سرمایه مردم در خرید ساختمان های بانک ها

طبق آمارها در کل کشور نزدیک به ۲۰ هزار شعبه بانک گوناگون وجود دارد که از این تعداد ۳هزار و ۵۰۰ شعبه آن در کلانشهر تهران وجود دارد و بخش قابل توجهی از این بانک ها در خیابان های اصلی و در همجواری یکدیگر فعالیت می کنند و تهران را به عنوان شهری با بیشترین شعبه بانکی کشور قرار داده است، موضوعی که مورد انتقاد رهبر انقلاب نیز قرار داشته است.

اگر حساب کنیم برای راه اندازی یک شعبه بانک ۱۵ میلیارد در تهران صرف شود، حدود صدها هزار میلیارد تومان هزینه این بناها می شود، این در حالی است که وجود بیش از حد ساختمان بانک ها باعث نگرانی فعالان اقتصادی شده است، چرا که آنها معتقدند بانک ها سرمایه خود را صرف خرید ملک های میلیاردی می کنند در صورتی که اگر این هزینه ها را صرف وام به بخش تولید و ایجاد اشتغال و صنعت کنند بازخورد مطلوب تری برای اقتصاد کشور به وجود می آید.

هزینه باید به سمت تولید رود

  به گزارش اقتصاددان به نقل  از پرسون ،  برای بررسی ابتدایی این موضوع به سراغ لیلا شیخ پور کارشناس مالی رفته ایم، او معتقد است: تعداد زیاد بانک نشان دهنده اقتصاد فعال نیست، بلکه نشان دهنده یک تهدید است و به جای هزینه برای خرید بنا شعبه بانک باید این منابع مالی را در تولید هزینه کرد و نرخ اشتغال در بهره وری کشور را افزایش داد.

این کارشناس مالی افزود: به طور مثال اگر تصور کنیم هزینه خرید یک بنا برای خرید یک شعبه در تهران چند مییلیارد تومان باشد، نه تنها سرمایه آن بانک مورد استفاده در کسب و کار قرار نمی گیرد، بلکه تنها ۱۰ نفر در آن بنا مشغول به کار می شوند، این در صورتی است که با این سرمایه می شود یک مجموعه تولیدی راه اندازی کرد و سرمایه را در گردش بازار و تولید قرار داد و هم اینکه تعداد بیشتری نیروی انسانی را به فعالیت در آورد.

راه اندازی بانک براساس جمعیت

برای بررسی بیشتر این موضوع به سراغ محمد رضا حسینی کارشناس واستاد اقتصاد دانشگاه رفته ایم، او درباره تعداد بیش از اندازه شعبه بانک ها و رشد بنای آن ها در کلانشهرها گفت: بانک باید براساس نیازهای هر محله اختصاص پیدا کند، برای مثال همان طور که احداث درمانگاه، اورژانس، ایستگاه آتش نشانی و… در یک محله بر اساس تعداد جمعیت آن محله است، برای راه اندازی بانک نیز باید این موضوع مورد توجه قرار گیرد.

حسینی افزود: هزینه ساختمان های این بانک ها بسیار گران تمام می شود و بانک های دولتی باید به این مورد توجه داشته باشند.

این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال خبرنگار ما در باره اینکه قانونی وجود دارد که بانک ها در چه فاصله ای از یکدیگر ساختمان خود را راه اندازی کنند؟ پاسخ داد: اطلاعات چندانی در این خصوص ندارم، اما در گذشته اگر بانکی در یک محیطی وجود داشت، بانک دیگری نمی توانست در فاصله ۲۰۰ متر از هر طرف بنای بانک نخست محیط دیگری را فراهم کند.

۲/۵ برابری استاندارد جهانی شعبه بانکی در ایران

یکی از نشانه‌های بارز بانکداری پرهزینه در ایران، تعداد زیاد شعب بانکی در مقایسه با میانگین جهانی و دیگر کشورهای جهان و منطقه است. در این خصوص طبق گزارش بانک جهانی، متوسط تعداد شعب بانکی در جهان به‌ازای هر ۱۰۰هزار نفر بزرگسال (افراد بالای ۱۸سال) حدود ۱۲٫۵ شعبه است. همچنین این تعداد در کشورهای آسیای شرقی ۱۱٫۵ شعبه، در اروپا ۲۲٫۷ شعبه، در چین ۸٫۸ شعبه، در ترکیه ۱۸٫۱ شعبه، در کشورهای با درآمد بالا ۱۷٫۶ شعبه، در کشورهای با درآمد متوسط به پایین ۹٫۲ شعبه و در کشورهای با درآمد پایین به‌ازای هر ۱۰۰هزار نفر ۳٫۲ شعبه بانکی است.

با این‌حال در ایران براساس آخرین آمارهای بانک مرکزی، تعداد شعب ۳۲ بانک و چهار موسسه مالی و اعتباری در دی‌ماه سال گذشته ۱۹ هزار و ۴۶۶ شعبه بوده است.

با درنظر گرفتن ۶۱ میلیون و ۷۳۳ هزار و ۶۰۵ نفر جمعیت بالای ۱۸ سال ایران در سال‌جاری، در کشورمان به‌ازای هر ۱۰۰ هزار بزرگسال (افراد بالای ۱۸ سال) بیش از ۳۱ شعبه بانکی وجود دارد؛ به‌عبارت دیگر، تعداد شعب بانکی در ایران حدود ۲٫۵ برابر بیشتر از میانگین جهانی، حدود ۲٫۷ برابر بیشتر از کشورهای آسیای شرقی، حدود۱٫۷ برابر کشور ترکیه، حدود ۱٫۴ برابر تعداد شعب در اروپا، ۳٫۵ برابر چین و۹٫۷ برابر کشورهای با درآمد پایین است.

نقش کم رنگ شهرداری و بانک مرکزی برای مجوز فعالیت بانک ها
تهران جمعیت نزدیک به ۹میلیون نفری دارد و روزانه دو میلیون نفر در این کلانشهر تردد دارند، تردد در بیشتر معابر اصلی آن در روزهای کاری با ترافیک همراه است، بیشتر ساختمان شعب بانک ها پارکینک خودرو برای پرسنل خود ندارند چه برسد برای مراجعه کنندگان شان و از سوی دیگر بخشی از این شعب بانک ها با فاصله کم از یکدیگر راه اندازی شده اند، در صورتی که راه اندازی یک بانک باید مسافت مشخصی را با بانک دیگر داشته باشد که در این باره شهرداری ها باید ورود پیدا کنند و جلو راه اندازی و فعالیت بانک ها را بگیرند و از سوی دیگر بانک مرکزی به عنوان یک نهاد بالا دستی در امورات بانکی کشور توان و قدرت جلوگیری احداث شعب بانک ها را دارد که در این خصوص کم کاری هایی داشته است.