سرسام قیمت این بار در بازار تخم مرغ

 چرخه گرانی تخم مرغ و مرغ گوشتی از دوسال پیش با بالا رفتن ناگهانی ارز به وجود آمد و به دلیل اینکه نهاده های دامی و طیور به شکل عظیمی از آن سوی مرز تامین می شود واردات خوراک طیور را با مشکل مواجه کرد، سالن های تولید تخم مرغ یکی پس از دیگر دست از تولید کشیدند و افت شدید در بازار داخلی به وجود آمد و برهم خوردن تعادل عرضه و تقاضا را در بازار به وجود آورد.

گرچه مقامات دولتی هرکاری را انجام دادند تا بتوانند تولید را به جایگاه خود برگردانند و بازار را کنترل کنند اما هریک از نسخه های مقامات دولتی برای بازار تخم مرغ تنها یک مسکن کوتاه مدت بود و مجددا قیمت ها با افزایش مواجه می شدند.

وارادت نهاده های دامی و طیور، سرعت ترخیص نهاده ها از گمرکات، نظارت بر نحوه توزیع، جلوگیری از صادرات تخم مرغ، واردات تخم مرغ از ترکیه، توزیع با قیمت تنظیم بازار درمرکز خرید برای حذف دلالی همه و همه نتوانست بازار را در آرامش کامل فرو برد و هر از گاهی با افزایش قیمت مواجه می شویم.

تخم مرغ به عنوان یک محصول غذایی با ارزش بالا در خرده فروشی ها هر شانه ۳۰ عددی بین ۷۰ تا ۹۰ هزار تومان معامله می شود و این افزایش قیمت تخم مرغ سکوت مقامات دولتی را به وجود آورده است.

دلیل گرانی تخم مرغ چیست؟

  به گزارش اقتصاددان به نقل از پرسون ،  فعالان صنعت طیور علت این افزایش قیمت را هزینه های بالای تولید از جمله نهاده های دامی، واکسن، دارو، کارتن و شانه، آب، برق و گاز، دستمزد کارگر، کرایه حمل و نقل و همچنین کاهش جوجه ریزی، تاخیر در تامین و ارسال نهاده ها و حذف ۱۴ میلیون قطعه مرغ تخم گذار از ابتدای سال به دلیل دستوری بودن قیمت ها و ضررو زیان تولیدکنندگان می دانند.

هرعدد ۳۰۰۰ تومان!

طبق مشاهدات میدانی خبرنگار اقتصادی پرسون از سطح بازار بسیاری از فروشگاه ها و خرده فروشی ها به دلیل افزایش قیمت در تخم مرغ این کالا را توزیع نمی کنند، آنها معتقدند که قیمت مصوب فروش تخم مرغ کیلویی ۱۶ هزار تومان است، در حالی که این روزها این قیمت ۴۵ هزار تومان دربازار شده و اگر بازرسان تعزیرات حکومتی مراجعه داشته باشند نگاه نمی کنند که خرده فروش چند خریداری کرده بلکه قیمت فروش را در نظر می گیرند، بنابراین اقدام به توزیع نمی کنند.

در این میان برخی دیگر از خرده فروش ها تخم مرغ را به فروش می رسانند و قیمت هر شانه تخم مرغ را به مرز ۷۰ هزار تومان نیز مورد معامله قرار می دهند و در برخی از خرده فروشی های محلات شمالی تهران به مرز ۹۰ هزار تومان نیز رسیده است.

خبرنگار پرسون برای اینکه ببیند قیمت تخم مرغ در فروشگاه های مجازی نیز به چه شکل است به تعدادی از سوپر مارکت های اینترنتی نیز مراجعه کرده که شاهد قیمت های نجومی بوده است، برای نمونه یک شانه ۱۵ عددی تخم مرغ ۵۴هزار و ۷۰۰ تومان، یک شانه ۲۰ عددی ۶۹ هزار و ۹۰۰ تومان در فروشگاه های مجازی قیمت گذاری شده است، به عبارتی هر دانه تخم مرغ بیش از ۳ هزار تومان در بازار عرضه می شود.

تا یک ماه پیش شانه تخم مرغ ۲۴ عددی در میادین میوه و تره بار ۳۳ هزار تومان توزیع می شد که این کالا در خرد فروشی به سه برابر افزایش پیدا کرده است.

تاریخچه گرانی تخم مرغ در دو دهه اخیر

متوسط قیمت تخم مرغ درب مرغداری را بین سال های ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۶ نشان می دهد. از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۹ رشد قیمت تخم مرغ سالانه حدود ۱۱ درصد بوده که کاملاً زیر نرخ متوسط تورم در این دوره (حدود ۱۷ درصد) بوده است.
در زمستان ۱۳۸۹ که مزارع تخمگذار با بیماری آنفلوانزا مواجه شدند و حدود ۱۲ میلیون قطعه مرغ حذف شد، به یکباره در سال ۱۳۹۰ قیمت تخم مرغ به حدود دو برابر سال ۱۳۸۹ رسید. تنها عامل افزایش صددرصدی قیمت تخم مرغ بین سال‌های ۸۹ و ۹۰، بیماری آنفلوانزا بود.

تلفات ناشی از شیوع بیماری آنفلوانزا در مرغداری‌های ایران در زمستان سال ۱۳۸۹، موجب زیانی حدود ۳۰۰ میلیارد تومان و بیکاری حدود ۱۰ هزار نفر شد.
در فاصله سال های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ به مدت چهار سال قیمت متوسط تخم مرغ حدود ۳۴۰۰۰ ریال درب مرغداری بود که تغییر چندانی در این سال ها نداشت. این در حالی است که بین این سال ها متوسط نرخ تورم مصرف کننده حدود ۱۷ درصد بوده است. در سال ۱۳۹۶ صنعت مرغداری کشور مجدداً با شیوع آنفلوانزا مواجه شد. تاکنون (نیمه دیماه ۱۳۹۶) بیش از ۲۷۰ کانون آنفلوانزا گزارش شده و قریب ۱۵ میلیون مرغ تخمگذار معدوم شده است. متوسط قیمت تخم مرغ درنیمه دیماه ۱۳۹۶ نسبت به سال ۹۵ حدود ۳۰ درصد افزایش قیمت نشان می دهد.
متوسط قیمت تخم مرغ درب مرغداری در فروردین ماه ۱۳۹۶ حدود ۳۶ هزار ریال بوده و در دیماه همین سال به حدود ۶۰ هزار ریال رسیده است که به معنای متوسط افزایش قیمت حدود ۷۰ درصد است.

بیشترین نوسانات قیمتی تخم مرغ در بازار ایران مربوط به از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ است، به طوری که هر شانه تخم مرغ از ۲۲ هزار تومان به مرز ۹۰ هزار تومان در خرد فروشی های سطح شهر رسیده است.

مسئولان وزارت جهاد همت کنند

طبق آمارهای موجود تولید تخم مرغ در ایران از قبل از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون ۷ برابر شده است و قبل از انقلاب سرانه مصرف هر ایرانی در طول سال تنها ۳ کیلو گرم بوده است، اما این روزها سرانه مصرف تخم مرغ در ایران برای هر شهروند به ۱۱ کیلوگرم مطابق با استاندارد های جهانی در نظر گرفته شده است، گسترش مزارع تولید تخم مرغ در اقصی نقاط کشور، ظرفیت تولید این محصول را به بیش از ۷ برابر اول انقلاب رسانده است. حدود ۸۶ درصد تخم مرغ تولیدی در ۱۱ استان کشور تولید می شود؛ در این میان هموطنان از مسئولان امر در دو وزارت خانه جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت در خواست دارند تا جلو این افزایش قیمت افسار گسیخته را بگیرند و نگذارند ارزان ترین و پر خاصیت ترین محصول غذایی ایرانی ها از سفره مردم کم درآمد حذف شود.