تاریخ انتشار : چهارشنبه 14 مهر 1400 - 22:36
کد خبر : 63171

اهداف طرح هدفمندی یارانه ها( از طرح تا اجرا)

اهداف طرح هدفمندی یارانه ها( از طرح تا اجرا)

به گزارش اقتصاددان یک تحلیلگر مسائل اقتصادی در یادداشتی اختصاصی برای اقتصاددان نوشت: پرداخت یارانه یکی از سیاستهای اقتصادی برای برقراری عدالت اقتصادی و اجتماعی در جامعه و همچنین حمایت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان در بسیاری از کشورها است. از آنجایی که طرح هدفمند کردن یارانه ها در راس برنامه های تحول اقتصادی دولت

به گزارش اقتصاددان یک تحلیلگر مسائل اقتصادی در یادداشتی اختصاصی برای اقتصاددان نوشت:
پرداخت یارانه یکی از سیاستهای اقتصادی برای برقراری عدالت اقتصادی و اجتماعی در جامعه و همچنین حمایت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان در بسیاری از کشورها است. از آنجایی که طرح هدفمند کردن یارانه ها در راس برنامه های تحول اقتصادی دولت در سال های اخیر قرار گرفته ، اجزا ی این طرح وضعیت اقتصادی و اجتماعی افراد جامعه را بسیار متاثر ساخته است. اقتصاد ایران ده ها سال است که از معضلات مزمنی رنج می برد و با وجود اذعان دولت های مختلف به این معضلات، تا کنون گام موثری برای اصلاح ساختار اقتصادی کشور برداشته نشده است. تامین رفاه از جمله مهمترین اهداف هر نظام اقتصادی است و فراهم نمودن شرایط مناسب برای زندگی تمامی اقشار جامعه وظیفه اصلی کارگزاران و مسوولان اقتصادی کشور تلقی می شود. رفاه با امنیت ، معیشت، سلامت، بهداشت و اقدامات تکمیلی همراه است. از آنجا که میزان رفاه خانوارها به میزان درآمد آنها بستگی دارد و توزیع مناسب درآمد باعث افزایش سطح رفاه اجتماعی و اقتصادی در کل جامعه و برای اکثریت خانوارها می شود لذا توزیع عادلانه درامد یکی از اهداف مهم دولت ها برای دستیابی به این هدف از برنامه های توسعه کشورها به شمار می رود.
اعطای یارانه از جمله مهمترین راه های انتقال درآمد ، حمایت از اقشار آسیب پذیر ، توزیع عادلانه درآمدها و ابزاری برای بهبود کارایی برنامه های فقر زدایی و دیگر برنامه های حمایت اجتماعی از اقشار آسیب پذیر است. قانون هدفمند سازی یارانه ها دارای دو محور اساسی است که یکی از ان ها آزاد سازی قیمت ها و دیگری توزیع هدفمند یارانه ها است. محور بخش اول در خصوص آزاد سازی قیمتها است بیشتر بر یارانه دولت در بخش حامل های انرژی متمرکز است.
محور بخش دوم ، بحث توزیع هدفمند یارانه ها است. با آزاد سازی و واقعی شدن تدریجی قیمت ها، بحث شناسایی جامعه هدف و افرادی است که به طور مستقیم و غیرمستقیم در اثر اجرای این سیاستهای اقتصادی تمام یا بخشی از درامد خود را از دست می دهند و یا به هر نحو دیگری در معرض آسیب قرار می گیرند مورد توجه دولت قرار گرفت. بر اساس این قانون مقرر گردید از منابع حاصل از اصلاح قیمت حامل های انرژی ۵۰درصد صرف پرداخت نقدی و غیر نقدی به خانوارها بر اساس سطح درامد آن ها ، ۳۰درصد جهت کمک به تولید و۲۰ درصد نیز صرف جبران آثار اجرای هدفمندی یارانه ها بر اعتبارات هزینه ای و تملک دارایی های سرمایه ای بودجه دولت گردد.
از عمده مزایای قانون هدفمند کردن یارانه میتوان به مدیریت مصرف، جلوگیری از اتلاف منابع، افزایش بهره وری و اثربخشی در فعالیت ها و اقتصاد در سطوح خرد و کلان ، تحقق عدالت اجتماعی ، تقویت پول ملی ، مشارکت مردم در مدیریت مصرف منابع ملی و افزایش توان صادراتی کشور به دلیل رشد مصرف داخلی نام برد اما اگر بخواهیم به بررسی آثار اجتماعی و اقتصادی طرح هدفمندی یارانه ها در ایران بپردازیم باید گفت با اجرای این طرح در کشور شاهد افزایش نرخ تورم و بیکاری ، تاثیر منفی بر سلامت جامعه و به تبع آن افزایش هزینه های دولت در درازمدت افزایش قیمت کالاهای اساسی خوراکی و خالی شدن سفره خانوارهای کم درامد ،بی ثباتی در اقتصاد کشور و کاهش رفاه عمومی به دلیل افزایش بار عمومی قیمتها بر دوش خانوارهای کم درامد . در این مورد می توان بیان کرد متوسط درآمد سالانه خانوار شهری در سال ۹۹ ۷۴۶/۷۶۴ هزار ریال بوده است که نسبت به سال قبل ۳۸ درصد افزاش داشته از طرفی هزینه های خوراکی خانوارها ۲۱ درصد و هزینه های غیر خوراکی مانند مسکن و سوخت وانرژی و ..حدود ۵۰ درصدنسبت به سال فبل افزایش داشته است. خالص هزینه های یک خانوار در طول سال حدود ۳۹۲/۶۲۱ هزار ریال بوده که نسبت به رقم مربوطه در سال قبل ۳۱ درصد افزایش داشته است.
می توان این گونه بیان کرد که در بعد اقتصادی ، اجرای قانون طرح هدفمندسازی یارانه ها در قدرت خرید خانوارها تاثیر منفی داشته و خانوارها با اجرای این طرح به میزان کمی توانسته اند برای اعضای خانواده خود مواد غذایی بهتری تهیه نمایند و کمتر توانسته اند برخی کالاهای اساسی را تهیه کنند. علاوه بر آن در بعد اجتماعی ، این طرح در انسجام خانواده ها نیز تاثیر داشته و اختلاف بین اعضای خانواده با پرداخت نقدی یارانه ها به میزان اندکی افزایش یافته است. همچنین این طرح در کاهش احساس نابرابری اجتماعی تا حدودی تاثیر منفی داشته و پرداخت نقدی یارانه ها به مقدار بسیار کمی باعث کم شدن فاصله طبقات فقیر و ثروتمند جامعه شده است.با توجه به این که نسبت به عادلانه بودن روش کنونی پرداخت یارانه ها تردید جدی وجود دارد بهتر است با شناسایی دهک های پایین درامدی توسط تیم های مرکب از اقتصاد داننان، جامعه شناسان و سیاستگزاران اجتماعی اقدام نموده و سپس با پرداخت هدفمند یارانه به این دهک ها به کاهش نابرابری درامدی و اجتماعی در سطح جامعه کمک کرد.
م.حاجی زاده

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

اقصاددان رسانه با مجوز برخط اخبار اقتصاد - فناوری - کسب و کار - اجتماعی و ....