بر اساس گزارش‌های رسمی رشد شاخص صنعتی ایران پس از گذشته بیش از یک سال، به بیش از ۶درصد رسید. روند رشد شاخص تولید صنعتی شرکت‌های بورسی در ابتدای گذشته تا فروردین سال۱۴۰۱ به‌صورت کلی نزولی بوده است. از خرداد سال جاری روند صعودی رشد این شاخص آغاز شده و پس از گذشت ۳ماه رشد این شاخص به ۷/ ۶درصد رسیده است که پس از خرداد سال گذشته بیشترین رشد شاخص صنعتی در ایران محسوب می‌‌شود. بررسی جزئیات این شاخص نشان‌دهنده آن است که گروه خودرو و قطعات با رشد نقطه به نقطه ۱/ ۲۲درصدی دارای بیشتر رشد اجزای تشکیل‌دهنده این شاخص بوده است. در واقع میتوان گفت دلیل اصلی رشد این شاخص در ماه‌های گذشته آن است که خودروسازی کشور به دلایلی مانند محدودیت‌‌های واردات خودرو با مازاد تقاضا روبه‌رو بوده و این مساله زمینه‌سازاصلی رشد تولید در این صنعت بوده است. کاهش موجودی انبار در ماه‌های گذشته بیانگر آن است از خرداد تا مرداد سال جاری رشد فروش شرکت‌ها بیشتر از رشد تولیدشان بوده و همین امر موجب شده است تا موجودی انبار کاهش یابد.
شاخصی برای درک تحولات صنعت
بازوی پژوهشی بانک مرکزی در گزارشی به بررسی تغییرات شاخص صنعتی شرکت‌های بورسی در خرداد سال جاری پرداخته است. براساس این گزارش اهمیت بررسی شاخص صنعت از آن رو است که بیش از ۲۸۰صنعت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار و فرابورس که به‌صورت ماهانه گزارش تولید خود را منتشر می‌‌کنند بیش از نیمی از تولید کشور را در اختیار دارند. بنابراین با توجه به بررسی آمار این شرکت‌ها میتوان وضعیت تغییرات تولید صنعت کشور را رصد کرد. بررسی‌‌ها بیانگر آن است که شاخص استخراج‌شده از داده‌های این شرکت‌ها همراستا با شاخص تولید صنعتی کل کشور است. بررسی این شاخص یا به عبارتی شاخص تولید صنعتی کل کشور پس از کاهش قابل توجه تولید صنعتی در نیمه دوم سال۱۳۹۷ و ابتدای سال۱۳۹۸، رشد تولید این بخش از فصل چهارم سال۱۳۹۸ رشد صنعت روند صعودی به خود گرفت و این روند صعودی تا خردادماه۱۴۰۰ ادامه داشت. روند افزایشی رشد شاخص مذکور در تابستان متوقف و رشد شاخص تولید در تیرماه و مردادماه به ترتیب ۱/ ۳درصد و پس از آن به صفر رسید.
اما در پاییز مجددا روند رشد شاخص تولید صنعتی نزولی و رشد آن در ماه‌های پاییز نسبت به سال گذشته به بازه منفی یک تا صفر درصد رسید. در دی ماه و بهمن ماه رشد شاخص تولید صنعتی نسبت به سال گذشته به ترتیب منفی ۱/ ۰درصد و منفی ۷/ ۰درصد رسید. در ادامه روند نزولی ملایم شاخص تولید صنعتی شرکت‌های بورسی، این شاخص در اسفندماه نسبت به سال گذشته حدود ۲/ ۱درصد کاهش داشته است. پس از کاهش بیش از ۵درصدی شاخص تولید صنعتی در فروردین‌ماه روند این شاخص در دوماه اردیبهشت و خرداد صعودی شد و در اردیبهشت رشد شاخص تولید صنعتی شرکت‌های بورسی به نزدیک صفر درصد رسید. از خردادماه روند افزایشی رشد این شاخص آغاز و رشد شاخص تولید صنعتی در خرداد به ۵/ ۲، در تیر به ۸/ ۵درصد و در مرداد به ۷/ ۶درصد رسید. نکته قابل توجه آن است که رشد مثبت بالای ۶درصد در مردادماه در یک سال اخیر بی‌سابقه بوده است.
نمای شاخص تولید صنعتی در مردادماه
به گزارش اقتصاددان به نقل از دنیای اقتصاد ، بر اساس این گزارش شاخص تولید صنعتی شرکت‌های بورسی در مردادماه نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ۷/ ۶درصدی داشته و رشد شاخص تولید صنعتی در ۳ماه گذشته روند صعودی به خود گرفته است. در میان صنایع مورد بررسی خودروسازی و قطعات با رشد بالای ۲۰درصد دارای بیشترین رشد بوده‌‌اند. ماشین‌آلات و تجهیزات با رشد ۶/ ۱۹درصدی و منسوجات با رشد ۷/ ۱۷درصدی در مراتب بعدی قرار داشته‌‌اند. در این ماه محصولات شیمیایی با رشد ۲/ ۳درصدی و و فلزات اساسی با رشد ۵/ ۸ درصدی بازه مورد بررسی مثبت بوده است. نکته قابل توجه درباره داده‌های مرداد ماه شرکت‌های بورسی،آن است که رشد شاخص صادراتی پس از ۲۲ماه بیشتر از رشد شاخص تولید سایر شرکت‌ها بوده است.
علاوه بر آن رشد تولید کالاهای نهایی یا به عبارت دیگر کالاهای مصرفی و سرمایه‌‌ای در ماه‌های گذشته بیشتر از رشد تولید کالاهای واسطه‌‌ای بوده است. آمار مردادماه نشان می‌‌دهد که به جز صنعت خودروسازی و صنعت محصولات دارویی در سایر صنایع رشد تولید بیشتر از رشد فروش بوده که این مساله منجر به افزایش موجودی انبار این صنایع شده است. همچنین بررسی داده‌های اقتصادی بیانگر آن است که شاخص تولید محصولات شیمیایی در مردادماه رشد بالای ۳درصدی داشته است. علاوه بر آن رشد صنعت فلزات اساسی در مرداد همچون تیر ماه در محدوده ۸درصد بوده و رشد شرکت‌های فولادی از مهم‌ترین عوامل رشد این صنعت بوده است. نکته آخر آنکه رشد شاخص تولید صنعت خودروسازی و قطعات و صنعت ماشین‌آلات و تجهیزات در ۳ماه گذشته بیشتر از سایر صنایع بوده است. از طرفی محصولات کاغذی با رشد منفی ۱۲درصد و صنایع غذایی با رشد منفی ۸/ ۶درصد دارای کمترین رشد از میان گروه‌های مورد بررسی بوده‌‌اند.
تقاضای ناشی از محدودیت واردات
بررسی تغییرات شاخص موجودی انبار در گزارش مذکور، در نیمه دوم سال۱۴۰۰ مثبت بوده که نشان‌دهنده افزایش در موجودی انبار صنایع است. بیشترین افزایش در موجودی انبار در آذر ماه است. به‌گونه‌‌ای‌که در این ماه بیش از ۵/ ۲درصد از تولید انجام شده در انبار ذخیره شده است. در سه ماه زمستان نیز تولید صنایع به‌طور متوسط ۵/ ۱درصد بالاتر از فروش آنها بوده و موجودی انبار افزایشی بوده است. از ابتدای سال۱۴۰۱ شرایط تغییر کرده و تغییرات موجودی انبار صنایع منفی شده است. به عبارات دیگر رشد فروش شرکت‌ها بیشتر از رشد تولید آنها بوده است. در اردیبهشت سال جاری تقریبا مشابه سال گذشته بوده ولی فروش شرکت‌های صنعتی نسبت به مدت مشابه سال گذشته اندکی رشد داشته و همین امر موجب شده که موجودی انبار نسبت به سال گذشته کاهش قابل توجهی یافته است.
این کاهش موجودی انبار همزمان با رشد مثبت تولید صنعتی بوده که نشان‌دهنده آن است که تقاضا برای محصولات صنعتی افزایش قابل توجهی داشته است. البته بخش قابل توجهی از کاهش در موجودی انبار در ۳ماه اخیر مربوط به کاهش قابل توجه موجودی انبار شرکت‌های خودروسازی است. در ۳ماه اخیر رشد فروش شرکت‌های خودروسازی به‌طور قابل توجهی از رشد تولیدشان پیشی گرفته و همین امر باعث کاهش در موجودی انبار این شرکت‌ها شده که در سال‌های قبلی تجمیع شده است. صنعت خودروسازی در چندسال اخیر به واسطه محدودیت‌‌هایی که در واردات خودرو وجود دارد، همواره با مازاد تقاضا روبه‌رو بوده و همین امر زمینه‌ساز رشد تولید در این صنعت را فراهم کرده است.
بررسی میزان سودآوری این صنعت نیز قابل توجه است. در بین صنایع مهم مورد بررسی شرکت‌های خودروسازی و ساخت قطعات بدترین وضعیت را از نظر سودآوری دارند؛ به‌صورتی‌که این صنعت تنها صنعتی است که جمع سود خالص شرکت‌های آن منفی می‌‌شود. در این صنعت مجموع زیان ایجادشده در سال مالی۱۴۰۰ حدود ۳۰درصد بیشتر از سال قبل بوده است. اما در ۳ماه سال۱۴۰۱ زیان ساخته‌شده صنعت خودروسازی ۴/ ۳۷درصد کمتر از زیان ساخته‌شده در فصل مشابه در سال گذشته است. بنابراین رشد این صنعت به معنای سودآوری این صنعت نیست.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰