کاهش بارندگی میزان آب رودخانه از ۱۰ واحد به ۵ واحد کاهش می یابد. اولین اتفاقی که رخ می دهد، ۵ شهر ابتدای رودخانه هر کدام سعی می کند یک واحد آب مصرفی خود را از رودخانه بردارند. در نتیجه پنج شهر انتهای رودخانه بدونه آب می مانند. ۵ شهری که بدون آب مانده اند اعتراض می کنند .
تنها راه حل برای این موارد هم مدیریت منابع آب است. معمولاً کمیته ای برای بحران آب تشکیل می شود و آب را بصورت مساوی بین همه تقسیم می کنند و بعضی از صنایع یا مزارع از آب محروم می شوند. هر چند اعتراضات کمتر می شود ولی باز هم اعتراضات وجود دارند.
در کشور ایران میزان بارش بسیار متغیر است. در سال ۱۳۹۹ بارندگی در غرب ایران بقدری زیاد بود که سیل ، صدمات فراوانی به شهرهای خوزستان وارد کرد. ولی در سال بعد، بارندگی چنان کم شد که مسئولین برای تأمین آب شرب منطقه خوزستان و اصفهان با مشکلات زیادی روبرو شدند.
این موضوع نه برای خوزستان و اصفهان، که برای تمام کشور ایران وجود دارد. این مسئله مربوط به زمان حال نیست بلکه در طول تاریخ اینگونه بوده است. تنش آبی برای استان های دیگر مثل استان سمنان هم وجود داشته و دارد. یک زمانی میزان بارش در استان سمنان بقدری زیاد بوده که شهر بزرگی به نام صد دروازه در اطراف دامغان وجود داشته است. این شهر بقدری بزرگ بوده که مدتی بعنوان پایتخت ایران انتخاب شده. ولی هم اکنون ، بدلیل کاهش بارندگی امکان حضور جمعیت زیاد در آنجا وجود ندارد. به عبارت دیگر تنش آبی در هزار و پانصد سال پیش باعث شده شهر بزرگی به نام صد دروازه خالی از سکنه شود.
یا در سه تا هفت هزار سال پیش یک شهر بزرگی به نام شهر سوخته یا بقول فردوسی زابلستان در منطقه سیستان و بلوچستان وجود داشته در آن زمان بارندگی در حوزه آبگیر هامون زیاد بوده است. پس دریاچه هامون پر آب بوده است. مردم در کنار این دریاچه می توانستند، در تمامی فصول سال کشاورزی کنند. در این منطقه همین حالا اگر آب باشد، آب و هوای منطقه بگونه است که می تواند در هر چهار فصل محصولات کشاورزی کشت و برداشت کرد. این امر موجب شده بود تا شهر پر جمعیتی در آن منطقه شکل بگیرد. ولی خشک سالی و کمبود بارش هم اکنون امکان زندگی در ناحیه شهر سوخته وجود ندارد.
با این دو مثال می خواستم این نتیجه را بگیرم که همه شهرهای فعلی ایران ممکن است بدلیل کمبود بارش به سرنوشت شهر صد دروازه و زابلستان دچار شود. وقتی بارش باران کم می شود، تنش ها، جنگ ها ، اعتراضات و کشتارها بر سر تصاحب آب باقی مانده دور از ذهن نیست.
پس انتظار بارش به مقدار معین در ایران یک انتظار بیهوده است. انتظار عمومی این است که ممکن است در یک نقطه باران بقدری زیاد ببارد که باعث وقوع سیل های ویرانگر شود و یا بقدری کم باشد که باعث خشک سالی شود. پس میزان بارش باران در ایران بسیار متغیر است.
با این مقدمه ، حالا اصل مطلب شروع می شود. میزان بارش باران در هر منطقه میران تولیدات مواد غذایی را معین می کند. اگر میزان باراش متغیر باشد، میزان تولید مواد غذایی هم متغیر است. یعنی یکسال ممکن است مواد غذایی به اندازه کافی باشد و یکسال هم مواد غذایی کمتر از نیاز جامعه تولید شود.
طبق اعلام وزارت جهاد کشاورزی در سالهایی که بارش در حد نرمال باشد، حدود ۷۹ درصد مواد غذایی در داخل و ۲۱ درصد آن از خارج کشور وارد شده است. پس اگر کشور در حال تحریم باشد، ایجاد اختلال در معیشت مردم ایران امری طبیعی است.
برای تولید مواد غذایی علاوه بر آب، زمین قابل کشت هم مطرح است. کشور ایران حدود ۳۷ الی ۵۰ میلیون هکتار زمین قابل کشت دارد. اختلاف این دو رقم به کیفیت زمین های قابل کشت بر می گردد. بعضی از زمین ها مسطح و خاک مرغوبی دارند، بعضی از زمین ها تپه ماهور هستند که به تسطیح اراضی نیاز دارد. بعضی از زمین ها نیم شور هستند که باید شوری آن گرفته شود. یعنی زمین های مرغوب تا متوسط حدود ۳۷ میلیون هکتار است و زمین های متوسط ضعیف و ضعیف هم حدود ۱۳ میلیون هکتار است که جمعا ۵۰ میلیون هکتار می شود. از این مقدار زمین در خوش بینانه ترین سالهایی که بارش بالاتر از نرمال باشد، حدود ۱۵ الی ۱۸ میلیون هکتار کشت می شود. ما بقی زمین ها یعنی ۲۰ الی ۳۰ میلیون هکتار از زمین ها، بدلیل نبود آب ، در آن کشت انجام نمی شود. . به عبارت دیگر بزرگترین عامل توسعه بخش کشاورزی و تولید مواد غذایی در ایران کمبود آب کشاورزی است.
اولین منبع تأمین آب کشاورزی بارش های سالانه می باشد. که این ممکن است باشد و یا ممکن است نباشد. دومین منبع تأمین آب کشاورزی ، شیرین کردن آب اقیانوس ها و انتقال آن بر روی زمین های کشاورزی است. تکنولوژی شیرین کردن آب اقیانوس ها و انتقال آن بر روی زمین ها ی کشاورزی تا چند سال پیش امکان پذیر نبود. ولی در سالهای اخیر این امکان فراهم آمده است. هر چند هزینه تولید آب به این روش بالا است ولی می توان امید داشت که با پیشرفت تکنولوژی بتوان هزینه آنرا تا مقدار قابل قبولی کاست.
در نتیجه راه حل کلی برای تضمین معیشت مردم ایران شیرین کردن آب اقیانوس ها و انتقال آن به داخل کشور است. این راه حل هیچ گاه نباید کنار گذاشته شود. این سیاست یک راه حل بلند مدت است.
اما برای تأمین معیشت مردم ایران راه حل های کوتاه مدت، میان مدت دیگری هم وجود دارد.
الف – حل های میان مدت :
راه حل های میان مدت بر دو موضوع تمرکز دارد.
اول – توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی : محصولات کشاورزی معمولاً فساد پذیر هستند. این محصولات در یک زمان معین تولید و به بازار عرضه می شود. در زمان عرضه محصول معمولا قیمتها کاهش می یابد و کشاورزان متضرر می شوند ولی در زمانهای دیگر بدلیل کاهش عرضه قیمت محصول کشاورزی افزایش می یابد. رفع این مشکل با تشکیل و راه اندازی کارخانجات مواد غذایی انجام می گیرد. در این کارخانه ها محصولات فرآوری ، بسته بندی و انبار می شود. لذا عرضه محصولات کشاورزی می تواند در طول سال انجام گیرد. تشکیل کارخانجات مواد غذایی نیاز به یک برنامه میان مدت یکی دو ساله دارد تا کشاورزان با تنظیم قرار دادهایی محصولات خود را در اختیار کارخانجات قرار دهند.
دوم- مدیریت منابع آب – عرضه منابع آب هر چند کم باشد ولی با اقداماتی نظیر آبخیز داری و مدیریت توزیع آب و روش های صحیح آبیاری می توان از هدر رفت آب جلوگیری کرد.
ب- راه حل های کوتاه مدت
راه حل های کوتاه مدت بیشتر بر بر دو مقوله مدیریت تآمین نهاده های کشاورزی و تنظیم بازار مواد غذایی تأکید دارد. که بشرح زیر است.
اول کشاورزان برای کشت محصولات خود نیاز به نهاده های کود ، سم ، ماشین آلات، بذر مرغوب، و تسهیلات بانکی دارند. این نهاده ها باید به وفور، و به موقع در اختیار کشاورزان قرار گیرد. اگر عرضه این نهاده ها با مشکلی روبرو شود، میزان تولید کشاورزان کاهش می یابد.
دوم . تنظیم بازار مواد غذایی است. ایجاد واسطه و دلال بازی در فرایند توزیع محصولات غذایی باعث مشکلات زیادی در کشور شده و می شود. بخصوص در شرایط تحریم، فعالیت بیگانگان برای تهدید امنیت غذایی کشور بیشتر به چشم می خورد. لذا کنترل توزیع مواد غذایی اهمیت زیادی دارد.
در قسمت اول پیشنهاد شده بود که تنظیم بازارگانی داخلی مواد غذایی به وزارت جهاد کشاورزی سپرده شود که این موضوع اخیرا با تصویب نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی انجام گرفته است.
برای اجرای بهتر، پیشنهاد می شود در وزارت جهاد کشاورزی یک معاونت برای بازرگانی محصولات غذایی تشکیل شود. این معاونت شامل دو اداره به نام اداره کل بازرگانی برنج، حبوبات و خشکبار و دیگری به نام اداره کل بازرگانی میوه و تربار تشکیل شود.
ذیل هر کدام از اداره کل ها یک بورس تشکیل شود. ابتدا این بورس در قالب یک سامانه الکترونیکی شکل بگیرد. البته بعد از آن می تواند مکانهایی برای این بورس در استانهای مختلف تعبیه کرد.
در این بورس فروشندگان ، کشاورزان هستند. کشاورزان مختلف حداقل ۱۰ روز قبل از برداشت محصول، نوع محصول و مقدار تقریبی محصول خود را در سامانه برای فروش ثبت می کنند.
خریداران در بورس افراد و نهادهای خاصی هستند.
در بورس خشکبار ، حبوبات و برنج ، خریداران در بورس می توانند، فروشگاههای زنجیره ای ، فروشگاه های اینترنتی ، کارخانجات صنایع تبدیلی و شرکت های توزیع مواد غذایی هستند. همه خریداران باید مجوز فعالیت خود را از اداره کل بازرگانی حشکبار ، حبوبات و برنج دریافت کند. این خریداران موظفند، خرید و نگهداری و مقدار توزیع خود را بصورت مرتب به اداره کل گزارش کنند. بطوریکه اداره کل بازرگانی خشکبار، حبوبات و برنج مقدار موجود انبار و مغازه ها را در هر زمان داشته باشد. اگر این اداره کل پیش بینی کرد، مقداری از این محصولات اضافه است، مقدار اضافی را برای صادرات مشخص می کند و اگر کمبودی در بازار احساس می شود، مقدار کمبود را برای واردات اعلام می کند.
موضوعی که در این بورس باید انجام گیرد موضوع قرار دادهای پیش خرید است. وقتی خریداران بورس افراد و نهادهای خاصی هستند. این نهادها می توانند نیاز خود را از قبل تعیین کنند. و با قرار دادهایی با کشاورزان، میزان محصول درخواستی و نوع درجه محصول درخواستی خود را به کشاورزان سفارش دهند.
بورس میوه و تره بار هم می تواند مانند قبلی باشد. با این تفاوت که خریداران در بورس میوه و تره بار میادین میوه و تره بار، فروشندگان اینترنتی و صنایع غذایی هستند. در روستاها و شهرهای کوچک معمولا یک میدان میوه و تره بار و شهرهای بزرگ هم چندین میدان وجود دارد. میزان توزیع هر میدان با توجه به خریداران مشخص است. لذا این میادین هم می توانند محصولات خود را پیش خرید کنند.

ادامه آنرا با لینک زیر وارد آن شوید.
قسمت سوم

برچسب ها :

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 1 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۱
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

ب جمعه , ۳ دی ۱۴۰۰ - ۱۸:۵۳

سلام و سپاس ایا روش پیشنهادی به گسترش بیشتردولت ختم نمی شود

اقصاددان رسانه با مجوز برخط اخبار اقتصاد - فناوری - کسب و کار - اجتماعی و ....