ردپای مافیا در قیمت گذاری کالاها

اقتصاد ایران به معنای واقعی «دلاریز» شده است! این گزاره ای است که بدون ترید تمامی کارشناسان و ناظران اقتصاد ایران بر روی آن توافق دارند و البته مردم نیز این مسئله را درک کرده اند که با کوچکترین تغییری در نرخ ارز،به سرعت باید با قیمتهای جدید در بازار روبه رو شوند.موضوع زمانی جالب است که به محض افزایش اندک و ناچیز نرخ ارز،شرکت های واردکننده کالا،به شکل معنادار و حتی سه برابری نرخ کالای خود را بالا میبرند اما در برابر کاهش نرخ ارز عنوان میکنند کالای خود را با نرخ قدیم ارز خریداری کرده اند و امکان ندارد ارزان بفروشند!

به گزارش اقتصاددان به نقل از اسکناس، براساس این گزارش،مشاهدات میدانی از سطح بازار در روزهای اخیر که نرخ دلار نوسان شدیدی داشته نشان میدهد به محض گرانی نرخ ارز،برخی کالای خاص کمیاب میشود و شرکت های وارد کننده با تبانی تلاش میکنند در هنگام کاهش نرخ ارز،با جمع آوری اجناس از ارزان شدن جنس جلوگیری کنند.بررسی ها نشان میدهد،خصوصا در بازار لوازم الکترونیکی این مسئله به شدت رواج دارد و بازار لوازم خانگی نیز متاثر از این ماجرا شده است.محمدعلی اسفنانی مدیر کل تعزیرات استان تهران سال گذشته در این خصوص گفته بود:درباره عدم کاهش قیمت کالاها متناسب با اُفت نرخ ارز، گفت: همواره مطرح می‌کنند افزایش قیمت کالا تابع نرخ ارز است به همین دلیل در سال گذشته همزمان با رشد قیمت ارز، بهای کالاها نیز افزایش پیدا کرد. اگر بپذیریم که بین نرخ دلار و قیمت کالا رابطه مستقیمی وجود دارد، با کاهش نرخ دلار باید قیمت اجناس نیز در سراشیبی قرار گیرد، حال آنکه بهای کالاها متناسب با اُفت قیمت دلار کاهش پیدا نکرد که این امر پدیده‌ای جدید است.وی از اقتصاددانان دعوت کرد فرمول محاسبه قیمت کالاها و ارتباط آن با نرخ ارز را مشخص کنند زیرا باید مبنای قیمت‌گذاری اقتصادی تغییر کرده و ارز از مولفه‌های اصلی تعیین کننده قیمت کالاها حذف شود.مدیر کل تعزیرات استان تهران اظهار کرد: اگرچه قیمت برخی کالاها مانند لوازم خانگی، مسکن و … در ماه های اخیر کاهش پیدا کرده اما بهای کالاهای مصرفی مانند مواد خوراکی و نان نه تنها پس از اُفت نرخ دلار کاهش پیدا نکرد بلکه سازمان حمایت از مصرف کننده و تولید کننده نیز مجوزی صادر کرد که به موجب آن قیمت لبنیات و نان –نانوایی‌هایی که دولتی بوده و سهمیه دریافت می‌کردند- نیز افزایش یافت.پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز گفت:آنچه مسلم است این است که چسبندگی قیمت در اقتصاد کشور ما بالا است و باید مدت زمان مشخصی از آن بگذرد و به یک ثبات در اعداد پایین برسد تا آثار در بازار ملموس‌تر گردد.وی گفت: ما می‌توانیم بگوییم که اگر ثبات ارز وجود داشته باشد قطعاً در یک بازه زمانی مشخص قیمت‌ها تعدیل خواهد شد بااین‌حال با توجه به ترکیب کالایی برخی کالاها زودتر و برخی اندکی با تأخیر کاهش قیمت پیدا خواهند کرد.

ماجرای تکراری سردرگمی برای خرید

از ابتدای امسال هر افزایشی در قیمت دلار بر قیمت اجناس مختلف تاثیر فوری داشت. افزایش قیمت دلار هم بازارهایی چون طلا و سکه و ماشین را متاثر کرد و هم کالاهای مصرفی مردم را. اما حالا همزمان با کاهش قیمت دلار، قیمت اجناس مصرفی مردم ارزان نمی‌شود و این مساله باعث انتقاد مردم است.آنها می‌گویند چرا گرانی دلار سریعا بر افزایش قیمت‌ها اثر می‌گذارد اما در کاهش آن نه. از طرف دیگر مردم می‌گویند کاهش قیمت دلار زمانی برای مردم خوب است که قیمت‌ها هم کم شود نه اینکه فقط دلار ارزان شود و هیچ اثری بر قیمت‌ها نداشته باشد.در ادامه برخی از پیام‌های مخاطبان تجارت‌نیوز را می‌خوانید:
«دلار شده ۲۱ خیار شده کیلویی ۲۰ تومان. معلوم نیست چه خبره. اگه دلار اومده پایین چرا چیزهای دیگه نمیاد؟»
«مگه طلا بیاد پایین نون و آب میشه برای مردم. دیروز ۵ تومان دادم ۳ تا تخم مرغ گرفتم. انصافا ۳ تا!»
«هی میگن دلار ارزون شد طلا ارزون شد. خب الان فردا بریم بازار بقیه چیزها هم ارزون شده؟!»
«آرزو به دل موندیم میگن اون جنس ارزون شده و بریم ببینیم درسته ولی متاسفانه با قیمت دو برابری به مردم بدبخت می‌ندازند.»
«چیزی که تو ایران گرون بشه ارزون شدنی نیست اصلا مثلاً صدهزار تومان هستش میشه نود و نه و نیم میگن ارزان شد.»
«خسته شدیم واقعا هر روز که میریم خرید میگن قیمت جدید قیمت قدیم یعنی قیمت‌ها داره ثانیه میزنه.»
«طلا ارزون شده؟ خب چه ربطی به ما داره؟ مرغ ۴ تومنی شده کیلویی ۳۰ تومان و برنج کیسه‌ای ۶۰۰ تومان. ماشین شده ۱۰۰ میلیون. حالا دلار و طلا ارزون شده.»
«ما که طلا و دلار نمیخوریم که هی میگید طلا ارزون شد. ارزون بشه. نه خونه داریم نه ماشین داریم و نه میتونیم زندگی کنیم.»
«به جای دلار و طلا مسکن و خودرو رو ارزان کنید، مواد خوراکی و غذایی را ارزان کنید.»
«من ۲ ماه پیش طلا خریدم و کلی ضرر کردم و ناراحتم، ناراحتیم به خاطر ارزون شدن طلا نیست، به خاطر اینه که دلار، طلا و خودرو ارزون شدن، اما لوازم مصرفی مردم، گوشت، لبنیات و لوازم خانگی گرونتر شدن.»
«دلار که رفت بالا فرداش همه چیز گرون شد. حالا که ارزون شده بازم همه چیز گرونه. خب دلار ارزون بشه اما جنس ارزون نشه چه فایده داره؟»
«ارزانی دلار بی‌فایده است و فقط سیاسیه. اگر واقعا ارزون شده چرا چیزی ارزون نمیشه؟»
انتقاد مردم از افزایش قیمت‌ها در حالی است که مرکز آمار گزارش تورم دی ماه را منتشر کرد. گزارشی که نشان می‌دهد نرخ تورم میانگین به ۳۲٫۲ درصد رسید که نشان از افزایش تورم نسبت به ماه قبل دارد. همچنین تورم نقطه به نقطه ماهانه هم به ۴۶٫۲ درصد رسید که نسبت به مدت مشابه ماه قبل افزایش یافته است.به عبارتی مردم در دی ماه برای تهیه سبد کالایی خود نسبت به سال قبل ۳۲٫۵ درصد بیشتر هزینه کرده‌اند. آماری که انتقادات مردم به افزایش قیمت‌ها را تایید می‌کند.

جای خالی نظارت دقیق در بازار

جمع بندی این گزارش نشان میدهد متاسفانه سیستم نظارتی دقیقی برای رسیدگی به تخلفات واردکنندگان و برخی فروشندگان وجود ندارد.در واقع هرچند تمام مردم انتظار کاهش قیمت اجناس را دارند اما با این حال مافیا اجازه ارزانی کالاها را نمیدهد.براساس این گزارش،طبیعی است در فضایی که مقام قضایی و دولت نمیتواند به وضعیت بازار سر وسامان بدهد همچنان برخی واردکنندگان با ماهیگیری از آب گل آلود به ثروت خود اضافه میکنند.