تاریخ انتشار : چهارشنبه 25 خرداد 1401 - 21:05
کد خبر : 91178

غفلت دولت رئیسی در انتخاب شرکای راهبردی

غفلت دولت رئیسی در انتخاب شرکای راهبردی

موضوع چهارمین سند همکاری بلندمدت بین ایران و دیگر کشورها امروز در سفر رئیس‌جمهور ترکمنستان به ایران مطرح شد. این درحالی است که پیشتر سند همکاری بلندمدت با چین، روسیه و ونزوئلا مطرح و برخی از آنها نیز به امضا رسیده است. براساس همکاری‌های سیاسی-اقتصادی بین کشورها، سندهای همکاری بلندمدت که سبب می‌شود روابط دو

موضوع چهارمین سند همکاری بلندمدت بین ایران و دیگر کشورها امروز در سفر رئیس‌جمهور ترکمنستان به ایران مطرح شد. این درحالی است که پیشتر سند همکاری بلندمدت با چین، روسیه و ونزوئلا مطرح و برخی از آنها نیز به امضا رسیده است. براساس همکاری‌های سیاسی-اقتصادی بین کشورها، سندهای همکاری بلندمدت که سبب می‌شود روابط دو کشور با استراتژی مشخصی پیش برود، مطلوب ارزیابی می‌شود، هرچند که با ملاحظاتی همراه است. انتخاب این کشورها برای امضای سند همکاری با اما و اگرهایی همراه است و باید به این نکته توجه داشت که ملاک انتخاب این کشورها و توازن در همکاری با آنها، با سیاست مشخصی پیش نمی‌رود. این همکاری‌های بلندمدت در حالی است که ایران از دو شریک اصلی تجاری خود یعنی ترکیه و امارات غافل شده و این دو کشور برای تقویت همکاری با یکدیگر تلاش می‌کنند. ازسویی امارات وارد رایزنی با اسرائیل شده که نگرانی‌هایی را در داخل ایجاد کرده است.

با چه کشورهای سند بلندمدت همکاری داریم؟

پیش از طرح موضوع سند همکاری با ترکمنستان، در نوروز ۱۴۰۰، سند بلندمدت همکاری ۲۵ ساله بین ایران و چین به امضا رسید که جنجال زیادی به پا کرد. پس از آن سند همکاری بلندمدت ایران و روسیه سر و صدا به پا کرد و البته به سبب موافقتنامه بودن آن نیازمند تأیید مجلس است و به علت جنگ بین ایران و روسیه، هنوز به امضا نرسیده است. دو سندی که به علت عدم توازن سیاسی-اقتصادی ایران با آنها و باتوجه به عدم انتشار جزئیاتشان، نگرانی‌هایی را نیز در سطح جامعه و کارشناسی ایجاد کرده است. تلاش ایران برای همکاری بلندمدت با این دو کشور را می‌توان در نگاه ایران به شرق در برابر تحریم‌های غربی تعبیر کرد. نزدیکی بیش از پیش ایران به این دو کشور نیز از همین زاویه روی داده و به نظر می‌رسد ایران حساب ویژه‌ای روی مسکو و پکن باز کرده است.

همکاری بلندمدت ایران و ونزوئلا در قالب سند همکاری ۲۰ ساله نیز در سفر مادورو به ایران به امضا رسید که به علت تحت تحریم بودن هر دو کشور، یک همکاری سیاسی محسوب می‌شود. گفته شده این دو کشور در حوزه‌های انرژی، نیروگاه‌های حرارتی، خدمات فنی و مهندسی، دفاعی و کشاورزی با همدیگر همکاری مشترک خواهند داشت و تبادلات نفتی این دو کشور در اوج تحریم‌های آمریکایی علیه ونزوئلا، به نظر می‌رسد نزدیکی بیشتری بین ایران با کاراکاس ایجاد کرده است.

نامعلوم بودن انگیزه برای سند همکاری بلندمدت با ترکمنستان

در بین این اسناد همکاری بلندمدت می‌توان ردپایی از یک دلیل سیاسی و کمتر اقتصادی را مشاهده کرد، اما در سند همکاری ۲۰ ساله با ترکمنستان، هنوز روشن نیست این همکاری از چه زاویه‌ای مورد تأکید قرار گرفته است، زیرا روابط سیاسی دو کشور چندان هم ویژه نیست و از دیگر سو، حجم تجاری ایران و ترکمنستان نیز قابل توجه نیست.

در قراردادهای بلندمدت باید به چه نکاتی توجه کنیم؟

به گزارش اقتصاددان به نقل از بورسان  ، براساس دیدگاه کارشناسی، روابط راهبردی و استراتژیک با کشورهایی که تبادلات بالای اقتصادی و تجاری با آن داریم، ضروری است، اما باید در این بین چند نکته را مدنظر قرار داد. نخست آنکه در روابط بین‌الملل چه از منظر سیاسی و چه از منظر اقتصادی، کشورهایی که مخاطب این قراردادها قرار می‌گیرند، چه جایگاهی دارند و از سوی دیگر، توجه به این نکته که آیا شرکای اصلی تجاری ایران، روی خوش برای همکاری با ایران نشان می‌دهد؟ و از همه مهم‌تر، توازن سیاسی-اقتصادی بین ایران و این کشورها، برقرار است یا به سمت کشور مقابل سنگینی می‌کند؟ مورد سوم، در روابط بین ایران با روسیه و چین موجب نقدهای سنگین کارشناسی شده است. البته هرچند همکاری با چین مورد نقد بیشتر قرار گرفت، اما از آنجا‌که این کشور، اولین جایگاه را در بین شرکای تجاری ایران دارد، تا اندازه معقولی قابل دفاع است. موضوعی که البته در مورد روسیه چندان مطرح نیست.

سیاست دولت ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم بر همکاری با کشورهای همسایه استوار است و از همین منظر نیز در این دولت، شاهد نزدیکی بیشتر ایران و سفر رئیس‌جمهور به این کشورها یا میزبانی مقامات عالی کشورهای همسایه در تهران بودیم. این اقدام هرچند امری منطقی و مطلوب ارزیابی می‌شود، اما از آنجا‌که مجموع کشورهای همسایه ایران جمعا تنها ۵ درصد از سهم اقتصاد جهان را در اختیار دارند، برای رشد و توسعه ایران، کافی به نظر نمی‌رسد.

غفلت ایران از پیگیری سند همکاری بلندمدت با ترکیه و امارات

بین پنج شریک اول تجاری ایران، چین، امارات، ترکیه، افغانستان و هند و اخیرا روسیه در بخش واردات، جای گرفته است.

در میان این کشورها، ایران با چین سند همکاری بلندمدت امضا کرده و با روسیه هنوز سند همکاری ۲۰ ساله را به امضا نرسانده است. در این میان هرچند اخباری از رایزنی برای امضای سند همکاری با هند به گوش می‌رسد، اما هنوز وجهه جدی به خود نگرفته است. ترکیه و امارات به‌عنوان دو کشور منطقه که از وضعیت اقتصادی مطلوب‌تری به نسبت دیگر کشورها برخوردارند، در ماجرای قراردادهای بلندمدت ایران جایگاه مشخصی ندارند.

زنگ هشدار برای ایران به صدا درمی‌آید؟

نکته درخور توجه آن است که این دو کشور پس از سال‌ها، همکاری تجاری بین خود را تقویت کرده‌اند و برنامه‌های بلندمدت اقتصادی با هم در نظر گرفته‌اند. همچنین امارات وارد همکاری اقتصادی و تجاری با اسرائیل شده که اکنون به‌عنوان زاویه‌دارترین رژیم با جمهوری اسلامی ایران شناخته می‌شود و تنش‌های بین تهران و تل‌لاویو در اوج خود قرار گرفته است. در این جا به نظر می‌رسد ایران باید توجه ویژه‌ای برای انتخاب شرکای خود برای قراردادهای بلندمدت در نظر بگیرد تا از قافله رشد و توسعه اقتصادی منطقه عقب نماند.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

 

ع

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

اقصاددان رسانه با مجوز برخط اخبار اقتصاد - فناوری - کسب و کار - اجتماعی و ....