جای خالی انرژی خورشیدی دراقتصاد ایران

به گزارش اقتصاددان مهدی ناعمی در یادداشتی اختصاصی برای اقتصاددان نوشت:

دنیای فردا بر پایه ۴ حوزه اصلی در حال ساخت و ایجاد است.
این ۴ حوزه عبارتند از:
– انرژی
– ارتباطات
– نانو
– هوا فضا

وقتی به این ۴ حوزه نگاه کنیم دو ویژگی خاص در آنها بارز است.
سطح بالای تکنولوزی و به روز رسانی در کنار هوشمند سازی روز افزون .
نکته مهم دیگر پیوستگی و وابستگی کامل این ۴ حوزه به یکدیگر در دنیای فردا است.

در حوزه انرژی؛ به دلایلی چون :
– هزینه بالای سوخت فسیلی
– بهره وری و ایجاد ارزش افزوده برای منابع فسیلی
– حفظ محیط زیست و کاهش انواع آلودگی
– استقلال در منبع انرژی
– هماهنگی با نوع زندگی فردا
امروزه بشر رو به استفاده از منابع انرژی پاک ( نور خورشید ؛ باد ؛ زباله ؛ امواج دریا ) آورده است.

وقتی صحبت از انرژی خورشیدی می کنیم ؛ در واقع در حال صحبت از لبه تکنولوژی هستیم.

بحران انرژی حاصل از جنگ اعراب و اسرائیل و گسترش روز افزون مصرف انرژی برق در جهان موجب شد تا بشر به دنبال افزایش ظرفیت تولید انرژی برق از طریق انرژی های هسته ای و پاک باشد.

در خصوص انرژی خورشیدی ؛ شاید روز اول که این تصور به وجود آمد بسیاری آن را نشدنی ارزیابی کرده یا حتی وقتی اولین سلول خورشیدی با آن ابعاد و هزینه ساخته شد ؛ باز بسیاری آن را نوعی کار غیر اقتصادی تلقی کردند.

با گذشت زمان و پیشرفت روز افزون تکنولوژی و ادامه بدون توقف آن؛ امروزه شاهد نسل‌های جدیدی از انواع سلول‌های خورشیدی با کیفیت و عمر مفید بسیار بالا در کنار کاهش قیمت چشمگیر و اقتصادی هستیم.

امروزه دیگر سلول‌های خورشیدی تنها به عنوان یک پنل نیروگاهی استفاده نمی شود.
ما امروز سلول‌های خورشیدی را در صنعت خودرو ؛ هوا فضا ؛ ساختمان ؛ کارخانه ها ؛ روشنایی معابر عمومی یا ویلاها و منازل شخصی به خوبی میتوانیم مشاهده کنیم.

مثلا در ساختمان ها؛  امروزه نمای ساختمان یا پریزهای برق از نوع سلول خورشیدی انتخاب می‌شوند.
این یعنی در طراحی اولیه ساختمان جهت گیری شکل ساختمان نسبت به نور خورشید در نظر گرفته می‌شود.
این یعنی کاهش هزینه های سیم کشی در ساختمان.
این یعنی کاهش هزینه های انرژی ساکنان ساختمان.
این یعنی کاهش آلودگی هوا.

در خصوص ایران ؛ با تلاش دلسوزانه کارشناسان متخصص با دیدگاه به روز و فردایی در دوره دوم ریاست جمهوری خاتمی طرح جامع استفاده از انرژی های پاک ؛ از جمله خورشیدی ؛ تصویب شد.

این طرح عالی در اجرا تاکنون به دلایل :
– عدم ثبات
– الگوی اقتصادی دولتی و قیمت دستوری
– نامشخص بودن وضعیت مالکیت و سرمایه
– تضاد منافع و رانت مجریان
– عدم آشنایی با تکنولوژی و نداشتن دیدگاه فردایی
با وجود مزیت مطلق اقتصادی ( به لحاظ دارا بودن زمین بایر و نور خورشید مناسب ) موفق نبوده و انجام نشده است.

تکنولوژی انرژی خورشیدی را در ایران سعی کردند تا با تولید سلول های خورشیدی و پنل آن تولید نمایند ( همان شعار گمراه کننده خودکفایی ).
اما وقتی ایران موفق به ساخت نمونه نسل اول سلول خورشیدی شد که دنیا در حالت استفاده از نسل هفتم و هشتم سلول خورشیدی بود!!
هزینه تمام شده تولید و کیفیت آن قطعا در انتخاب این محصول داخلی جهت استفاده در تولید انرژی برق کاملا غیر اقتصادی و رد شده بود.

این نتیجه اتخاذ سیاست غلط و گمراه کننده خودکفایی بود.
چون این تکنولوژی روز بایستی قبل از اینکه در داخل به عنوان محصول مصرفی استفاده شود ؛ باید وارد می شد.

طبق آخرین برآوردها برای تجهیزات فنی وارداتی و فضای لازم ( زمین بایر )یک نیروگاه خورشیدی ؛ هر مگاوات نیاز به :
– یک میلیون یورو
– ۱/۵ تا ۲ هکتار زمین دارد.

زمین باید دارای خصوصیاتی چون :
– نزدیکی به پست های برق حداقل ۶۰ تا ۴۰۰ کیلو ولت در فاصله حداکثر ۴ کیلومتر.
– نزدیکی به خطوط انتقال برق فشار قوی
– مشخصه های خاص زمین شناسی و هواشناسی ( به لحاظ جنس و مقاومت خاک ؛ حرکت باد و رطوبت ؛ سال تابش نور خورشید و ..) باشد.

این زمین های بایر به راحتی در بیابانهایی ایران قابل مشاهده هستند .
نحوه تملک آن هم داشتن طرح تایید شده مزرعه خورشیدی از وزارت نیرو و تایید سازمان های زمین شهری و مراتع و جنگلبانی و… ( برای اطلاعات دقیقتر به سایت ساتبا مراجعه کنید )
می باشد.
اما وقتی شما با داشتن طرح و مشخص کردن بیابان خدا به مراکز مراجعه می کنید ؛ متوجه می‌شوید دوستان !! تمام این زمین ها را حتی بدون داشتن طرح و بدون هیچ عملیات عمرانی تملک و رزرو کرده اند !!

اما بازگردیم به بحث سرمایه گذاری یک میلیون یورو برای هر مگاوات تولیدی !!

خوب در ظاهر رقم سنگینی به نظر میرسد .
مثلا یک نیروگاه ۲۰ مگاواتی نیاز به ۲۰ میلیون یورو سرمایه دارد.

این سرمایه از طریق همکاری بخش خصوصی داخلی و خارجی با داشتن یک وضعیت نرمال و با ثبات نسبی اقتصادی به راحتی قابل تامین است.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع