برای مدیریت شهری پلاسکو و سینا اطهر تفاوتی ندارد/ هر اتفاقی بیفتد تقصیرشان نیست!

حوالی ساعت ۲۱ چهارشنبه خبر انفجار در یک مرکز درمانی به سرعت در تمام رسانه‌های کشور پخش شد. شاید واکنش به این خبر و بعد اعلام آمار فوتی‌ها، برای مردمان کشور ما که هر روز در معرض اخبار ناگوار قرار می‌گیرند، نسبت به وقوع حادثه پلاسکو، عادی‌تر جلوه کرد اما گستردگی حادثه حداقل در میزان فوتی‌ها دست کمی از مورد اولی نداشت.

از همان دقایق اولیه علت حادثه انفجار کپسول گاز عنوان شد. شهرداری و شورای شهر تهران نیز برای آنکه جلوی هجمه‌های احتمالی نسبت به خودشان را بگیرند، گفتند ما سه یا چهار بار اخطار داده‌ایم و مسئولان کلینیک، سلامتی را فدای سودهای شخصی کرده‌اند.

اما نکته‌ای که ذهن افکار عمومی را به خودش مشغول کرد، این بود که چرا نحوه برخود با حادثه کلینیک سینا اطهر با حادثه پلاسکو متفاوت بود. در آن زمان شهرداری و شورا هرچند درست، در معرض اولین هجمه‌ها قرار گرفتند و کوتاهی آن‌ها در جلوگیری از فعالیت ساختمان ناایمن پلاسکو، در صدر اخبار منتشر شده قرار گرفت.

اصلاح‌طلبانی که حالا سکان‌دار مدیریت شهری شدند، آن زمان مکررا می‌گفتند که اگر شهرداری می‌خواست می‌توانست جلوی فعالیت ساختمان را بگیرد ولی حالا با حادثه رخ داده در کلینیک سینا اطهر، تمام مسئولیت خود را محدود به اخطاریه می‌دانند.

با مستمسک اصلاح‌طلبان راجع به پلاسکو، آن‌ها را نقد نمی‌کنیم

مهدی داوری، مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی در واکنش به وقوع این حادثه گفته در سال ۹۶، ۹۷ و ۹۸ هم از این ساختمان بازدید کردیم و در سال ۹۸ به مالکین ابلاغ کردیم در شرایط ناایمن هر اتفاقی بیفتد، مسئولیتش با خود شماست.

به گفته داوری؛ قانونی که به سازمان آتش‌نشانی اختیار دهد خودش به دلیل عدم ایمنی ساختمانی را تعطیل کند وجود ندارد و ما ضابط قضایی نیستیم. وقتی مردم در منازل و ساختمان‌های شخصی هستند باید مسئولیت داشته باشند. به غیر از اینکه قانون به چند دستگاه در خصوص ایمنی پرداخته، اگر شهروندی از دستورالعمل‌های ایمنی استنکاف کند قانون واضح برخورد نکرده است. نمی‌توانیم متکی به گزارشات قوه قضائیه باشیم و روند سریع نیست.

اما مهدی چمران، رییس شورای شهر چهارم در پاسخ به این پرسش خبرنگار اقتصاد آنلاین مبنی بر اینکه شهرداری تا کجا اختیار دارد تا فعالیت ساختمان‌های نا ایمن را محدود کند، می‌گوید: همانطور که اصلاح‌طلبان با واکنش‌های سیاسی از حادثه پلاسکو سوء استفاده و برداشت کرده و در نهایت در انتخابات پیروز شدند، من نمی‌خواهم با همان مستمسک این موضوع را مورد انتقاد قرار دهم، ابعاد و علل این حادثه باید بررسی شود.

او البته با تایید بخشی از صحبت‌های مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی،تاکید می‌کند: سازمان آتش‌نشانی و شهرداری نمی‌توانند فعالیت ساختمانی را تعطیل کنند اما می‌توانند اخطارهای داده شده به ساختمان‌های ناایمن را از طریق دادستانی و دادگاه پیگیری کنند تا آن‌ها نسبت به رفع خطر اقدام کرده یا نکنند. یعنی در واقع مسوولیت آن‌ها بعد از اخطار، پیگیری برای ورود دادستانی است.

شهرداری حداقل می‌تواند جلوی ساختمان‌های ناایمن نیوجرسی بگذارد

بعد از حادثه پلاسکو و آن زمان که بحث کنترل فعالیت‌های ساختمان‌های ناایمن مطرح بود، چند بار جلوی پاساژ‌هایی که ناایمن خوانده می‌شدند، از سوی شهرداری نیوجرسی گذاشته شد. نمونه‌اش پاساژ امامت در میدان هفت حوض بود که شهرداری آن را آغازگر پویشی برای افزایش ایمنی ساختمان‌ها عنوان کرد.

اما بازهم همانطور که مسائل دیگری در شهر مثل افزایش تاب‌آوری دربرابر زلزله تا زلزله بعدی به فراموشی سپرده می‌شود، ناایمنی ساختمان‌ها نیز آنطور که باید پیگیری نشد و حادثه آتش‌سوزی ساختمان وزارت نیرو تاثیر چندانی در سرعت رسیدگی به پرونده‌ها ساختمان‌های ناایمن نداشت.

طرح ایجاد سامانه برخط ایمنی و پایش ساختمان‌ها در برابر حریق و حوادث بعد از دوسال پیگیری بهمن‌ماه سال گذشته به تصویب رسید و شهرداری تازه در حال ایجاد زیرساخت برای اجرای آن بود که کلینیک اطهر آتش گرفت و ۱۹ نفر از شهروندان تهرانی جان باختند!

ابوالفضل قناعتی، عضو سابق شورای چهارم تهران نیز در واکنش به این پرسش که شهرداری تا کجا می‌تواند جلوی فعالیت ساختمان‌های ناایمن را بگیرد، به خبرنگار اقتصاد آنلاین می‌گوید: ایمنی ساختمان‌ها باید در دو فاز اتفاق بیفتد، فاز اول زمانی است که ساختمان می‌خواهد پروانه ساخت بگیرد؛ در آن زمان باید مالک الزام به رعایت همه نکات ایمنی را داشته باشد و بعد در پایان پروژه هم به شرط رعایت ایمنی، برایش پایان کار صادر شود.

او ادامه داد: باید بررسی شود که آیا شهرداری و سازمان آتش‌نشانی به طور دقیق پیگیر رعایت ایمنی در ساختمان‌ها مطابق با مقررات ملی ساختمان و نظام مهندسی هستند یا خدای ناکرده، ایمنی فدای زد و بند می‌شود. نمونه آن بدون پروانه ساخته شدن ملک متعلق به نهاد ریاست جمهوری و ساختمان جدید پلاسکو است که در همین ابتدای کار تاییدی برای ایمنی آن‌ها وجود ندارد.

قناعتی اما فاز دوم رسیدگی به ایمنی ساختمان‌های شهری را معطوف به ساختمان‌های قدیمی می‌داند و اضافه می‌کند: ساختمان‌های قدیمی باید به طور مرتب مورد پایش قرار بگیرند تا مشخص شود آیا دیگر توان بهره‌برداری دارند یا نه و یا تغییر کاربری در آن‌ها صورت بگیرد.

عضو شورای شهر چهارم ادامه می‌دهد: شهرداری می‌تواند اگر تشخیص داد ساختمانی ناایمن است درمقابل آن نیوجرسی بگذارد و حتی پلمپ کند، بالاخره نهادی دیگر می‌گوید نیوجرسی یا پلمپ را بردار، اگر ایمنی مراعات نشود، پس مسوولیت اتفاق با همان فرد یا نهادی است که گفته فک پلمپ کن یا نیوجرسی را بردار. اما شهرداری تا این مرحله می‌تواند پیش برود و نمی‌تواند آن را انکار کند.

او با بیان اینکه شهرداری نباید دربرابر ساختمان‌های ناایمن سلیقه‌ای و خودخواهانه برخورد کند، تاکید می‌کند: ما ساختمان‌هایی را می‌بینیم که جلوی آن‌ها نیوجرسی گذاشته شده است، این یعنی شهرداری می‌تواند اما فقط برای افرادی که پارتی ندارند، اعمال می‌شود.

قناعتی می‌گوید: در مقوله ایمنی نباید یک بام و دو هوا وجود داشته باشد و همه باید با هر روشی مکلف به رعایت آن شوند. اگر ۲۰ ساختمان پلمپ شوند و یا نیوجرسی در مقابل آن‌ها قرار داده شود، برای مابقی نیز درس عبرت می‌شود.

به گفته او؛ شهروندان باید از حضور در مراکز اطمینان خاطر داشته باشند. فردی که در کلینیک اطهر بوده و حالا فوت کرده، فکر می‌کرده شهرداری و نظام مهندسی حواسشان به ایمنی ساختمان هست. نباید با سهل‌انگاری اطمینان مردم را سلب کرد.