راهکار استیو هانکه برای کنترل تورم در ایران

همین حالا هم طبق ماده یک قانون پولی و بانکی مصوب سال ۱۳۵۱واحد پول ایران به کسر مشخصی از یک گرم طلا وصل است اما هیچگاه این قانون رعایت نشده است و هیات نظارت اندوخته اسکناسی وجود دارد که پشتوانه اسکناس و مسکوک منتشر شده را کنترل می کند پس مشکل کجاست؟ این هیات انتشار اسکناس را کنترل می کند که تنها ۲/۵ درصد نقدینگی است اما کل پول و نقدینگی را کنترل نمی کند نقدینگی هم توسط بانک مرکزی خلق می شود (پول بیرونی) و هم توسط بانکها (پول درونی) و ظاهرا همه چیز قانونی و فرایند آن به شکل زیر است:

دولت نفت می فروشد و ریال آنرا از بانک مرکزی می گیرد و کاری ندارد دلار نفتی توسط بانک مرکزی قابل تصرف باشد یا نباشد در مرحله بعد برای دلارهای بانک مرکزی تصمیم می گیرد و در اقدامی ظاهرا خیرخواهانه شیوه تخصیص این دلارها را با قیمتی بسیار کمتر از بازار تعیین می کند در ادامه این فرایند برای تامین کسری بودجه تسهیلات تکلیفی به بانکها تحمیل می کند و از بانک مرکزی هم قرض می گیرد سپس با تغییر نرخ ارز در ترازنامه بانک مرکزی (تسعیر) بدهی خود را به بانکها و بانک مرکزی تسویه می کند و به همین راحتی پول پرقدرت به اقتصاد تزریق می شود بانکها هم چه در طرف سپرده و چه تسهیلات باعث خلق پول می شوند در حال حاضر بانکها روزانه بیش از هزار میلیاد تومان سود سپرده پرداخت می کنند که در واقع پمپاژ نقدینگی است و این چرخه باطل همچنان ادامه دارد

روش سیستم تک فلزی طلا که آقای هانکه مطرح می کند که واحد پول به طلا میخکوب شود از سال ۱۹۷۰ به بعد در دنیا به تدریج منسوخ شده و در واقع پشتوانه پول ملی ترکیبی از طلا، ارز و اوراق دولتی است از سوی دیگر مقایسه اقتصاد کشور اروپایی بلغارستان در دهه ۹۰ که به قول ایشان برای مهار تورم پول آن به مارک آلمان میخکوب شده با ایران که شدید ترین تحریمهای تاریخ علیه یک کشور را تجربه می کند قیاس مع الفارق است.

تورم یک پدیده پولی است و این بیماری سالهاست که در دنیا درمان شده و داروی مشخصی دارد و دلیل عدم موفقیت بانک مرکزی ایران در کنترل آن این است که کنترل نقدینگی را در دست ندارد و به اصطلاح استقلال کافی ندارد شاید با انتشار و تعمیق بازار اوراق قرضه برای تامین کسری بودجه دولت و تنظیم نرخ بهره، اوضاع بهبود یابد و شرط آن تغییر فرایند خلق پول است که به آن اشاره کردیم.