حجم مشارکت بورس و بانک ها در درآمدزایی دولت

در هفته منتهی به ۸ شهریور ماه ۱۴۰۱ میزان مشارکت بانک ها در بازار اولیه برابر با ۸۷۰ میلیارد تومان به ثبت رسید. مجموع اوراق خریداری شده توسط بانک ها در این بازار برابر با ۱۳ هزار و ۳۰۴ میلیارد تومان بوده که البته فاصله زیادی با خرید بورسی ها داشته است.

اقتصاددان: روند فروش اوراق بدهی دولتی در سال جاری مسیری صعودی داشته و پس از ۱۵ مرحله تقریبا به مرز ۳۶ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان رسید.

در این بازار دولت اوراق بدهی خود را به مشتریان خود اعم از بانک ها و بورسی ها عرضه کرده و این نهادها نیز با توجه به نرخ سود و مطلوبیت اوراق در این معاملات مشارکت می کنند.

فروش بیشتر اوراق در این بازار به نوعی در آمدزایی دولت محسوب شده که البته به باور برخی اقتصاددانان اتفاقی مفید برای اقتصاد کشور قلمداد می شود. چرا که تامین کسری بودجه از این مسیر افزایش تورم کمتری را در پی خواهد داشت.

از سوی دیگر خرید اوراق از سوی بانک ها در بازار اولیه نیز به نوعی ابزاری است که می توانند با تکیه بر آن در بازار باز اقدام به استقراض پول از بانک مرکزی کنند.

در همین رابطه در هفته پانزدهم بازار اولیه اوراق بدهی دولتی در سال جاری در حدود ۲ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان اوراق فروخته شده و مرز خرید اوراق در این بازار را از سطح ۳۶ همت عبور داد. درحدود ۱۳ هزار میلیارد تومان از این اوراق را تا پایان هفته اول شهریور ماه، بانکی ها خریداری کرده اند.

سهم ۱۳ همتی بانک ها در خرید اوراق بدهی دولتی

در هفته منتهی به ۸ شهریور ماه میزان مشارکت بانک ها در بازار اولیه برابر با ۸۷۰ میلیارد تومان به ثبت رسید. مجموع اوراق خریداری شده توسط بانک ها در این بازار برابر با ۱۳ هزار و ۳۰۴ میلیارد تومان بوده که البته فاصله زیادی با خرید بورسی ها داشته است.

نهادهای تامین سرمایه که دیگر مشتری در این بازار هستند در این هفته سهمی برابر با ۲۳ هزار و ۱۷۰ هزار میلیارد تومان را در خرید اوراق داشته اند که عمده دلیل آن بالاتر بودن نرخ سود اوراق عرضه شده بوده است.

نکته مهم دیگر این معاملات آن است که در این بده بستان، جدا از حجم بالای مشارکت بازار سرمایه، روند خرید از سوی بورس هم به مراتب صعودی تر از بانک ها بوده و شیب فزاینده تری داشته است.

سهم ۶۳٫۵ درصدی بورسی ها در خرید اوراق

با توجه به آن که کل اوراق خریداری شده در این بازار برابر با ۳۶ هزار و ۴۷۶ میلیارد تومان بوده می توان گفت سهم نهادهای مالی از خرید اوراق در این هفته تقریبا معادل با ۳۶٫۵ درصد و سهم بورسی ها برابر با ۶۳٫۵ درصد بوده است.

سهمی که در بورس روندی صعودی داشته و در بانک ها به مرور نزولی تر شده است. در همین رابطه کارشناسان دو عامل را از مهمترین دلایل این رویداد قلمداد می کنند.

نخست وضعیت نقدینگی بد در نهادهای مالی است. ایجاد مازاد تقاضا در بازار های بین بانکی و رشد بدهی بانک ها به بانک مرکزی یکی از مهم ترین شواهد بر این مدعا محسوب می شود.

عامل دیگر اما به خصوصیت اوراق بر می گردد. به طور کلی بانک ها به دلیل ماهیت میان مدت خود خواهان اوراقی هستند که تاریخ سررسید کوتاه مدت تری داشته و در عین حال نرخ سود بالاتری نیز داشته باشد. سهم کمتر این دسته از اوراق در عرضه دولتی می تواند دلیل دیگر مشارکت پایین بانکی ها باشد.

/پ