درآمد نفتی تک مسیر جایگزین خلق پول

مقایسه عملکرد وصول درآمدهای حاصل از صادرات نفت، میعانات گازی، گاز طبیعی، فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمی در دو ماه امسال نسبت به پارسال نشان می‌دهد وصول درآمدهای ارزی در فروردین‌ماه و اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱ بیش از ۶۰ درصد بیشتر از مدت مشابه پارسال بوده است. برای نمونه درآمدهای پتروشیمی که به سامانه نیما واریز شده در دو ماه نخست پارسال ۱.۵ میلیارد دلار بود که در دو ماه امسال به دو میلیارد و ۴۵۰ میلیون دلار رسیده است.

گزارش دیوان محاسبات از درآمدهای نفتی ایران

گزارش تفصیلی برشی از تفریغ بودجه ۶ ماهه اول سال ۱۴۰۱ منتهی به پایان شهریورماه از سوی کارشناسان دیوان محاسبات تهیه و منتشر شد. این گزارش حاکی است که تا زمان مذکور، ۱۳ درصد از احکام به صورت کامل اجرایی شده است. در ۲۱ درصد عدم اجراء و در ۶۶ درصد اجرای بخشی از احکام بودجه را شاهد هستیم.همچنین بر اساس این گزارش، روند میزان کسری بودجه در ۶ ماهه نخست سال جاری کاهشی بوده است.افزایش ۴۴۶ درصدی میزان وصولی ریالی حاصل از نفت خام، میعانات گازی و خالص گاز صادراتی در دوره گزارشگری فعلی نسبت به مدت مشابه سال قبل، وصولی نزدیک به ۱۰۰ درصدی درآمدهای مالیاتی و بیش از ۸۹ درصدی سایر درآمدها نسبت به مصوب ۶ ماهه، کاهش ۶۴ درصدی تعداد دستگاه‌های حساب نداده، افزایش ۱۲ درصدی میزان ثبت اطلاعات کارکنان دستگاه‌های اجرایی در سامانه پاکنا در مقایسه با مدت چهارماهه قبلی از مهمترین یافته‌های دیوان محاسبات است.

به گزارش اقتصاددان به نقل از ایرنا  ،   همچنین بر اساس این گزارش، روند میزان کسری بودجه در ۶ ماهه نخست سال جاری کاهشی بوده است. افزایش ۴۴۶ درصدی میزان وصولی ریالی حاصل از نفت خام، میعانات گازی و خالص گاز صادراتی در دوره گزارشگری فعلی نسبت به مدت مشابه سال قبل، وصولی نزدیک به ۱۰۰ درصدی درآمدهای مالیاتی و بیش از ۸۹ درصدی سایر درآمدها نسبت به مصوب ۶ ماهه، کاهش ۶۴ درصدی تعداد دستگاه‌های حساب نداده، افزایش ۱۲ درصدی میزان ثبت اطلاعات کارکنان دستگاه‌های اجرایی در سامانه پاکنا در مقایسه با مدت چهارماهه قبلی از مهمترین یافته‌های دیوان محاسبات است.

گزارش این نهاد نظارتی از ارزیابی اجرای قانون بودجه سال ۱۴۰۱ در شش ماهه نخست، نشان می‌دهد:

– از بین تعداد ۶۹ حکم که متضمن تدوین، تهیه، تصویب و ابلاغ آیین‌نامه، دستورالعمل، سازوکار اجرایی، ترتیبات اجرایی، شیوه‌نامه پرداخت تا پایان شهریور سال ۱۴۰۱ بودند، برای ۵۵ درصد (۳۸ حکم) اقدام لازم صورت پذیرفته، و درخصوص ۴۵ درصد (۳۱ حکم) احکام قانون بودجه نقض شده است.

– در ۴۹ مورد ردیف درآمدی، وصولی صورت نگرفته که از جمله دلایل کسری بودجه محسوب می‌شود و تعداد ۵۹ ردیف درآمدی، دارای وصولی کمتر از ۵۰ درصدی نسبت به پیش‌بینی‌ بوده و ۱۸ مورد ردیف درآمدی جدید نیز وصولی نداشته است.

– تخصیص اعتبار برای طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای با تاریخ پیش‌بینی خاتمه در پایان سال ۱۴۰۱ به منظور بهره‌برداری به موقع این طرح ها، کامل و بهینه نبوده است. از میان ۱۱۷ طرح مذکور با پیش بینی تاریخ اتمام در پایان سال ۱۴۰۱، صرفاً به ۴۵ طرح تخصیص اعتبار ۰.۰۳ درصدی تا ۱۲۱.۸۵ درصدی صورت گرفته و برای بقیه طرح‌ها به تعداد ۷۲ مورد هیچگونه تخصیص اعتباری انجام نشده است. لازم به ذکر است تخصیص ۱۰۰ درصدی اعتبار به این طرح‌ها موجب بهره‌برداری به موقع آنها و افزایش اثربخشی لازم خواهد شد.

تعداد ۱۹۲۸ دستگاه اجرایی (۴۰ درصد) اطلاعات کارکنان خود را در مهلت مقرر سامانه پاکنا ثبت نکرده اند. همچنین تعداد ۱۹۱۶ دستگاه اجرایی (۴۰ درصد) لیست حقوق و مزایای کارکنان خود را در سامانه موضوع ماده (۲۹) قانون برنامه ششم توسعه کشور در موعد قانونی ثبت نکرده‌اند.

– وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از محل فعالیت‌هایی از جمله «درمان ناباروری» و «تدوین و اجرای سیاست‌های جمعیتی کشور» هیچگونه اعتباری دریافت نکرده که این موضوع موجب عدم تحقق اهداف قانونگذار تا مقطع کنونی شده است. درخصوص پرونده الکترونیک سلامت ایرانیان نیز اقداماتی به صورت ناقص و پراکنده توسط وزارت بهداشت و سازمان‌های بیمه گر صورت گرفته است. طبق ماده (۷۴) قانون برنامه ششم توسعه، وزارت بهداشت و درمان مکلف بود ظرف دو سال اول اجرای برنامه ششم (پایان سال ۱۳۹۷) نسبت به استقرار پرونده الکترونیک سلامت اقدام نماید اما هدف قانونگذار تا مقطع کنونی به صورت کامل محقق نشده است.

– تعداد ۳۴۳ شرکت اطلاعات خود و ‌شرکت ها و موسسات تابعه و وابسته را در سامانه یکپارچه اطلاعات ‌شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی مستقر در وزارت امور اقتصادی و دارایی ثبت و به‌روزرسانی نکرده اند. همچنین ۲۲ شرکت آمار نیروی انسانی خود را حداکثر تا ۳۱ اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱ در پایگاه اطلاعات کارکنان نظام اداری (پاکنا) وارد ننموده‌اند.
– تعداد ۹۳ دستگاه اجرایی قانون ممنوعیت عضویت همزمان مقامات و معاون آنان و مدیران ‌دستگاه‌های اجرایی کارکنان شاغل در کلیه پست‌های مدیریتی در هیات‌ مدیره، مدیریت عاملی و سایر مدیریت‌های اجرایی ‌شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی و سازمان‌ها را رعایت نکرده‌اند و اطلاعات اموال غیرمنقول از جمله انفال و اموال تملیکی در اختیار ۳۷۹ دستگاه اجرایی در سامانه جامع اموال دستگاه‌های اجرایی(سادا) در موعد مقرر قانونی ثبت و یا تکمیل نشده است.

طبق قانون مهلت جذب اعتبارات عمرانی دستگاه‌های اجرایی هر سال تا شهریور ماه سال بعد تمدید می‌شود، لذا دولت ۱۲ ماه برای جذب این منابع و اجرای پروژه های عمرانی فرصت دارد.همچنین از ابتدای شروع به‌کار دولت سیزدهم صادرات نفت ایران نسبت به قبل افزایش یافته و آنطور که جواد اوجی، وزیر نفت اعلام کرده تا به امروز پول نفت فروخته شده در سررسیدهای خود وصول شده است. وزارت نفت از ابتدای شروع به‌کار دولت سیزدهم توانسته هم‌زمان با افزایش دریافت پول نفت از مشتریان خود، قراردادهای جدیدی برای فروش نفت خام با سایر کشورها منعقد کند. همچنین به گفته وی، بیش از ۱۲.۵ میلیارد دلار ارز حاصل از فروش محصولات پتروشیمی به سامانه نیما در سال گذشته واریز شده و اگر می‌خواستیم با روش دولت قبل به سمت فروش نفت برویم، معلوم نبود قیمت ارز چگونه بود.

وی با بیان اینکه در سال ۱۴۰۰ بیش از چهار برابر بیشتر وصول مطالبات نسبت به سال ۱۳۹۹ در بخش صادرات گاز انجام شده است، اظهار کرد: پارسال چهار میلیارد دلار وصول مطالبات در بخش گاز انجام شده، در حالی که این رقم در سال ۱۳۹۹ برابر با یک میلیارد و ۲۵ میلیون دلار بوده است.

آیا پول فروش نفت جایگزین خلق نقدینگی می‌شود؟

اخیرا نیز محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهوری اعلام کرد امروز نفت را به‌خوبی می‌فروشیم و جابه‌جایی پول به نحو مطلوب انجام و هزینه‌های جاری کشور بدون استقراض و روش‌هایی که منجر به تورم شود تامین می‌شود. امروز با وجود تصویری که از کشورمان نمایش داده می‌شود، ایران در نقطه بسیار خوبی قرار گرفته و در این مدت توانستیم گره‌های بسیار بزرگی را در فروش نفت، جابه‌جایی پول، تامین کالاهای اساسی و سایر موارد پشت سر بگذاریم.علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت نیز به‌تازگی با انتشار مطلبی در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: صادرات نفت ایران در ماه پیش رکورد چند سال اخیر را شکست و پول فروش آن جایگزین خلق سرسام‌آور نقدینگی می‌شود.

روزهای پردرآمد نفتی

محمد خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک در خصوص افزایش درآمدهای نفتی ایران، گفت: باتوجه به شرایط تحریمی نمی‌توان جزئیات این مساله را اعلام کرد، کلیاتی که در این رابطه مطرح شده گویای شرایط مطلوب در اوضاع فروش نفت بوده، اکنون اقداماتی در این راستا انجام می‌شود و موضوعاتی که توسط مسوولان در این راستا مطرح می‌شود قابل استناد است.
وی با اشاره به توسعه همکاری‌های ایران و روسیه و تاثیر آن در افزایش درآمدهای نفتی، اظهار کرد: درخصوص فرآورده‌های نفتی فرایند کار مثبت است، هرچند در شرایط فعلی باوجود تحریم برای فروش فراورده‌های نفتی ایران مشکلی نداریم اما چنانچه روسیه فرآورده‌های نفتی مازاد داشته باشد و در اختیار ما بگذارد، می‌توانیم ضمن تامین نیاز داخل در صورت لزوم، نسبت به صادرات اقدام کنیم.

نماینده‌ سابق ایران در اوپک ادامه داد: درخصوص گاز نیز به دلیل اینکه در فصل زمستان با کمبود گاز مواجه هستیم به‌جای اینکه به صنایع سوخت مایع بدهیم، می‌توانیم نیاز گازی آن‌ها را تامین و کمبود در فصل زمستان را از این طریق برطرف کنیم، ضمن اینکه می توانیم مازاد گاز روسیه را سوآپ کنیم و درآمدی از این طریق نصیب کشور شود و یا گاز روسیه را خریداری و به کشورهای متقاضی بفروشیم.به گفته خطیبی، درمورد فرآورده‌های نفتی و گاز شرایط مثبت است و می‌تواند برای کشور درآمدزا باشد و حتی برخی از کمبودها را جبران کند.طبق اعلام سازمان برنامه و بودجه، آمار عملکرد متغیرهای اصلی پنج‌ ماه سال ۱۴۰۱ نشان‌ می‌دهد که در این مدت وصول درآمدهای نفتی ۷۰۰ درصد افزایش یافته و منابع فروش نفت و فرآورده‌های نفتی به ۱۱۴ هزار میلیارد تومان رسیده است. این آمار گویای این است که دولت سیزدهم هم توانسته نسبت به دولت پیش نفت بیشتری صادر کند، هم اینکه پول فروش آن به کشور بازگردد که به‌معنای موفقیت دولت در دور زدن تحریم‌های نفتی است.