شکست ائتلاف ضد ایرانی

تمرکز بایدن بر راضی کردن عربستان برای افزایش تولید و صادرات نفت بود

جو بایدن در ادامه سفر منطقه‌ای خود وارد عربستان شد و دیدارها و رایزنی‌هایش را شروع کرد. گفت‌وگوهای او با مقامات سعودی به یک بیانیه مشترک و البته ضدایرانی هم رسید. دو کشور در این بیانیه بر لزوم توقف آنچه دخالت ایران در امور داخلی سایر کشورها و تلاش‌های تهران برای برهم زدن ثبات ‌امنیت منطقه عنوان کردند و همچنین جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای تاکید کردند.
در این بیانیه آمده است که بایدن به‌علاوه بر تعهد مستمر ایالات متحده به حمایت از «امنیت و دفاع ارضی عربستان سعودی و تسهیل توانایی این کشور برای به دست آوردن قابلیت‌های لازم برای دفاع از مردم و سرزمینش در برابر تهدیدهای خارجی» تاکید کرده است.
مساله اصلی در سفر بایدن و به خصوص دیدارش با مقامات عربی و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس، اما تلاش برای تشکیل ناتوی عربی است؛ ایده‌ای تکراری که تحلیلگران در ایران باور دارند عملیاتی نخواهد شد. این اما به معنی نادیده گرفتن تلاش‌های ضد ایرانی در حاشیه خلیج‌فارس نیست. لذا باید دید که سفر بایدن به عربستان چه نتیجه‌ای دارد و دستاوردهای رییس‌جمهور آمریکا در کدام بخش‌ها برای این خطر به حساب می‌آید.

موانع ناتوی عربی

حسن بهشتی‌پور تحلیلگر مسائل بین‌المللی از جمله کارشناسانی است که بابت تشکیل ناتوی عربی نگران نیست. او  گفت: «ایده ناتوی عربی در زمان ترامپ مطرح شد و صهیونیست‌‌ها خیلی دنبال آن بودند اما به خاطر اختلافات در درون کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس، عملا به جایی نرسیدند. آن زمان قطر با عربستان مشکل پیدا کرد و کار به تحریم و محاصره قطر انجامید و این ایران و ترکیه بودند که به قطر کمک کردند.»
وی افزود: «الان نیز دوباره و با آمدن بایدن به خاورمیانه خواسته‌اند این طرح کهنه را مورد توجه قرار دهند. این بار تحت این عنوان که جبهه مشترکی علیه ایران شکل بگیرد. این درحالی است که در حال حاضر ایران با عربستان مذاکراتی را پیش برده که در بخش امنیتی موفق بوده و بخش دیگر آن مانده است. این مذاکرات اما قرار است به اعلام رسمی ازسرگیری روابط ایران و عربستان انجامد. از طرف دیگر قرار است که امارات به زودی سفیر به ایران بفرستد و نشان دهد که دنبال افزایش تنش و اختلافات با ایران نیست.»
به گزارش اقتصاددان به نقل از جهان‌صنعت  ، بهشتی‌پور ادامه داد: «ایران با مصری‌ها نیز مذاکراتی انجام داده است. همچنین گفت‌وگوهایی بین ایران و اردن با وساطت عراق انجام شده است. وزیر خارجه عراق در همین تیرماه رسما اعلام کرده که بین ایران و اردن و ایران و مصر وساطت کرده‌اند تا مذاکراتی برای بهبود روابط داشته باشند.»
این کارشناس مسائل بین‌المللی گفت: «اینها نشان می‌دهد که آنها روی همکاری رژیم صهیونیست و آمریکا و کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس و اردن و مصر و عراق حساب کرده‌اند اما این کشورها در حال مذاکره با ایران هستند. نخست‌وزیر اردن در مصاحبه با بی‌بی‌سی و وزیرخارجه آنها در مصاحبه با تلویزیون الشرق اعلام کرد که دنبال تعارض با ایران نیستیم و دنبال گفت‌وگو هستیم. یعنی به نوعی نشان می‌‌دهند که نمی‌خواهند وارد بازی خطرناکی شوند که آمریکا و رژیم صهیونیستی پخت و پز کرده است.»
بهشتی‌پور تصریح کرد: «به همین دلیل معتقد هستم که اگر بخواهیم به صورت واقع‌بینانه بحث ناتوی عربی را تحلیل کنیم، اولا اختلافات داخلی بین کشورهای عربی همچنان وجود دارد. دوما‌، برخی از این کشورها اصلا نمی‌خواهند که در تعارض با ایران قرار بگیرند و حتی می‌خواهند که رفع تنش کرده و با ایران روابط عادی داشته باشند. سوم اینکه موضوع ایران‌هراسی و ایجاد تعارض از طریق دامن زدن به اختلافات با ایران از طریق گفت‌و‌گوهایی که ایران همزمان با برخی کشورهای عربی انجام داده است، خنثی شده است. بر این اساس بعید می‌دانم که این کشورها هم با ایران گفت‌وگو کنند و هم با آمریکایی‌ها علیه ایران متحد شوند. به نظر من منافع آنها ایجاب می‌کند که دنبال تعارضات بیشتر با ایران نباشند چون خاورمیانه به اندازه کافی متشنج است.»

لزوم واقع‌بینی

بهشتی‌پور تاکید کرد: «درست است که این‌ها در موضوع ناتوی عربی به نتیجه نمی‌رسند اما این تحلیل به معنی آن نیست که خوش‌خیال باشیم و فراموش کنیم که مجموعه تحرکاتی علیه ایران انجام می‌شود. یعنی ما باید ضمن رصد دقیق مواضع این کشورها در تحلیل‌های خود این را نیز در نظر داشته باشیم که ممکن است بتوانند علیه ایران توطئه کنند. ما باید واقع‌بین باشیم و واقع‌بین یعنی بدانیم که این کشورها ضمن اختلافاتی که دارند، در همکاری با رژیم صهیونیستی و آمریکا برای استفاده از همه امکانات خود علیه ایران تلاش می‌کنند.»
او در پاسخ به اینکه به فرض عدم شکل‌گیری ناتوی عربی، سفر بایدن به عربستان برای این مخاطره‌آمیز است یا خیر؟ گفت: «هدف اصلی آقای بایدن از سفر به عربستان متقاعد کردن عربستان برای افزایش تولید نفت است. یعنی مهم‌ترین بحث این سفر آن است که آمریکا به خاطر جنگ اوکراین دچار بحران شده و هر گالن بنزین که تقریبا چهار لیتر است، حدود ۵ دلار شده و این رقم بالایی است. از طرفی نرخ تورم بالای ۹ درصد شده و این در ۴۰ سال اخیر در آمریکا بی‌سابقه بوده است. اینها تاثیر بسیاری در افکار عمومی در آمریکا دارد. به خصوص که ماه آینده انتخابات مجلس نمایندگان آمریکا است.»
بهشتی‌پور گفت: «در این فضا آقای بایدن بیشتر روی متقاعد کردن عربستان برای افزایش تولید نفت تمرکز دارد تا شاید تنش موجود در بازار نفت، کاهش یابد. آنها انتظار دارند که عربستان افزایش تولید و تولید صادرات داشته باشد و در پی آن قیمت نفت تعدیل شده یا کاهش یابد. منتها رسانه‌ها در ایران، بخش مربوط به برجام یا تعارض عربستان با ایران را مورد توجه دارند چون به هرحال بخشی از اهداف بایدن در این سفر، فروش سلاح است و این هم بر مبنای ایران‌هراسی است. مثلا همین خبر فروش پهپاد ایرانی به روسیه، دقیقا فضاسازی در همین راستا است. می‌خواهند بگویند که ایران خطرناک است و پس باید شما سلاح بخرید و گنبد آهنین داشته باشید و… تا سلاح بیشتری به عربستان سعودی بفروشند.»

پروپاگاندا

حسن هانی‌زاده، کارشناس مسائل خاورمیانه نیز نظر مشابهی دارد. او سفر بایدن به خاورمیانه را اساسا جدی نگرفته و تبلیغاتی می‌داند. هانی‌زاده گفت: «سفر جو بایدن به منطقه از جمله فلسطین اشغالی و عربستان با چند هدف صورت گرفته است. نخست اینکه، رژیم صهیونیستی در حال حاضر با شرایط دشواری مواجه است و در اراضی اشغالی چهار انتخابات طی دو، سه سال گذشته برگزار و با ناکامی مواجه شده است. سقوط پی‌درپی کابینه‌های رژیم صهیونیستی، اختلافات احزاب و گسترش ناامنی‌ها در اراضی اشغالی و شروع انتفاضه‌های جدید نشان می‌دهد که رژیم صهیونیستی در آستانه یک فروپاشی تدریجی است. سفر بایدن صرفا برای دادن روحیه و حمایت همه‌جانبه از این رژیم است و ارزش و اهمیت چندانی ندارد. تنها رسانه‌های صهیونیستی- آمریکایی به این سفر اهمیت دادند تا به نوعی علیه ایران و محور مقاومت جریان‌سازی کرده باشند.»
وی افزود: «جو بایدن به عربستان نیز برای دادن مشروط به محمد بن‌سلمان برای به دست گرفتن قدرت رفته است. با توجه به اینکه نهادهای اطلاعاتی آمریکا پیش‌بینی کرده‌اند که سلمان بن‌عبدالعزیز قادر به ادامه امور کشور نیست و ناچار است که قدرت را به فرزندش محمد بن‌سلمان واگذار کند و چون محمد بن‌سلمان هم کارنامه مناسبی ندارد و به دلیل قتل خاشقچی، مساله حقوق بشر، جنگ یمن، همچنین رفتار تهاجمی در داخل عربستان و… مورد نقد افکار عمومی است؛ جو بایدن برای مشروعیت بخشیدن به حکومت او به عربستان سفر کرده است.»این کارشناس مسائل بین‌المللی گفت: «موضوع دیگر عادی‌سازی رابطه بین کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی است. ممکن است که برخی کشورها با رژیم صهیونیستی رابطه برقرار کنند اما کشورهایی مانند کویت، قطر و پادشاهی عمان اعلام کرده‌اند که آمادگی برقراری رابطه با رژیم صهیونیستی را ندارند.»
وی ادامه داد: «بنابراین بایدن در سفر به عربستان و ملاقات با سران ۶ کشور عضو شورای همکاری خلیج‌فارس به اضافه اردن، عراق و مصر با دو ناکامی مواجه خواهد شد. یکی مساله شکل‌گیری ناتوی عبری و عربی است که به چندقطبی شدن کشورهای عربی منجر شده است.
به این خاطر که مصر، اردن، عراق، کویت و عمان صریحا اعلام کرده‌اند که آماده تشکیل این مجموعه عبری – عربی علیه ایران و محور مقاومت نیستند. بنابراین این سفر بیشتر جنبه تبلیغات و پروپاگاندای سیاسی دارد و اهمیت چندانی ندارد.»هانی‌زاده گفت: «چون هم عربستان و هم رژیم صهیونیستی با مشکلاتی مواجه هستند، این سفر می‌تواند در راستای روحیه دادن به مقامات اسرائیلی و سعودی تلقی شود.»
خوشبینی هانی‌زاده واقعی‌تر است یا واقع‌بینی بهشتی‌پور و یا حتی بدبینی تحلیلگرانی که از توطئه در منطقه علیه ایران می‌گویند، بعدا معلوم می‌شود. فعلا باید امیدوار بود که رایزنی‌های ایران با کشورهای عربی کار خودش را کرده باشد و اختلاف نظر آنها در زمینه تقابل با ایران عمیق‌تر از آن باشد که به واسطه ایران‌هراسی که آمریکا و رژیم صهیونیستی دامن می‌زنند و… به ائتلاف و اتحادی علیه ما برسند.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع