تاریخ انتشار : پنجشنبه 5 تیر 1399 - 10:47
کد خبر : 10956

اما و اگرهای قیمت شیر

اما و اگرهای قیمت شیر

نویسنده : دکتر فاطمه پاسبان استاد موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی   حسابداری قیمت تمام شده شاخه‌ای از علم و فن حسابداری است که وظیفه جمع آوری اطلاعات مربوط به عوامل هزینه و محاسبه بهای تمام شده محصولات و خدمات را بر عهده داشته و با تجزیه و تحلیل اقلام بهای تمام

نویسنده : دکتر فاطمه پاسبان استاد موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی

 

حسابداری قیمت تمام شده شاخه‌ای از علم و فن حسابداری است که وظیفه جمع آوری اطلاعات مربوط به عوامل هزینه و محاسبه بهای تمام شده محصولات و خدمات را بر عهده داشته و با تجزیه و تحلیل اقلام بهای تمام شده می­توان راهکارهایی در جهت کاهش بهای تمام شده ارائه داد .در واقع حسابداری بهای تمام شده یک ابزار بسیار مهم در اختیار مدیریت می‌باشد تا مدیران با استفاده از آن، بهای تمام شده تولیدات را محاسبه کرده و کنترل خود را بر روی هزینه‌های نهاده­های تولید، دستمزد و سایر هزینه‌های تولید اعمال ‌کند. اگر مدیران تولیدی اطلاع دقیق و صحیحی از هزینه های تولید و سهم آن در قیمت تمام شده نداشته باشند در تصمیم گیریهای خود در زمینه تولید و بازار  با مشکل مواجه خواهند شد . نداشتن اطلاعات قیمت تمام شده محصولات، منجر به نبودن مبنایی برای واکنش به موقع در مقابل افزایش بهای تمام شده، عدم امکان بررسی توانایی رقابت با تولید کنندگان محصولات مشابه، و قیمت گذاری مناسب  محصولات بوده و پیشنهاد قیمت برای محصول و کالا را غیر ممکن می سازد. در شرایطی که تعداد رقبا در بازار (داخلی و خارجی) زیاد است،تولیدکننده در صورت داشتن مزیت رقابتی می­تواند سهم از بازار محصول  خود را حفظ و یا افزایش دهد. مزیت رقابتی تحت تاثیر عوامل مختلف قیمتی و غیرقیمتی است که قیمت یکی از عوامل مهم  برای  رقابت پذیری در بازار است و از این رو ضرورت داد تا به طور مستمر قیمت تمام شده محصول مورد تحلیل قرار گیرد که این مهم با داشتن سیستم حسابداری قیمت تمام شده امکان پذیر است . از طرف دیگر حضور دولت با رویکرد حکمرانی خوب به منظور حمایت و سیاستگذاری  زنجیره ارزش کالا یا محصول، زمانی کارامد است که سیستم حسابداری قیمت تمام شده حسابداری و اقتصادی فراهم باشد تا اطلاعات کافی از قیمت تمام شده حسابداری و اقتصادی محصول و کالا و سهم هر یک از عوامل هزینه در بهای تمام شده داشته باشد تا بتواند تحلیل حساسیت از سیاستگذاری و حمایت خود در جهت کاهش قیمت تمام شده به دست آورد و در مرحله بعد سیاستهای اتخاذ شده را تحلیل، ارزیابی و در صورت نیاز تغییر دهد .

در بخش کشاورزی نیز وجود سیستم قیمت تمام شده حسابداری و اقتصادی از جمله ضروریات مدیریت تولید و بازار و حضور کارامد دولت در زنجیره ارزش هر محصول و فعالیت است . به عنوان نمونه زمانی سیاست قیمت خرید تضمینی موفق است که قیمت بر اساس سیستم قیمت تمام شده بر حسب محصول و منطقه تعیین شده باشد.  یا زمانی می توان حاشیه سود بازیگران زنجیره ارزش را محاسبه و تحلیل نمود که سیستم قیمت تمام شده در طول زنجیره ارزش برای هر فعالیت وجود داشته باشد . نبود چنین سیستم قیمت تمام شده نقطه ضعفی در مدیریت کارآمد بخش کشاورزی است  که بازیگران زنجیره ارزش را با خطرات گوناگونی همچون  نوسانات تقاضا و فروش روبرو می­سازد .  شیر یکی از محصولات زیر بخش دام و طیور است که تولید کنندگان شیر به خصوص تولید کنندگان کوچک و متوسط مقیاس، قیمت فروش آن را متناسب با افزایش هزینه تولید نمی دانند. آنچه مسلم است پایداری تولید نیازمند داشتن سود معقول اقتصادی است و عدم توجه به آن انگیزه تولید را کاهش می­دهد . اینکه در طول زمان چقدر قیمت فروش شیر خام برای تولید کننده تغییر کرده و در مقابل به چه میزان بر هزینه های تولیدی اضافه شده است ، نیاز به اطلاعات ثبتی در قالب سیستم تعیین قیمت تمام شده دارد ، اینکه کدام قلم از هزینه تولید سهم بیشتری در افزایش قیمت تمام شده داشته از جمله موضوعاتی است که می تواند به تولید کننده و سیاستگذار کمک نماید تا تدابیر منطقی برای جلوگیری از افزایش نامتعارف قیمت تمام شده اتخاذ نمایند.

بررسی آمار منتشر شده شرکت پشتیبانی امور دام حاکی از آن است که قیمت شیر خام درب دامداری در طی سالهای ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹  افزایش داشته به طوری که برای هر کیلو شیر خام درب دامداری در سال ۱۳۹۶  در حدود ۱۲۴۳ تومان ، سال ۱۳۹۷ در حدود ۱۶۸۰ تومان ، سال ۱۳۹۸ در حدود ۲۳۹۰ تومان و دو ماهه اول سال ۱۳۹۹ در حدود ۲۵۷۶ تومان بوده است . آمار نشان می دهد که روند افزایشی قیمت شیر خام درب دامداری بوده است به طوری که سال ۱۳۹۸ نسبت به سال ۱۳۹۷ در حدود ۷۱۰ تومان به قیمت هر کیلو شیر اضافه شده است و سال ۱۳۹۷ نسبت به سال ۱۳۹۶ در حدود ۴۳۸ تومان به قیمت شیر درب دامداری اضافه شده است در دو ماهه سال ۱۳۹۹ نسبت به میانگین سال قبل در حدود ۱۸۶ تومان به قمیت شیر اضافه شده است . ارقام قیمت شیر درب دامداری حاکی از افزایش قیمت است اما اینکه تولید کننده شیر  با  این قیمت فروش توانسته است  افزایش هزینه های خود را پوشش دهد و سود معقول اقتصادی داشته باشد نیازمند سیستم قیمت تمام شده برای تولیدکنندگان در مقیاس تولید (کوچک، متوسط و بزرگ)  وبه صورت منطقه­ای است . آنچه مسلم است صرف بررسی اعداد بدون توجه به هزینه تولید نمی­توان وضعیت اقتصادی تولید کننده شیر را تحلیل نمود .

1 اقتصاددان نوشته

نمودار ۱: قیمت شیر درب دامداری طی سالهای ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹(دوماهه اول سال) (واحد: کیلوگرم- ریال، ماخذ: شرکت پشتیبانی امور دام)

از سوی دیگر آمار و ارقام نهاده های تولید کننده شیر در طول زمان افزایشی بوده است.برای نمونه قیمت کنسانتره دامی طی سالهای۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹ (میانگین دو ماهه اول سال ۹۹) حاکی از آن است که دو ماهه اول سال ۱۳۹۹ نسبت به میانگین سال ۱۳۹۸ در حدود ۹۵ تومان برای هر کیلو افزایش قیمت داشته و سال ۱۳۹۸ نسبت به سال ۱۳۹۷ در حدود ۹۷۶ تومان برای هر کیلو و سال ۹۷ نسبت به سال ۱۳۹۶ در حدود ۴۷۰ تومان برای هر کیلو افزایش قیمت داشته است . آنچه مسلم است افزایش هزینه های تولید و تورم نهاده های تولیدی منجر به افزایش قیمت تمام شده شیر شده و اینکه آیا تورم تولیدی بیشتر از تورم فروش محصول بوده نیازمند آن است که سیستم قیمت تمام شده برای شیر بر حسب منطقه و مقیاس تولید موجود باشد که بتوان ارزیابی نمود تولید شیر اقتصادی هست یا نه. با توجه به اینکه شیر علاوه بر مصرف خانوار به عنوان محصول نهایی به عنوان کالای واسطه ای در تولید محصولات دیگر همچون محصولات لبنی نقش داشته و بخشی از سبد تغذیه­ای  خانورا را تامین می کند، ضرورت دارد به منظور پایداری تولید که در سایه سودآوری و اقتصادی بودن تولید شیر مهیا می شود در کنار تمهیدات دیگر در خصوص افزایش کیفی، افزایش بهره وری و کارایی و صیانت از محیط زیست به موضوع قیمت تمام شده و تحلیل آن در طول زمان به منظور اتخاذ سیاستهای مناسب چه از طرف تولید کننده چه از طرف دولت و حاکمیت توجه شده و پایگاه داده­های روز آمد بر حسب مقیاس تولید و منطقه طراحی شود . در حال حاضر تک نرخی شدن نرخ ارز عملیاتی شده است و واردات نهاده های دام و طیور با نرخ نیمایی و نرخ ارز آزاد با  شکاف زیاد بین نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی و نرخ ارز آزاد (در حال حاضر بیش از ۱۸ هزار تومان برای هر دلار)، می تواند باعث تورم شدید در نهاده های وارداتی شده و به دنبال خود افزایش هزینه تولید را به همراه داشته باشد . آیا انتظار می رود با اتخاذ این سیاست ارزی و بدون توجه به سیاستهای جایگزین که پیامدهای منفی سیاست جدید ارزی را جبران نماید، قیمت شیر ثابت بماند ؟ آیا محاسبه شده است چه میزان به قیمت تمام شده شیر خواهد افزود؟کدام تولید کنندگان متضرر خواهند شد؟

2 اقتصاددان نوشته

نمودار ۲: قیمت کنسانتره دامی  طی سالهای ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹(دوماهه اول سال) (واحد: کیلوگرم- ریال، ماخذ: شرکت پشتیبانی امور دام)

 

photo 2020 06 25 10 08 53 اقتصاددان نوشته

 

 

منتشر شده :دنیای اقتصاد- سوم تیر ماه ۱۳۹۹ 🇮🇷

 

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

اقصاددان رسانه با مجوز برخط اخبار اقتصاد - فناوری - کسب و کار - اجتماعی و ....