عیدی کودکان فراموش نشود

دکتر فاطمه پاسبان ، عضو هیات علمی موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی و اقتصاد کشاورزی

دوران کودکی در روزهای عید نوروز باستان با چه خاطراتی همراه بود، خاطراتی که برخی از آنان شاید تا الان که خودمان بزرگسال شده ایم به یادمان مانده است و چه شیرین و گواراست به یاد آوردن آن خاطرات . یکی از این خاطرات شیرین عیدی گرفتن بود . نوروز به‌ عنوان‌ پدیده‌ای‌ فرهنگی‌ در سرزمین‌ ما ویژگی هایی‌ دارد که‌ آن‌ را از دیگر مناسبتها متمایز و ممتاز می کند، از جمله این پدیده ها رسم و آداب عیدی دادن و عیدی گرفتن است. به‌ گفته‌ کارشناسان‌ فرهنگی‌، عیدی‌ دادن‌ و عیدی ‌گرفتن‌ ریشه‌ در فرهنگ‌ ایران‌ باستان‌ دارد، آن‌ زمان‌ که‌ مردم‌ در بامداد عید نوروز به‌ نشانه‌ بخشیدن‌ روشنایی‌ به‌ زندگی‌ یکدیگر برهم‌ آب‌ می‌ پاشیدند و برای‌ حفظ‌ صلح‌ و دوستی‌ به‌ یکدیگر هدیه‌ می‌ دادند. عیدی دادن یکی از رسم هایی است که از گذشته در فرهنگ ما وجود داشته است. در گذشته بزرگترهای فامیل، حتی ریش سفیدان محل به کوچکترها هدیه‌ای هر چند کوچک عیدی می‌دادند. در ایام نوروز کوچکترها برای دست بوسی به محضر بزرگترها می‌رفتند و مهم دریافت هدیه‌ایی تبرک یافته از سوی بزرگان بود. برای بعضی از افراد شگون عیدی و دشت کردن از دست عیدی دهنده اهمیت داشت .شاید درآن روزگار که ما کودکی بیش نبودیم فلسفه عیدی دادن به کودکان را نمی دانستیم برای چیست ، چرا بزرگان: پدربزرگ، مادربزرگ، پدر و مادر و .. می گفتند قرآن را باز کن عید ایت را بردار یا با بوسه ای و نوازشی هدیه ای را به کودک می دادن . شاید آن زمان در عالم کودکی با خودمان می گفتیم چرا به  بهار نامی یا آرش نامی بیشتر عیدی دادن . برایمان سوال باقی می ماند چون جواب قانع کننده ای دریافت نمی کردیم. شاید مادر و پدر ما را به جملاتی می خواستند قانع کنند: اشکالی نداره از تو کوچکتره یا بزرگتره و … الان که بزرگسالانی هستیم بهتر می فهمیم که این رسم دیرینه در عید نوروز چقدر درس اندیشه و رفتار نیکو دارد . کمک به یکدیگر با حفظ احترام و شان افراد در لوای یک الگوی رفتار عمومی که مختص به طبقه یا گروه خاصی نبوده و نیست همه عیدی می دهند و عیدی می گیرند.  شاید این رسم نسل به نسل منتقل شد تا در شرایط سختی و بحران اقتصادی بتوان از این الگوی رفتاری  برای تقسیم مهربانی سود جست .به جرات می توان گفت در این برهه زمانی که مردم در شرایط سخت اقتصادی به دلایل مختلف و از جمله  مشکلات ساختاری اقتصادی و مدیریت ناکارآمد ، تحریم و شیوع ویروس کووید-۱۹  این الگوی رفتاری در ایام نوروز می تواند مهربانی و کمک  را به همدیگر هدیه دهد. می توان با عیدی دادن به کودکان  پرچم مهربانی را با احترام و انسانیت به اهتزار در آورد. کافی است یادمان نرود عیدی دادن یک منش و الگوی رفتاری عمومی و همگانی و  اخلاق مدارانه است آن را تغییر سبک و شیوه ندهیم .عیدی به کودکان  به عنوان یک فرهنگ و سنت دیرینه باستانی می تواند رویکردی برای کمک به هموطنانمان باشد اگر اخلاق مدارانه باشد ، بدون نمایش و بیان میزان و نوع هدیه . به قول حافظ :

..

 ز کوی یار می‌آید نسیم باد نوروزی

از این باد ار مدد خواهی چراغ دل برافروزی

چو گل گر خرده‌ای داری خدا را صرف عشرت کن

که قارون را غلط‌ها داد سودای زراندوزی

خواننده معزز سلام ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر بالا در پایین صفحه ( ثبت دیدگاه) موجب امتنان است .

ع