راز بازی پولشویی به مثابه آچمز در شطرنج

به گزارش اقتصاددان، یک تحلیلگر مسائل حقوق اقتصادی در یادداشتی اختصاصی برای اقتصاددان نوشت:
هدف تعداد زیادی از اعمال مجرمانه، ایجاد سود برای فرد یا گروهی است که این عمل را انجام می دهد. پولشویی پردازش این عواید مجرمانه برای پنهان کردن منشاء غیرقانونی آنهاست. این فرآیند از اهمیت حیاتی برخوردار است، زیرا مجرم را قادر می‌سازد تا از این سودها بدون به خطر انداختن منبع آنها لذت ببرد.
فروش غیرقانونی اسلحه، قاچاق، و فعالیت‌های جنایات سازمان‌یافته، از جمله قاچاق مواد مخدر و شبکه‌های فحشا، می‌تواند مقادیر زیادی درآمد ایجاد کند. اختلاس، تجارت خودی، رشوه خواری و طرح های کلاهبرداری رایانه ای نیز می تواند سودهای کلانی را به همراه داشته باشد و انگیزه ای برای «مشروعیت بخشیدن» به سودهای غیرقانونی از طریق پولشویی ایجاد کند.
هنگامی که یک فعالیت مجرمانه سود قابل توجهی ایجاد می کند، فرد یا گروه درگیر باید راهی برای کنترل وجوه بدون جلب توجه به فعالیت اصلی یا افراد درگیر پیدا کند. مجرمان این کار را با پنهان کردن منابع، تغییر شکل یا انتقال وجوه به جایی انجام می دهند که کمتر جلب توجه می کنند.
در پاسخ به نگرانی فزاینده در مورد پول شویی، گروه ویژه اقدام مالی در مورد پولشویی (FATF) توسط اجلاس G-7 در پاریس در سال ۱۹۸۹ برای ایجاد یک واکنش هماهنگ بین المللی تأسیس شد. یکی از اولین وظایف FATF تدوین توصیه‌هایی بود که در مجموع ۴۰ توصیه می‌کرد که اقداماتی را که دولت‌های ملی باید برای اجرای برنامه‌های موثر مبارزه با پولشویی انجام دهند را مشخص می‌کرد.

چه مقدار پول در سال شسته می شود؟

بهرلحاظ ماهیت ، پولشویی یک فعالیت غیرقانونی است که توسط مجرمان انجام می شود و خارج از محدوده نرمال آمارهای اقتصادی و مالی رخ می دهد. همراه با برخی از جنبه های دیگر فعالیت های اقتصادی زیرزمینی، تخمین های تقریبی ارائه شده است تا حدی از مقیاس مشکل را نشان دهد.
دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد (UNODC) مطالعه ای را برای تعیین میزان وجوه غیرقانونی تولید شده توسط قاچاق مواد مخدر و جنایات سازمان یافته و بررسی میزان شستشوی این وجوه انجام داد. این گزارش تخمین می‌زند که در سال ۲۰۰۹، عواید مجرمانه ۳٫۶ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی، با ۲٫۷ درصد (یا ۱٫۶ تریلیون دلار) شسته شده است. 
این در حد برآوردی است که صندوق بین المللی پول به طور گسترده نقل کرده است، که در سال ۱۹۹۸ اعلام کرد که اندازه کل پولشویی در جهان می تواند چیزی بین دو تا پنج درصد از تولید ناخالص داخلی جهان باشد. با استفاده از آمار سال ۱۹۹۸، این درصدها نشان می دهد که پولشویی بین ۵۹۰ میلیارد دلار تا ۱٫۵ تریلیون دلار است. در آن زمان، رقم پایین تقریباً معادل ارزش کل تولید یک اقتصاد به اندازه اسپانیا بود.
با این حال، برآوردهای فوق باید با احتیاط رفتار شود. آنها قصد دارند تخمینی از میزان پولشویی ارائه دهند. به دلیل ماهیت غیرقانونی تراکنش ها، آمار دقیقی در دسترس نیست و بنابراین نمی توان تخمین قطعی از میزان پولی که هر ساله در سطح جهان شسته می شود، ارائه داد. بنابراین FATF هیچ آماری در این زمینه منتشر نمی کند.

پولشویی چگونه است؟

در مرحله اولیه یا جایگذاری، پولشویی سودهای غیرقانونی خود را وارد سیستم مالی می کند. این ممکن است با تجزیه مقادیر زیادی از پول نقد به مبالغ کمتر آشکار و کوچکتر که سپس مستقیماً به حساب بانکی واریز می شود، یا با خرید یک سری ابزار پولی (چک، حواله و غیره) که پس از جمع آوری و واریز به آن انجام می شود. حساب در مکان دیگری
پس از ورود وجوه به سیستم مالی، مرحله دوم یا لایه گذاری، انجام می شود. در این مرحله، شوینده درگیر یک سری تبدیل یا جابه‌جایی وجوه می‌شود تا آنها را از منبع خود دور کند. وجوه ممکن است از طریق خرید و فروش ابزارهای سرمایه گذاری هدایت شود، یا شویی ممکن است به سادگی وجوه را از طریق یک سری حساب در بانک های مختلف در سراسر جهان انتقال دهد. این استفاده از حساب‌های پراکنده برای پولشویی به‌ویژه در حوزه‌های قضایی که در تحقیقات مبارزه با پولشویی همکاری نمی‌کنند، رایج است. در برخی موارد، شوینده ممکن است نقل و انتقالات را به عنوان پرداخت برای کالاها یا خدمات پنهان کند، بنابراین ظاهری قانونی به آنها می دهد.
پس از پردازش موفقیت آمیز سودهای مجرمانه خود در دو مرحله اول، پولشویی آنها را به مرحله سوم (یکپارچه سازی) منتقل می کند که در آن وجوه دوباره وارد اقتصاد قانونی می شود. یک پولشو ممکن است تصمیم بگیرد وجوه را در املاک، دارایی های لوکس یا سرمایه گذاری های تجاری سرمایه گذاری کند.

پولشویی کجا اتفاق می افتد؟

از آنجایی که پولشویی نتیجه تقریباً تمام جرایم سود آور است، عملاً در هر نقطه از جهان می تواند رخ دهد. به طور کلی، پولشویی ها به دنبال کشورها یا بخش هایی هستند که به دلیل برنامه های ضعیف یا ناکارآمد ضد پولشویی، خطر شناسایی در آنها کم است. از آنجایی که هدف از پولشویی بازگرداندن وجوه غیرقانونی به فردی است که آنها را تولید کرده است، پول شو ها معمولا ترجیح می دهند وجوه را از طریق سیستم های مالی پایدار منتقل کنند.
فعالیت پولشویی نیز ممکن است از نظر جغرافیایی بر اساس مرحله ای که وجوه شسته شده به آن رسیده است متمرکز شود. برای مثال، در مرحله قرار دادن، وجوه معمولاً نسبتاً نزدیک به فعالیت زیربنایی پردازش می شوند.  اما نه در هر مورد، در کشوری که منابع مالی از آنجا منشاء می شود.
با مرحله لایه‌ گذاری، یک پولشو ممکن است یک مرکز مالی فراساحلی، یک مرکز تجاری بزرگ منطقه‌ای، یا یک مرکز بانکی جهانی را انتخاب کند – هر مکانی که زیرساخت مالی یا تجاری کافی را فراهم می‌کند. در این مرحله، وجوه شسته‌شده همچنین ممکن است فقط حساب‌های بانکی را در مکان‌های مختلف ترانزیت کند، جایی که این کار می‌تواند بدون باقی ماندن ردپایی از منبع یا مقصد نهایی آنها انجام شود.
در نهایت، در مرحله ادغام، شست‌وشوها ممکن است سرمایه‌گذاری وجوه شسته‌شده را در مکان‌های دیگر سرمایه‌گذاری کنند، اگر در اقتصادهای ناپایدار یا مکان‌هایی که فرصت‌های سرمایه‌گذاری محدودی را ارائه می‌دهند، تولید شده باشند.

پولشویی چه تاثیری بر کسب و کار دارد؟

یکپارچگی بازار خدمات بانکی و مالی به شدت به این درک بستگی دارد که در چارچوب استانداردهای قانونی، حرفه ای و اخلاقی بالا عمل می کند. شهرت برای صداقت یکی از با ارزش ترین دارایی های یک موسسه مالی است.
اگر وجوه حاصل از فعالیت‌های مجرمانه را بتوان به راحتی از طریق یک موسسه خاص پردازش کرد. چه به این دلیل که کارمندان یا مدیران آن رشوه گرفته‌اند یا به این دلیل که موسسه چشم خود را بر ماهیت مجرمانه چنین وجوهی می‌بندد. موسسه می‌تواند به مشارکت فعال با مجرمان کشیده شود و بخشی از خود شبکه جنایی شود. شواهد چنین همدستی تأثیر مخربی بر نگرش سایر واسطه های مالی و مقامات نظارتی و همچنین مشتریان عادی خواهد داشت.
در مورد پیامدهای بالقوه منفی اقتصاد کلان پولشویی کنترل نشده، می توان به تغییرات غیرقابل توضیح در تقاضای پول، خطرات احتیاطی برای سلامت بانک، اثرات آلوده کننده بر تراکنش های مالی قانونی، و افزایش نوسانات جریان های سرمایه بین المللی و نرخ های ارز به دلیل پیش بینی نشده فرامرزی اشاره کرد. نقل و انتقالات دارایی همچنین، از آنجایی که پولشویی موفق به فساد و جنایت پاداش می دهد، به یکپارچگی کل جامعه آسیب می رساند و دموکراسی و حاکمیت قانون را تضعیف می کند.

پولشویی چه تأثیری بر توسعه اقتصادی دارد؟

پولشوها به طور مستمر به دنبال راه های جدیدی برای تطهیر وجوه خود هستند. اقتصادهایی که دارای مراکز مالی در حال رشد یا در حال توسعه هستند، اما کنترل‌های ناکافی دارند، به ویژه آسیب‌پذیر هستند زیرا کشورهای دارای مرکز مالی مستقر رژیم‌های جامع مبارزه با پولشویی را اجرا می‌کنند.
تفاوت‌های بین سیستم‌های ملی مبارزه با پولشویی توسط پولشویی‌ها مورد سوء استفاده قرار می‌گیرد. که تمایل دارند شبکه‌های خود را با اقدامات متقابل ضعیف یا ناکارآمد به کشورها و سیستم‌های مالی منتقل کنند.
برخی ممکن است استدلال کنند که اقتصادهای در حال توسعه نمی توانند در مورد منابع سرمایه ای که جذب می کنند بسیار انتخابی عمل کنند. اما به تعویق انداختن اقدام خطرناک است. هر چه بیشتر به تعویق بیفتد، جرایم سازمان‌یافته ریشه‌دارتر می‌شود.
همانند صداقت آسیب‌دیده یک مؤسسه مالی، زمانی که بخش‌های تجاری و مالی یک کشور تحت کنترل و نفوذ جرایم سازمان‌یافته در نظر گرفته شوند، تأثیر کاهشی بر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی وجود دارد. بنابراین مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم بخشی از ایجاد یک محیط تجاری دوستانه است که پیش شرط توسعه اقتصادی پایدار است.

هزینه های اجتماعی و سیاسی احتمالی پولشویی، اگر کنترل نشود یا به طور ناکارآمد با آن برخورد شود، جدی است. جرایم سازمان‌یافته می‌توانند به نهادهای مالی نفوذ کنند، کنترل بخش‌های بزرگی از اقتصاد را از طریق سرمایه‌گذاری به دست آورند، یا به مقامات دولتی و در واقع دولت‌ها رشوه دهند.
نفوذ اقتصادی و سیاسی سازمان های جنایی می تواند ساختار اجتماعی، استانداردهای اخلاقی جمعی و در نهایت نهادهای دموکراتیک جامعه را تضعیف کند. در کشورهای در حال گذار به نظام های دموکراتیک، این نفوذ جنایتکارانه می تواند این گذار را تضعیف کند. اساساً، پولشویی به طور جدایی ناپذیری با فعالیت مجرمانه زمینه ای که آن را ایجاد کرده است، مرتبط است. شویی باعث ادامه فعالیت مجرمانه می شود.

مبارزه با پولشویی چگونه به مبارزه با جرم کمک می کند؟

پولشویی یک تهدید برای عملکرد خوب یک سیستم مالی است. با این حال، می تواند پاشنه آشیل فعالیت مجرمانه نیز باشد.
در تحقیقات مجری قانون در مورد فعالیت های مجرمانه سازمان یافته، اغلب ارتباط های ایجاد شده از طریق سوابق تراکنش های مالی است که امکان یافتن دارایی های پنهان را فراهم می کند و هویت مجرمان و سازمان جنایی مسئول را مشخص می کند.
زمانی که وجوه مجرمانه از دزدی، اخاذی، اختلاس یا کلاهبرداری به دست می‌آید، تحقیقات پولشویی اغلب تنها راه برای یافتن وجوه دزدیده شده و بازگرداندن آنها به قربانیان است.
مهمتر از همه، هدف قرار دادن جنبه پولشویی فعالیت مجرمانه و محروم کردن مجرم از دستاوردهای غیرقانونی اش به معنای ضربه زدن به او در جایی است که او آسیب پذیر است. بدون سود قابل استفاده، فعالیت مجرمانه ادامه نخواهد داشت.

تک تک دولت ها باید در مورد آن چه کاری انجام دهند؟

برای مبارزه با پولشویی کارهای زیادی می توان انجام داد، و در واقع، بسیاری از دولت ها قبلاً رژیم های جامع مبارزه با پولشویی را ایجاد کرده اند. هدف این رژیم ها افزایش آگاهی از این پدیده (هم در داخل دولت و هم در بخش خصوصی تجاری ) و سپس ارائه ابزارهای قانونی یا نظارتی لازم به مقامات مسئول مبارزه با این مشکل است.
برخی از این ابزارها عبارتند از جرم انگاری عمل پولشویی. اعطای اختیار به سازمان های تحقیقاتی برای ردیابی، توقیف و در نهایت مصادره دارایی های مشتق از جنایت. و ایجاد چارچوب لازم برای اجازه دادن به آژانس های درگیر برای تبادل اطلاعات بین خود و با همتایان خود در سایر کشورها.
بسیار مهم است که دولت ها همه صداهای مربوطه را در توسعه یک برنامه ملی مبارزه با پولشویی مشارکت دهند. به عنوان مثال، آنها باید مجریان قانون و مقامات نظارتی مالی را با بخش خصوصی همراه کنند تا مؤسسات مالی را قادر به ایفای نقش در مقابله با مشکل کنند. این به معنای مشارکت دادن مقامات مربوطه در ایجاد سیستم های گزارش دهی تراکنش های مالی، شناسایی مشتری، استانداردهای نگهداری سوابق و ابزاری برای تأیید انطباق است.

آیا دولت هایی که تدابیری در دست دارند هنوز باید نگران باشند؟

پولشویی ها در طول زمان نشان داده اند که در ایجاد طرح های جدید برای دور زدن اقدامات متقابل یک دولت خاص، بسیار تخیلی هستند. یک سیستم ملی باید به اندازه کافی انعطاف پذیر باشد تا بتواند طرح های جدید پولشویی را شناسایی کرده و به آنها پاسخ دهد.

طرح‌های پولشویی در مقیاس بزرگ همواره حاوی عناصر فرامرزی هستند. از آنجایی که پولشویی یک مشکل بین المللی است، همکاری بین المللی یک ضرورت حیاتی در مبارزه با آن است. تعدادی ابتکار برای مقابله با این مشکل در سطح بین المللی ایجاد شده است.
سازمان‌های بین‌المللی، مانند سازمان ملل یا بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی، در پایان دهه ۱۹۸۰ برخی اقدامات اولیه را برای رسیدگی به این مشکل انجام دادند. پس از ایجاد FATF در سال ۱۹۸۹، گروه‌های منطقه‌ای – اتحادیه اروپا، شورای اروپا، سازمان کشورهای آمریکایی، استانداردهای ضد پولشویی را برای کشورهای عضو خود ایجاد کردند. کارائیب، آسیا، اروپا و جنوب آفریقا سازمان‌های منطقه‌ای مشابه گروه ویژه مبارزه با پولشویی ایجاد کرده‌اند و گروه‌های مشابهی برای غرب آفریقا و آمریکای لاتین در سال‌های آینده برنامه‌ریزی شده‌اند.

ق